Skjálftahrinan við Herðubreið og tengslin við Holuhraun

Skjálftahrina hefur verið undanfarnar tvær vikur í suðvestan við Herðubreið. Mjög algengt er að litlir skjálftar séu í kringum fjallið, sérstaklega suðvestan og norðaustan við það. Þó vakti það athygli mína fyrir nokkrum dögum að þeir voru aðeins stærri en venja er til.

Svo bættist í á fimmtudaginn, þá hófst skjálftahrinan fyrir alvöru:

• Á fimmtudaginn voru 49 skjálftar
• Á föstudaginn mældust aðeins 22 skjálftar
• Í dag, laugardag, hafa mælst 113 skjálftar.

Alls hafa því um 184 skjálftar mælst í þrjá daga. Stærðarskiptingin er þessi:

• Minni en 1 alls:  120
• 1 til 2 alls:  60
• 2 til 3 alls:  4
• 3 alls:  0

Sem sagt við nánari athugun er enginn skjálfti stærri en 3 stig.

Herðubreið er móbergsstapi. Hann varð til í miklu eldgosi, einu eða fleirum, undir jökli fyrir um 10.000 árum. Við gosið rann ekkert hraun í fyrstu vegna þess að hitinn bræddi jökulinn í kring og kvikan splundraðist í bræðsluvatninu og myndaði gjósku. Eftir því sem á gosið leið náði fjallið upp úr vatnsborðinu. Þá tók að renna hraun.

Þetta er skýringin á því að hraun er efst í fjallinu. Eftir að gosi lauk þéttist gjóskan og myndaði móberg en jökullinn hélt enn að rétt eins og gerist þegar kaka er bökuð í formi. Þetta er ástæðan fyrir fallegri lögun Herðubreiðar og álíkra fjalla eins og Hlöðufells og Skriðunnar. Góðar upplýsingar um Herðubreið er að finna á Vísindavefnum.

Það sem mér þykir einna forvitnilegast með skjálftana suðvestan við Herðubreið er tvennt. Annars vegar að þeir hafa teygt sig frá fjallinu og lengra í suðvestur. Hitt er að stefna þeirra er hin sama og á Herðubreiðartöglum, þau liggja í suðvestur-norðaustur.

Svo má til gamans nefna að sé stefna skjálftasvæðisins notuð til draga línu í suðvestur þá liggur hún ... já haldið ykkur ... hún liggur yfir nýju gígana í Holuhrauni.

Og það sem meira er, kvikan sem kom upp í gosinu í Holuhrauni kom úr Bárðarbungu. Þar varð til stóreflis berggangur sem hægt og rólega teygði sig í norðaustur og út á Flæður Jökulsár á Fjöllum, þar sem gosið kom upp. Línan liggur eftir þessum berggangi.

Og hvað segir þetta okkur? Tja ... eftir því sem ég best veit: Ekki neitt. Líklega bara skemmtileg tilviljun.

Eða hvað ...? (sagt með dimmri og drungalegri röddu sem lætur að einhverju liggja sem enginn veit). 

Líklegast er þó að skjálftarnir við Herðubreið séu einungis hreyfingar í jarðskorpunni, ekki vegna kvikuhreyfinga eða væntanlegs eldgoss. Eða hvað ...? 

Draumspakt fólk fyrir norðan og austan hefur átt afar erfiðar nætur undanfarnar vikur.

Myndir:

1. Efsta myndin er af suðurhlið Herðubreiðar.
2. Græna kortið sýnir dreifinu skjálftanna fyrir suðvestan Herðubreið. Kortið er fengið af vef Veðurstofu Íslands.
3. Neðsta korti sýnir línuna sem um er rætt í pistlinum. Kortið er frá Landmælingum Íslands.

Fjöldi skjálfta við Herðubreið í nótt

Vangaveltur

Segja má að þetta sé að minnsta kosti ástæða til örstuttra vangaveltna:

Húsnæði: Í Reykjavík er mikill húsnæðisskortur og þar af leiðandi hækkar fasteignaverð sem og leiguverð íbúða. 

• Enginn gagnrýnir borgarstjórnarmeirihlutann fyrir að bjóða ekki upp á lóðir í samræmi við eftirspurnina.
• Borgarstjóri kennir ríkinu um lóðaskortinn og lætur sem hann komi borginni ekkert við.

Verðbólga: Verðbólga það sem af er þessu ári hefur mælst um 1,9%, ástæðan er að mestu leyti hækkun fasteignaverðs.

• Svo lengi sem elstu menn muna hefur forysta launþegahreyfingarinnar barist gegn verðbólgunni og krafist meiri kaupmáttar.
• Nú er aðalvandinn að mati ASÍ að verðbóla gæti aukist, kannski, ef til vill, hugsanlega ...

Kaupmáttur launa: Á síðustu tveimur árum hefur kaupmáttur launa aukist um 50%.

• Fjölmargir telja að það geti ekki gengið lengur að fólk hafi góð laun og kaupmáttur þeirra sé mikill.

Ríkisútgjöld: Mikið er varað við auknum ríkisútgjöldum.

• Hins vegar þarf að auka fjárveitingar í heilbrigðiskerfið, samgöngumál, lögregluna, dómstóla, skólamál og álíka. 
• Aukning ríkisútgjalda í allt hitt er efnahagslega hættulegt.

Krónan: Hvar eru nú þeir sem sögðu að krónan væri handónýtur gjaldmiðill:

• Gengislækkun er sterk vísbending um ónýta krónu.
• Styrking krónunnar er vísbending um að krónan er ónýt.
• En það er allt annað með hina mikilfenglegu Evru ... Úbbs!

Gengi krónunnar: Hann er vandrataður meðalvegurinn:

• Hækki verð erlendra gjaldmiðla (gengisfelling) græðir sjávarútvegurinn, ferðaþjónustan, iðnaðurinn og aðrar útflutningsgreinar.
• Lækki verð erlendra gjaldmiðla (gengisstyrking) lækka innfluttar vörur, t.d. matur, bílar, eldsneyti og fleira.

Vextir: Furður íslenskra banka:

• Verðtryggð íbúðalán eru um 5%
• Óverðtryggð íbúðalán eru um 7%
• Í Noregi íbúðalán um 3,5% ... og norskir bankar lifa'ða af

Stjórnarandsstaðan: Um afnám gjaldeyrishafta og bráðnun snjóhengjunnar:

• Man nokkur hvað hún sagði?

 

 

 

Seljum allar áfengisverslanir ríkisins í skilyrtu útboði

Hvers vegna stundar ríkið verslun með áfengi? Ekkert viðhlítandi svar hefur komið við þessari spurningu. Sumir halda því þó fram að frjáls sala á áfengi muni auka áfengisneyslu, sem ábyggilega slæmt ef út í það er farið. En það er dálítið annað mál.

Enginn getur samt með neinum rökum fullyrt að sala ríkisins á áfengi dragi úr áfengisneyslu. Ríkið er ekki sérfræðingur í smásölu. Starfsmenn í áfengisverslunum eru ekki sérfræðingar í misnotkun á áfengi og þeir eru jafn góðir starfsmenn hvort sem þeir fengju þeir laun sín frá mér eða ríkinu.

Hvað myndi nú gerast ef áfengisverslanirnar yrðu allar seldar á einu bretti? Myndi áfengisneyslan aukast við það eitt að sjötíu einkaaðilar myndu kaupa þessar 70 verslanir sem ÁTVR á og rekur í dag?

Nei, alls ekki. Ég trúi því nefnilega ekki að aukin áfengisneyslan sé á einhvern yfirnáttúrulegan hátt tengd því að ríkið selji brennivínið en ekki einhver annar, til dæmis ég eða þú.

Gleymum því ekki að einkaaðilar selja nú þegar óskaplega mikið áfengi, í flöskum eða glösum. Hins vegar man ég ekki til þess að ríkið reki einn einasta bar eða veitingastað. 

Af hverju má ekki smásala á áfengi vera með sama fyrirkomulagi og yfir barborð?

Auðvitað á ríkið hvorki að reka bari og né áfengisverslanir. Það er ekki verkefni ríkisins. Þar af leiðandi ætti ríkið að selja allar áfengisverslanir sínar.

Söluna mætti skilyrða á margvíslegan hátt. Til dæmis að enginn einn aðili eða tengdur mætti eiga fleiri en eina áfengisverslun á höfuðborgarsvæðinu og aðeins eina utan þess.

Á höfuðborgarsvæðinu eru þrettán vínbúðir en úti á landi eru þær þrjátíu og sjö.

Í opnu útboði yrði þá rekstur hverrar verslunar seldur og að auki fasteign sé hún í eigu ríkisins eða þá að leigusamningur um húsnæðið fylgi með.

Með þessu móti mæti samræma tvö sjónarmið, að auka ekki áfengisneyslu og koma ríkisvaldinu út úr smásöluverslun.

Þetta er einföld tillaga. Hún tryggir samkeppni milli áfengisverslana, dreifir hagnaðinum, kemur í veg fyrir einokun og þeir sem vilja geta sérhæft sig á þeim sviðum sem þeir hafa áhuga á. 

Eflaust sjá fjölmargir galla á tillögunni. Halda því ábygglega fram að smám saman muni koma kröfur um að banni við auglýsingum á áfengi verði aflétt, sama aðila leyft að kaupa fleiri en eina verslun og jafnvel samvinna milli verslana verði til um verðlag, verðlag hækki eða annað. Þetta skiptir hins vegar engu máli. Menn þurfa bara að standa í lappirnar og hafa skýra stefnu og láta ekki undan óeðlilegum þrýstingi.

Guðmundur Andri Thorson, strútskýrandi Íslands

Ég andmæli svo sérstaklega tilraun Guðmundar Andra til þess að gera mér upp skoðanir varðandi hlýnun andrúmsloftsins. Lætur hann jafnvel að því liggja að ég haldi því fram að hitastig fari ekki hækkandi. Ekkert í mínum skrifum eða ræðum gefur tilefni til þess.

Þannig skrifar Sigríður Á. Andersen, dómsmálaráðherra, í grein í Fréttablað dagsins. Ástæðan er sú að í síðustu viku skrifaði Guðmundur Andri Thorsson, rithöfundur og leigupenni, rætna grein um Sigríði og gerði henni miskunarlaust upp skoðanir. Ráðherrann kom vægast sagt illa út í lýsingu skáldsins og margir ráku upp stór augu, þar á meðal ég, sem skildi ekkert í því hvers konar fasistakelling hefði náð þvílíkum metorðum innan Sjálfstæðisflokksins.

Í grein sinni segir Guðmundur Andri:

... en það er afar óheppilegt að einn eindregnasti strútur landsins sé ráðherra í ríkisstjórninni, Sigríður Andersen, og meira að segja sérstakur talsmaður Sjálfstæðisflokksins í umhverfismálum, þar sem hún gerir gys að því að flokka rusl og berst fyrir frjálsum og óheftum útblæstri bíla.

Til skýringar segir Guðmundur Andri að „Strútskýringar snúast um ólíkar aðferðir afneitunarsinna við að stinga höfðinu í sandinn.“ Eitthvað skjöplast skáldinu í líkingartilraun sinni. Varla er hægt að stinga höfðinu í sandinn nema á eina vegu, það er að stinga því í sandinn ... Að minnst kosti verður niðurstaðan alltaf hin sama.

Látum það nú vera en einbeitum okkur að „strútskýrandanum“ Sigríði Á. Andersen.

Guðmundur Andrei segir;

„... hún gerir gys að því að flokka rusl og berst fyrir frjálsum og óheftum útblæstri bíla.“

Sigríður svarar þessu:

Á síðasta kjörtímabili leyfði ég mér hins vegar að benda á að fólksbílar eru með um 4% af losun gróðurhúsalofttegunda af manna völdum hér á landi.

Yfir 70% árlegrar losunar stafa frá framræstu votlendi sem ríkisvaldið hvatti og styrkti landeigendur til að ræsa fram með þessum og fleiri neikvæðum afleiðingum. [...] 

Ég hef sömuleiðis vakið athygli á því að vinstri stjórnin hans Guðmundar Andra breytti sköttum á bíla og eldsneyti til að beina fólki úr bensínbílum yfir í dísilbíla, en fram að því höfðu flestir Íslendinga kosið bensínbíl.

Nú er hins vegar almennt viðurkennt að útblástur dísilbíla er verri en bensínbíla og því er fráleitt að skattleggja bensínbíla meira en dísilbíla.

Guðmundur gefur sig ekki í skáldskapnum og segir:

Strútskýrandinn [Sigríður Andersen] segist í fyrsta lagi hafa allan rétt á að draga í efa niðurstöður vísindamanna og að fólk sem mótmæli slíku tali sé haldið pólitískri rétthugsun, vilji þöggun og ritskoðun og telji sig yfir aðra hafið – „góða fólkið“. Í öðru lagi segir strútskýrandinn, er ekkert að hlýna í veröldinni. Í þriðja lagi, segir hann: þó að það sé að hlýna í veröldinni er það ekki vegna gróðurhúsaáhrifa af mannavöldum heldur eru þetta bara eðlilegar sveiflur.

Í fjórða lagi bendir hann á að þó að það sé að hlýna á Jörðinni vegna gróðurhúsaáhrifa af mannavöldum þá séu það góðar fréttir, við getum unað okkur í sólbaði, gróður vex og okkur líður vel. Í fimmta lagi segja þau að þó að hlýnunin muni hafa skelfilegar afleiðingar fyrir líf mannanna hér á Jörðu sé of seint að bregðast við [...] 

Takið eftir stílbrögðunum hjá Guðmundi Andra. Hann uppnefnir Sigríði og segir í óbeinni ræðu frá því sem hún á að hafa sagt. Passar sig á að vitna hvergi orðrétt í mál hennar. Alveg klassísk aðferð vinstrimanna.

Í lok upptalningarinnar er strútskýrandinn ekki lengur „hann“ heldur er komin fleirtala í ávirðingarnar og „þau“ halda einhverju fram. Svona er nú orðaverksmiðjan flaustursleg og fljófærnisleg þegar ætlunin er að gera lítið úr öðrum.

Lítur nú út fyrir að Guðmundur Andri Thorson sé orðinn að hinum eina og sanna strútskýranda Íslands í tilraunum sínum til að koma höggi á Sigríði Andersen og skoðanir hennar.

Ekkert sem karlinn segir stenst skoðun. Það þýðir að hann segir ósatt ... skrökvar. Jæja, látum það vaða, hann beinlínis lýgur, býr til sögu sem ekkert er að baki. Slíkt háttalag er einfaldlega rógur, en tilgangurinn helgar víst meðalið.

Næsti þáttur í þessu undarlega háttalagi skáldsins verður eflaust sýning á því hvernig hann reynir að réttlæta ávirðingar sínar og helst margstimpla Sigríð A. Andersen sem fasista á einhvern hátt eða annan. Hann mun án efa klóra í bakkann og þá er það bara spurningin hvenær hann gefur eftir (það er bakkinn, ekki skáldið).

Frá Geysi sést ekki yfir Langjökul

Frá Geysi sést ekki yfir Langjökul. Skiptir engu þá formaður þess fasteignafélags með hinu útlenska nafni „Arwen“ segi það, um þetta verður ekki deilt. Hins vegar má vera að hægt sé að sjá til Langjökuls frá Geysi.

Á þessu tvennu er mikill munur og þarf varla að fara nánar í skilgreiningar. Eða hvað? Frá Reykjavík er til dæmis ekkert útsýni yfir Esju, en þaðan sésta ágætlega til hennar.

Það er málfarslega rangt, gengur gegn málvenju og er síðast en ekki síst kolrangt í frétt mbl.is að frá Geysi sé útsýni yfir Langjökul. Fyrrnefndi staðurinn er miklu lægri í landi en jökullinn.

 

 

Ferðaþjónustuþorp við Geysi

Reynum að láta drauma okkar rætast

Stundum er eru fréttir skrifaðar á góðu máli. Þá hrekkur maður við, lítur á hið sjaldgæfa tilvik og ber saman við hroðann sem svo oft er skellt í andlit lesenda. 

Á ensku er til orðasambandið „to follow your dream“. Slakir blaðamenn og skrifarar þýða þetta jafnan beint og halda að það þýði „að elta draum sinn“. Slíkur eltingaleikur er þó fjarri því að ná merkingunni á ensku

Í frétt Morgunblaðsins um Gylfa Sigurðsson, knattspyrnumann, er hvatning hans þýdd svona á íslensku: „láttu drauminn rætast“. Draumar verða til í huga fólks, aungvir eru áþreifanlegir og þó þeir fari út um víðan völl er afar erfitt að elta þá, það gerist ekki á íslensku. Blaðamaðurinn féll ekki í pyttinn, þýddi vel.

Talsverður munur er á ensku og íslensku þó málin séu skyld. Hið versta sem þýðandi gerir er að þýða orðrétt. Það getur Google-translate gert, oft mun betur. Þýðingarforrit hefur hvorki hugsun eða tilfinningu en mennskur þýðandi ætti að hafa hvort tveggja nema hann kjósi hroðvirkni í störfum sínum.

Niðurstaðan er því sú að Íslendingur segist vilja láta draum sinn eða drauma sína rætast. Honum er ómögulegt að elta drauma því þannig orðalag gengur ekki upp á íslensku. Okkur dreymir og við eigum drauma, langanir og þrá um eitthvað. Og hvers virði er sá draumur sem við þurfum að eltast við.

 

Krúttleg færsla um Gylfa Þór

Píratar halda að samningur sé ekki samningur

Allt eignasafnið var góður hluti jarðeigna í landinu og eignirnar voru og eru verðmiklar. Hvernig á að meta eign Garðakirkju nú, þ.e. landið undir öllum Garðabæ? Hvernig á að meta land undir öllum húsum í Borgarnesi, land Borgarkirkju? Hvernig metum við verðmæti Þingvalla – þó ekki sé nema kristalstært vatnið í Þingvallahrauni? 

Þetta segir Sigurður Árni Þórðarson, prestur í Hallgrímskirkju í afar rökfastri grein í Fréttablaði dagsins. Í henni ræðir hann um þingsályktunartillögu sem Píratar hafa lagt fram á Alþingi um að ríkið segi einhliða upp samningi við þjóðkirkjuna.

Sigurður bendir á að ríki og kirkja gerðu samning sín á milli og árið 1997 var risastórt eignasafn hennar afhent ríkinu sem endurgjald fyrir launagreiðslur og árlegs fjárframlags til kirkjunnar.

Menn geta haft mismunandi skoðanir á þessum samningi og jafnvel haldið því fram að ríkið hafi samið af sér þar sem ekki er fyrir hendi nein ákveðin fjárhæð sem samið er um. Það er hins vegar aukaatriði. Samningur er samningur og getur ríkið alls ekki sagt einhliða upp samningi. Það getum við, almennir borgarar eða fyrirtæki landsins, ekki heldur gert. Samningur stendur.

Píratar eru í eðli sínu popúlistaflokkur, uppfyllir flest þau skilyrði sem um slíka eru til. Stefna þeirra byggist ekki á öðru en það sem þeir telja til vinsælda fallið. Ljóst má þó vera að ekki eru allir á því að atkvæði falli til þingmanna sem eru fljótfærir, orðljótir, óskynsamir og þekkingarsnauðir. Hið síðasta væri nú svo sem allt í lagi því smám saman lærir fólk, leitar sér upplýsinga og tekur afstöðu byggða á fyrirliggjandi staðreyndum.

Má vera að seinheppni Pírata rjátlist af þeim fari ekki svo að þjóðin víki þeim af þingi í næstu kosningum.

Má vera að það sé skynsamlegt að þingmál sem lögð eru fram á einu þingi þurfi ekki að endurflytja á því næsta. Píratar vilja breyta lögum til að þetta sé hægt. Gallinn er hins vegar sá að stjórnarskráin leyfir þetta ekki.

Má vera að samningur ríkis og kirkju frá því 1997 sé ósanngjarn og vondur og því beri að segja honum upp. Það er hins vegar ekki hægt nema með samþykki beggja aðila, lög og jafnvel stjórnarskrá heimila ekki slíkt.

Næst má ábygglega búast við því að Píratar leggi fram þingsályktun þess efnis að ökumaður bíls þurfi að stöðva ekki við rautt umferðaljós sé ekkert ökutæki nærri. Sniðug hugmynd en ...

 

Tvær þingkonur vakna með andfælum og rugla

Ég held að það sé heldur enginn ágreiningur um að það skorti að fjármagn sé veitt í nýframkvæmdir. Fólk hefur áhyggjur af því að fjármagnið nægi ekki einu sinni til þess að halda í horfinu hvað viðhald varðar, heldur sé vegakerfið okkar hreinlega að versna. Það kemur fram í nefndaráliti minni hluta hv. umhverfis- og samgöngunefndar að á fundum nefndarinnar hafi fulltrúar Vegagerðarinnar bent á að það þyrfti að veita 8–9 milljarða kr. árlega í viðhald vega til þess eins að halda í horfinu, en það þyrfti hins vegar 11 milljarða kr. árlega til þess að bæta ástand vega og öryggi samhliða nauðsynlega viðhaldinu.

Þetta sagði Vinstri græni þingmaðurinn Steinunn Þóra Árnadóttir við umræður um samgönguáætlun þann 5. október. Þetta var nú allt of sumt sem hún sagði, raunar er erfitt að henda reiður á ræðum hennar, hún talar blaðalaust en gerir það ekki vel. Steinunn Þóra lét sér sæma að samþykkja samþykkja samgönguáætlunina en einhverra hluta vegna virðist hún ekki hafa vitað að fjármagna þyrfti framkvæmdirnar.

Steinunn Þóra var endurkjörin á þingið og hefði átt að vita þegar kom að umræðum um frumvarp til fjárlaga að ekkert fé var veitt til samgönguáætlunarinnar og þannig voru fjárlögin samþykkt á þinginu í desember. Svo kemur þessi þingmaður, nývaknaður af dvala, og kennir ríkisstjórninni um.

Hvaðan á að taka fé til samgönguáætlunarinnar? Auðvitað veit Steinunn Þóra Árnadóttur ekkert um það. 

Ásta Guðrún Helgadóttir, þingmaður Pírata, hefur verið vel skóluð hjá Vinstri grænum og kann að tvinna saman formælingar um aðra. Ásta er álíka mikil popúlisti og Steinunn Þóra Árnadóttur en því miður jafn slakur sem þingmaður. Við afgreiðslu fjárlaga gerði hvorug þeirra athugasemdir við þá bláköldu staðreynd að fé vantaði til að fjármagna samgönguáætlunina. 

Ásta Guðrún situr meðvitundarlaus á þingi rétt eins og Steinunn Þóra. Hún tók ekki einu sinni til máls þegar samgönguáætlun var til umræðu á síðasta þingi. Ekki heldur tók hún til máls á þessu þingi þegar fjárlög ársins 2017 voru samþykkt.

Það truflar þó hvoruga að standa upp og efna til óláta í þinginu og kenna ríkisstjórninni um allt. Það er svo sem í góðu lagi. Fólk hefur mismunandi þörf á að tjá sig.

Komi einhvern tíma til þess að þær vinkonur verði í ríkisstjórnarmeirihluta er tvímælalaust kominn tími til þess að biðja guð aftur um að blessa Ísland. Þær virðast nefnilega ekki vita hvað þær eru að gera á þingi.

Voru menn að kaupa sér vinsældir?

Stjórnarandstaðan gleymdi að fjármagna samgönguáætlunina

Mikið misræmi er á milli þingsályktunar um samgönguáætlun fyrir árin 2015-2018, sem Alþingi samþykkti í október 2016, og fjármálaáætlunar. 15 milljarða vantar upp á í fjármálaáætlun 2017 til að framfylgja samgönguáætlun. Í fjármálafrumvarpinu segir að, að óbreyttu, þurfi að skera samgönguáætlun niður sem því nemi. Heildarfjárheimild til samgangna fyrir árið 2017 er áætluð tæpir 29 milljarðar og lækkar um 663 milljónir króna frá gildandi fjárlögum.

Þetta segir í frétt Ríkisútvarpsins þann 6. desember 2016. Það var sumsé ekki núverandi ríkisstjórn sem fjármaganaði ekki samgönguáætlunina heldur þin. Löggjafinn samþykkti fjarlögin en lagði ekki fé til hennar, þingmenn núverandi stjórnarandstöðu vissu þetta en gerðu ekkert í því. Kolbeinn Óttarsson Proppé er einn af þeim sem gleymdi að fjármagna samgönguætlunina, það er mikil ávirðing á hann.

Eðlilega verður til mikil óánægja víða um land og ljóst að koma þarf til mót við þá sem gagnrýna aða samgönguáætlunin skuli ekki vera fjármögnuð. Það er hins vegar annað mál.

Man enginn sem nú mótmælir eftir því að samgönguáætlunin var ekki fjármögnuð í fjárlögum ársins. Halda þingmennirnir sem núna hæst gapa að þeir hafi samþykkt að fjármagna áætlunina. Þeir gerðu það ekki.

Stjórnarandstaðan og grunnhyggið fólk ætlar að nota vanfjármagnaða samgönguáætlun til pólitískra árása á ríkisstjórnina. Nú er lag, segir þetta lið. Berjum á ríkisstjórninni, reynum að komast í fjölmiðla og rugla þá í ríminu sem ekki hafa sjálfstæða hugsun og nærast á fyrirsögnum, lesa aldrei meginmálið. Þetta er hins vegar ekki ríkisstjórninni að kenna.

Enginn lokaði vegum þegar ljóst var að samgönguáætlun var ekki fullfjármögnuð á fjárlögum. ASÍ taldi fjárlögin þensluhvetjandi og það án samgönguáætlunarinnar og þau styddu ekki við fjárhagslegan stöðugleika. Fæstir fengu það sem þeir töldu sig þurfa á fjárlögunum.

Þingmenn hrósuðu svo sjálfum sér í hástöfum fyrir að hafa samþykkt fjárlögin þrátt fyrr að minnihlutaríkisstjórn væri við völd. Með fjárlögunum greiddu 27 þingmenn atkvæði en 33 greiddu ekki atkvæði. Þrír þingmenn hafa líklega sofið heima hjá sér þegar atkvæðagreiðslan fór fram. Hinir áttu að vita að samgönguáætlunin var ekki fjármögnuð.

Meira að segja forseti þingsins hrósaði þingmönnum fyrir afgreiðsluna og sá var Steingrímur J. Sigfússon. Hann sagði af þessu tilefni samkvæmt frétt á mbl.is:

Stein­grím­ur J. Sig­fús­son, for­seti Alþing­is, sagði í jóla­kveðju sinni við lok þings­ins að af­greiðsla fjár­lag­anna hefði sýnt styrk þings og að það hefði risið und­ir ábyrgð þrátt fyr­ir sér­stak­ar aðstæður.

„Mætti segja að það hafi verið þrosk­andi og lær­dóms­ríkt að tak­ast á við stórt og viðamikið mál án meiri­hluta á þing­inu,“ sagði Stein­grím­ur og bætti við að tekið hafði verið skref í þá átt að bæta ásýnd Alþing­is með þess­um vinnu­brögðum.

Sagði hann þingið hafa sýnt þjóðinni að það hefði staðist prófið.

Steingrímur minntist ekkert á samgönguáætlunina og raunar hafði enginn þingmaður áhyggjur af henni.

Svo gerist það að núverandi fjármálaráðherra lætur frá sér fara að það hafi verið nánast siðlaust að samþykkja samgönguáætlun án fjármögnunar. Þá vakna allt í einu nokkrir stjórnarandstæðingar með andfælum, liðið sem líklega svaf á meðan samgönguáætlunin var samþykkt í október og fjárlögin í desember, liðið sem þá hafði engar áhyggjur af vanfjármögnun samgönguáætlunarinnar.

Auðvitað er það ávirðing á Alþingi að hafa samþykkt samgönguáætlun og ekki gætt að fjármögnuninni. Sökin er því ekki ríkisstjórnarinnar sem nú situr heldur einnig núverandi stjórnarandstöðu.

Þingið gerði ekkert, samþykkti bara fjárlög, og þingmenn klöppuðu svo hverjum öðrum á bakið fyrir að geta unnið saman án þess að framkvæmdavaldið stjórnaði, ... að hafa staðist prófið, ... bætt ásýnd Alþingis ... eins og Steingrímur fyrrverandi orðaði það.

Sömu þingmenn sem fyrir áramót voru svo glaðir yfir vel unnum fjárlögum eru nú komnir á afturlappirnar og glefsa í fjármálaráðherrann sem skilur ekkert í þinginu að samþykkja peningalausa samgönguáætlun fyrir síðustu kosningar. 

Mikið skil ég vel orð fjármálaráðherrans.

Hins vegar skil ég ekkert í því að samgönguáætlun hafi verið samþykkt án fjármögnunar.

 

„Lítilsvirðing og brengluð hugsun“

Ljóðbákur um gæsaveiði - dýrt er ort ...

Í huga mér eru ljóð nær yfirnáttúruleg og ljóðskáld eru nær himnaríki en allir aðrir dauðlegir menn. Næst koma þeir sem eru hagmæltir og svo aðrir velskrifandi og mjúklega mælt fólk. Fyrir öllum þessum tek ég ofan og dáist að í fjarlægð blámans.

Svo ég haldi nú áfram niður þrepin frá himnaríki þá koma næstir í röðinni þeir sem ljóðskáld og hagmæltir hafa ort um. Þvílíkur heiður er það er skáld yrkir til vegsemdar einhverjum, út af ást, dauða eða lífi. Útilokað er að jafna þessu við eitthvað annað nema hugsanlega að vera tekinn í dýrlingatölu eða blessaður á þann forna hátt sem sagt er veita þá mestu hamingju sem um getur að jafnvel þeir sem snerta slíkt fólk eða eignast klæðisbút frá því fá yfirfærðan hluta af hamingjunni.

Hér er ég svo upphafinn í lýsingunni að ég verð fyrir tilviljun einni saman að geta um ljóðabók sem nýlega er komin út. Hún nefnist Rökkur eftir þann hagmælta mann Skarphéðinn Ásbjörnsson, Skagfirðingi, sem varð svo frægur að vera  nágranni minn er ég bjó í nokkur ár á Blönduósi (eða öllu heldur, ég var svo frægur að vera nágranni hans).

Meðan grannskapnum stóð uppgötvaði ég mér til mikillar undrunar að Skarpi var ágætlega hagmæltur. Þá uppgötvun keypti ég dýrum dómum. Í fljótfærni hafði ég sent honum nokkrar vísur sem ég hnoðað saman en voru raunar fátt annað en afbragðs vel saminn leirburður. Á móti fékk ég vísur frá Skarpa sem voru fjarri því að vera leir og næst því að vera ljóð. Það var sem högg í andlitið og hef ég fátt ort síðan.

Í áðurnefndri ljóðabók, Rökkri, er bálkur sem við mig er kenndur og nefnist Veiðiferðin. Í bókinni segir höfundur í óbundnu máli:

Sigurður Sigurðarson nágranni minn á Blönduósi fékk vini sína úr Reykjavík til sín í gæsaveiði og réði mig sem leiðsögumann.

Og Skarphéðinn orti sumsé um gæsaveiðiferð okkar. Hér gríp ég á nokkrum stöðum niður í tuttugu og fjögurra erinda bálkinn:

Félagarnir frjálslega,
fjall'um heima og geyma.
Nú skal alveg óðslega,
andablóðið streyma.

Á söguslóðum Sigurður,
situr þeirra og bíður.
Mjúkur hann og málreifur,
mundar hólkinn fríður.

Verður mér nú við eins og Noregskonungum forðum daga að kátlega urðu þeir við yrkingum og vildu gefa skáldalaun (eftir miklar vangaveltur og innri baráttu féll ég þó frá því að gera slíkt hið sama).

Víkur nú sögunni að leiðsögumanninum og skáldinu:

Sóttur var hinn sjálfglaði,
sagði frægðarorðin.
Blés í flautur, blístraði,
bjó þá undir morðin.

Sko, skáldið á við að hann notaði gæsaflautur og brakaði eins og steggur í andahóp.

Segir nú fátt af veiðum okkar félaganna og kemur æ berlegar í ljós að leiðsögumaðurinn var ekki allur sem hann sagðist vera ... og hafði þó margt sagt.

Morgunn blíður, birtan vex
bíður skytta svæsin.
Komið er að klukkan sex.
Kemur engin gæsin

Beitir öllum brögðunum,
bani margra fugla.
Rekst með flautu-tilraunum,
tilverun'að rugla.

En ekkert gengur, engin gæs er skotin úr skurðum Torfalækjartúns. Líklegast hefur Jóhannes vinur minn Torfason, hlegið sig máttlausan hefði hann vaknað árla og litið út um gluggann og séð aðförina að gæsunum ... eða afararleysið. Leiðsögumaðurinn vill nú flytja sig og hét því að við gætum myrt gæsir í kvöldfluginu. Til þess var farið niður að Vatnsdalsá, en þar, skammt frá Húnaósi, er eyja nokkur, fín fyrirsátt fyrir grandalausar gæsir, sagði leiðsögumaðurinn. Hann yrkir:

Vandast málið varla meir,
Því vaða þarf á skerið.
Blotna fætur, busla þeir,
brattir samt í verið

Kvöldið líður, kólnar fljótt,
kulda gætir nánar.
Áður en varir orðin nótt,
engar gæsir dánar.

Ekkert stóðst hjá leiðsögumanninum, allt innantóm loforð. Þegar liðið var langt fram að miðnætti er ákveðið að vaða aftur til meginlandsins, en nú gætir aðfalls og vatnið er dýpra. Skáldið yrkir:

Vaskir elginn vaða þeir,
vökna tær og síða.
Dámar ei þá dýpkar meir,
dugar ei að bíða.

Vaskir ösla vötnin þung,
vatns er erfið röstin.
Blautir eru um böll og pung,
byrja eftirköstin.

Þetta var meiriháttar vaðstand á okkur skyttunum og ekki var ástandið skárra hjá skáldinu, en það átti eftir að lagast hjá honum.

Búkur loppinn, brókin rök,
bleik er snoppa í framan.
Lama kroppinn lagartök,
limur skroppin saman.

Ekki hampar happið þeim,
háðs nú glampa varir.
Álpast, slampast, aulast heim,
eftir krampa-farir

Gædinum ei reynist rótt
reisnar mun ei njóta.
Inn í hýði skríður skjótt,
með skottið milli fóta.

Heima í rúmi fann sitt fljóð, 
frúin reddar sinni.
Bjargar lund hans blíð og góð 
með blástursaðferðinni.

Hvorki eru allar ferðir til fjár ... né gæsa. Svona fór nú um þessa veiðiferð og verður ábyggilega grínað með hana svo lengi sem land er byggt og ljóðabækur lesnar. Þökk sé helv... honum Skarpa.

Myndir: 

1. Vaðið yfir Vatnsdalsá.

2. Skotmaður á leið út í eyju, hvattur til dáða af gervigæs.

3. Leiðsögumaðurinn og skáldið. Sá fyrrnefndi er vinstra megin og þar er líka skáldið. Snati hefur líklega fundið gæsina sem faldi sig fyrir leiðsögumanninum. 

Pólitíska aðförin fyrir landsdómi og hálfsannleikurinn

Ríkisstjórn Jóhönnu Sigurðardóttur og Steingríms J. Sigfússonar misnotaði landsdóm til að koma höggi á pólitíska andstæðinga. Það mistókst algjörlega og hafði þær afleiðingar að Samfylkingin og Vinstri grænir fengu herfilega ráðningu í þingkosningunum 2013. Samfylkingin hefur ekki borið sitt barr síðan og mun eflaust leggjast af. Vinstri græn eru markaðslega sinnaður flokkur og skipti um formann. Steingrímur þótti ekki kosningavænn en það er núverandi formaður sem þó hafði engan fyrirvara á pólitískri misnotkun á landsdómi.

Forvitnilegt er að skoða fréttaflutning af málarekstrinum fyrir landsdómi. Þar var Steingrímur J. Sigfússon kallaður til vitnis. Fáir hafa lent í öðru eins hrakviðri eins og hann varð fyrir  í vitnaleiðslum fyrir dóminum.

Hér er hluti af pistli sem ég skrifaði um málið 14. mars 2012:

Sjaldnast hefur einn maður runni jafn illilega á rassinn í vitnaleiðslum og þessi Steingrímur J. Sigfússon, ráðherra ótal ráðuneyta. Vitnisburður hans fyrir Landsdómi í gær var pólitískur og var ætlað að koma höggi fá Geir en honum mistókst það gjörsamlega. Í Mogganum í morgun [14. mars 2012] er frétt um framgöngu hans. Hún er grátbrosleg eins og alltaf þegar pólitísk atlaga snýst í höndum gerandans og hann stórskaðar sjálfan sig. Í fréttinni er eftirfarandi:

Og það var skrautlegt er Andri Árnason, verjandi Geirs, spurði út í orð Steingríms um „samning“ sem gerður hefði verið samhliða gjaldmiðlaskiptasamningnum og „stungið ofan í skúffu“, eins og Steingrímur lýsti því. Þegar Andri spurði Steingrím hvar orðið samningur hefði komið fyrir á skjalinu svaraði Steingrímur: „Formið á þessu er samningur ... samkomulag ... yfirlýsing.“ 

Ráðherrann er gerður afturreka með orð sín, kemst að því að ekki er gleypt við öllu sem hann segir. Þess er krafist að hann sé nákvæmur í máli sínu, nokkuð sem hann hefur hins vegar aldrei vanið sig á. Og áfram var maðurinn krafinn sagna:

Samtalið hélt áfram og Andri spurði hvar Steingrímur hefði heyrt að yfirlýsingunni hefði verið „stungið ofan í skúffu“. [...] „Það eru mín orð,“ svaraði Steingrímur. „Það endurspeglar þá tilfinningu sem ég fékk. Líklega á fundi mínum með Stefan Ingves [sænska seðlabankastjóranum].“ 

Sem sagt engu var stungið ofan í skúffu, allra síst samningi, og því ekkert að marka þessi orð Steingríms. Svona pólitískt orðahnoð og skrök verður ekki Geir til sakfellingar.

Andri spurði þá hvort ítarleg svör Seðlabanka Íslands 8. júlí og 16. september árið 2008 hefðu ekki þótt fullnægjandi.

„Annaðhvort það eða þeir voru ósáttir við að ekki væru meiri efndir,“ svaraði Steingrímur.

„Var talað um efndir?“ spurði Andri og lét færa Steingrími yfirlýsingu stjórnvalda og spurði hvað af atriðunum hefði ekki verið efnt. Steingrímur las stuttlega og svaraði:

„Eins og ég segi, það var ekki farið út í þetta þannig. Ekki farið út í svör. Þetta bar almennt á góma og það var lýst óánægju.“

Bara svona, ekki svör, bar bara almennt á góma, líklega í samræðum við leigubílstjórann á leiðinni til baka á hótelið.

Þvílíkt bull ... Aftur skrökvar Steingrímur og svo reynir hann að kjafta sig út úr horninu sem hann hafði málað sig út í. Ekki verður þetta til sakfellingar Geirs. En þetta var ekki nóg því hinn skilmerki blaðamaður sem skrifar fréttina, Pétur Blöndal, lætur eftirfarandi fylgja með ofangreindum orðum ráðherrans:

Skömmu áður hafði Árni Mathiesen sagt fyrir Landsdómi að eitt atriði yfirlýsingarinnar hefði snúið að starfsemi Íbúðalánasjóðs og þess vegna heyrt undir Jóhönnu Sigurðardóttur sem þá var félagsmálaráðherra. „Það var kannski það atriði af þeim sem þarna voru sem ekki gekk eftir,“ sagði Árni.

Steingrímur lét vera að minnast á það.

Auðvitað er það þannig með Steingrím, þann vana stjórnmálamann, að hann reynir að komast hjá því að skrökva. Hálfsannleikurinn nægir honum til að koma boðskap sínum á framfæri.

Með hálfsannleikann að vopni var stokkið til og efnt til pólitískra réttarhalda yfir Geir H. Haarde.

Nú hefur hins vegar komið í ljós að aðalhvatamaðurinn að þessum málaferlum hefur ekkert markvert að segja, getur ekki veitt neinar upplýsingar sem geta sakfellt Geir af þeirri ástæðu einni að sökin er ekki fyrir hendi. Fengi hann hins vegar sama „málfrelsi“ og á þingi yrðu honum ekki skotaskuld úr því að bera vitni um að Jón Bjarnason bæri ábyrgð á hruninu.

Þetta breytir þó því ekki að Steingrímur heldur því statt og stöðugt fram að hann hafi varað við hruninu. Hvað hann á við veit enginn. Að minnsta kosti mætti hann ekki á fund hjá ríkisstjórninni og „fór hamförum“ eins sagt er um Davíð Oddsson.

Ekki heldur stóð hann upp á Alþingi og messaði yfir þingheimi. Í hvert skipti hefði hann þó átt að brjóta ræðupúltið. Það hefði verið hið eina rétta miðað við boðskap um fyrirsjáanlegt efnahagshrun haustið 2008. En nei, nei. Steingrímur bjó ekkert yfir neinni spádómsgáfu, hann var jafngrandalaus eins og við hin ... og þagði um þessi mál.

Vill leggja landsdóm af

Hvað gerði Jón Þór Ólafsson, þingmaður, við launahækkunina?

Hvað gerðirðu við peningana sem frúin í Hamborg gaf þér? Þú mátt ekki segja já eða nei og ekki hvítt eða svart ...

Þannig byrjar skemmtilegur orðaleikur sem lifað hefur lengi með þjóðinni en hann byggist á því að sá sem svarar sé klókur, fljótur að hugsa og forðist þá pytti sem geta orðið honum að falli.

Jón Þór Ólafsson, þingmaður Pírata, birti grein þann 8. nóvember 2016 í Fréttablaðinu og opinberaði þar gagnrýni sína vegna ákvörðunar kjararáðs um verulega hækkun launa forseta Íslands, þingmanna og fjölmargra embættismanna. 

Hótunin

Mikil þykkja var í Jóni Þór út af hækkuninni og hann virtist hóta að kæra ákvörðun kjararáðs. Svo virðist sem hann hóti eftirtöldum:

1. Forsetanum nema hann setji bráðabirgðalög gegn ákvörðun Kjararáðs
2. Kjararáði, nema það hætti við allt saman
3. Formönnum þingflokka, nema þeir lofi því að þeir láti Kjararáð hætta við allt saman

Nú er liðinn tveir og hálfur mánuður frá því að laun forsetans, þingmanna og embættismanna hækkuðu. Enn bólar ekkert á kæru Jóns Þórs, þingmanns. Þar að auki hefur enginn virt hótun þingmannsins viðlits, ekki forsetinn, ekki kjararáð og ekki formenn þingflokka, þar með talinn formaður þingflokks Pírata. 

Ólíkt hafast menn að

Forseti Íslands lýsti í nóvember yfir óánægju sinni með launahækkun kjararáðs, sagðist ekki hafa beðið um hana og myndi ekki þiggja. Þess í stað hefur hann gefið tæplega þrjú hundruð þúsund krónur á mánuði til góðgerðastofnanna. 

Fordæmi forsetans bendir til mikilla mannkosta og að hann sé traustur og trúverðugur, standi við orð sín. Betra væri ef fleiri óánægðir þiggjendur launahækkunar kjararáðs fetuðu í fótspor hans. Allir virðast gleypa við laununum þrátt fyrir stór orð.

Hvað varð um launahækkunina?

Ekki er nema eðlilegt að kjósendur velti fyrir sé hvað Jón Þór Ólafsson, þingmaður Pírata, og hafi gert við þá ríflegu hækkun launa sem hann fékk sem þingmaður:

1. Afþakkaði hann hana?

2. Lagði hann hækkunina inn á bankabók til að geta skilað síðar?

3. Fór hann að fordæmi forseta Íslands og gaf hækkunina til góðgerðarmála?

4. Hirti hann launahækkunina þegjandi og óhljóðalaust?

Miðað við það sem Jón Þór þingmaður sagði í áðurnefndri grein sinni getur varla verið að hann hafi einfaldlega hirt launahækkunina og notað hana í eigin þágu. Því trúir auðvitað enginn enda væri sá ærið mikill ómerkingur sem er harður gagnrýnandi en endar með því að éta allt ofan í sig ... bókstaflega.

338.254 króna launahækkun á mánuði

Ef þessir þrír aðilar bregðast allir þá mun ég kæra ákvörðun Kjararáðs til dómstóla og hef nú þegar fengið til þess lögfræðing.

Þetta segir Jón Þór Ólafsson, þingmaður Pírata, í ofangreindri grein. Núna er eiginlega kominn tími til að hann leysi frá skjóðunni enda meira en þrír mánuður frá því að hann skrifaði þessi orð. Á þeim tíma og til loka þessa mánaðar hefur hann fengið samtals rúma eina milljón króna aukreitis í laun, þökk sé kjararáði.

Starf þingmanns er enginn orðaleikur eða innantómt tal. Ábyrgð þingmanna er mikil og þeir eru dæmdir af orðum og gerðum.

Jón Þór Ólafsson var stóryrtur í greininni og því má spyrja: Hvað gerði hann við launahækkunina? Hvaða lögfræðing hefur hann ráðið til að hnekkja ákvörðun kjararáðs? Hverja hefur hann kært og fyrir hvaða stjórnvaldi?

Þessi grein birtist í Morgunblaðinu 28. febrúar 2017.

Ekkert samræmi milli sölu áfengis og fjölgunar ferðamanna

Á síðustu árum hefur erlendum ferðamönnum fjölgað gríðarlega, úr tæplega 500.000 í um 1.800.000 á síðasta ári.

Á sama tíma hefur sala áfengis skv. ÁTVR úr 19 milljón lítrum í 19,6 milljón lítra. Salan hefur þar af leiðandi ekki aukist í samræmi við fjölgun ferðamanna. 

Af þessu má draga tvær ályktanir og hlýtur önnur þeirra að vera röng:

1. Áfengisneysla Íslendinga hefur minnkað stórkostlega
2. Útlendingar drekka hreinlega ekkert

Fjölgun ferðamanna um meira en eina milljón manna hlýtur að verða til þess að sala á áfengi aukist. Allt annað eykst. Kortanotkun eykst, sala á minjagripum, fatnaði, ferðum ... Eða eru útlendingarnir sem hingað koma bindindismenn upp til hópa.

Sala ÁTVR á árinu 2006, á þeim skrýtnu uppgangstímum, var aðeins um 18,6 milljón lítrar. Engu að síður var áfengissalan á árinu 2008 tæplega 20,5 milljón lítrar.

Ofangreindar upplýsingar um sölu áfengis eru úr ársskýrslu ÁTVR fyrir árið 2015. Sjá töfluna hér til hliðar.

Ég hreinlega trúi ekki mínum eigin augum. Hallast að því að mér hafi yfirsést eitthvað. Varla mælir ÁTVR rangt.

Rjómabollur eru tæknilega léleg hönnun

Bolludagurinn er á mánudaginn. Hann hefur fylgt manni í gegnum lífið, fyrst með mikilli ánægju sem hefur svo farið dvínandi. Ástæðan er tæknilegs eðlis.

Eflaust hefur þessi dagur verið sniðugari forðum daga en í nútímanum. Í dag er hægt að fá fleiri „nömm“ í bakaríum en þessar bollur. Nú er svo komið að ég skil lítið í þeirri áráttu að troða hveitibollu fylltri af rjóma og sultu í andlitið á sér.

Það er ekki hægt að éta svona bollu. Þegar bitið er í hana gerist það óhjákvæmilega að rjóminn og sultan spýtast til beggja hliða, jafnvel svo að sessunautar manns eru í stórhættu. Ástæðan er þessi ómögulega hönnun bollunnar. Hún á ekki að vera hringlótt eins og við sögðum í gamla daga. Frekar á lengdina, ekki of breið, heldur frekar svona kjaftbreið. 

Trúið mér, ég hef gert tilraunir með alls kyns bollur. Þær hafa allar mistekist. Það er einfaldlega ekki hægt að hafa rjóma eða sultu í samloku. Bollan er ekkert annað en samloka.

Rjóminn mun alltaf renna niður munnvikin, niður á skyrtuna/peysuna og loks í kjöltu fólks. Eina ráðið er að fara eftir skipun foreldranna að beygja sig diskinn ...Eða nota smekk, það er nú eiginlega bara smekksatriði

Bolludaginn á að leggja af, banna þessar árans hringlóttu bollur nema því aðeins að þær verði lokaðar, svona eins og pítubrauð. Þar að auki eru krakkar hættir að nota bolluvendi sem í gamla daga var óaðskiljanlegur hluti bolludagsins. Heimur versnandi fer.

Á bolludaginn ætla ég ekki að gúffa í mig bollu ... ég ætla að fá mér ellefu bollur. Takk fyrir og verði mér að góðu.

Bifreið, bifreið, bíl, bifreð ... stolið

Lögreglan á höfuðborgarsvæðinu lýsir eftir bifreið númer JJ-P44, sem stolið var í gærkvöldi úr vesturbæ Kópavogs, á Facebook síðu sinni.

Bifreiðin er af gerðinni Toyota Land Cruizer 200 og er hún svört að lit en bíllinn er 2010 árgerð. Bifreiðin er með skíðaboga of mikið af skíðabúnaði og öðru í bifreiðinni, þar sem fjölskyldan sem á bifreiðina var á leið í ferðalag þegar bifreðinni var stolið.

Lögreglan óskar eftir því að hringt sé í neyðarnúmerið 112 ef að sést til bifreiðarinnar.

Þetta er stutt frétt á visir.is. Sá sem svona skrifar er ekki að þjónusta lesendur, hann er bara hroðvirkur.

Átta sinnum er getið um bifreið („bíl“, „bifreð“) í fréttinni. Einu sinni hefði dugað. Þar af fjórum sinnum í einni málsgrein.

Bifreiðin er með skíðaboga of mikið af skíðabúnaði og öðru í bifreiðinni, þar sem fjölskyldan sem á bifreiðina var á leið í ferðalag þegar bifreðinni var stolið.

Settu punkt sem oftast, hljóðar eitt gott ráð til þeirra sem sitja við skriftir. Fréttina hefði auðveldlega mátt stytta, til dæmis svona: 

„Lögreglan hefur á Facebook-síðu sinni lýst eftir svartri Toyota Landcrusier bíl sem stolið var í vesturbæ Kópavogs í gærkvöldi.

Fjölskyldan sem á bílinn var á leiðinni í skíðaferð. Í honum var meðal annars mikið af skíðabúnaði. Þeir sem hafa séð bílinn eru beðnir að hringja í neyðarnúmerið 112.“

Nei, þess í stað er eitthvað hripað niður, enginn les yfir hvorki höfundur né annar. Fjölmiðlar, prentaðir eða á vefnum, veita lesendum þjónustu. Þeir eru ekki fyrir blaðamenn eða aðra sem að útgáfunni koma. 

 

 

Hrikalega fáir sjómenn greiða atkvæði

Aðeins 54% sjómanna greiddu atkvæði um nýjan kjarasamning við útgerðarmenn. Það er stórfurðulegt að ekki skuli fleiri hafa kosið. Reyndar er það út í hött að launþegum sé ekki skylt að greiða atkvæði um kjarasamning.

Af 2.214 manns sem voru á kjörskrá samþykktu 623 samninginn en 558 voru á móti. 

Það eru engin smáræðis hagsmunir undir í þessari launadeilu, ekki aðeins fyrir sjómenn og útgerðamenn, heldur fyrir fjölda annarra fyrirtækja og launþega.

Um 28% sjómanna samþykktu samninginn. Hefði það verið réttlætanlegt ef 28% sjómanna hefðu hafnað honum?

Svona aðferðafræði er verulega biluð.

Samþykktu samninginn naumlega

Þessi Trump eftir rúman mánuð í embætti

Sweden? Terror attack? What has he been smoking? Questions abound.

Þetta sagði Carl Bild, fyrrum utanríkisráðherra Svíþjóðar, furðu lostinn, vegna orða forseta Bandaríkjanna um meint hryðjuverk sem átti að hafa gerst þar.

Trump, Donald Trump. Nafnið vekur misjafnar hugrenningar hjá fólki. Sumum finnst hann æði stórkostlegur, aðrir eru hissa, skilja hann ekki og telja hann því minni háttar.

Maðurinn kom inn í stjórnmálin í Bandaríkjunum og hefur síðan talað í fyrirsögnum. Punktur. Sáralítil hugmyndafræði. Eldmóðurinn er rosalegur en beinist eingöngu að honum sjálfum enda talar hann í fyrstu persónu eintölu, ekki fleirtölu. Það segir dálítið. Fæstir eru einhverju nær eftir að hafa hlustað á hann flytja ræðu.

Hann útlistar skoðanir sínar á Twitter. Það er svona eins og að tjá sig í gegnum athugasemdakerfi fjölmiðla. Upphrópanir, órökstuttar ályktanir, ruddaskapur, dónaskapur ...

Eftir því sem árunum fjölgar hef ég lært að meta fólk meira eftir því sem það segir og ekki síður hvernig það tjáir sig. Hef til dæmis megnustu óbeit á flestu því sem ég álpast til að lesa í athugasemdakerfum fjölmiðla, innlendra og erlendra. Frá því eru vissulega undantekningar en þær eru fágætar. 

Trump hefur nú gengt embætti í rúman einn mánuð. Fátt nýtt hefur komið fram. Hann talar eins og hann sé enn í kosningabaráttu, slær um sig, hrópar en enn hefur ekkert annað gerst en að hann var gerður afturreka með tilskipum um að landinu skyldi lokað fyrir fólki af ákveðnum þjóðernum.

Fleiri en hægrimaðurinn Carl Bildt velta því fyrir sér hvað sé að gerast. John McCain, öldungardeildarþingmanni, Repúblikana og fyrrum forsetaframbjóðanda, líst illa á Trump. Hann segir í viðtali vegna ummæl forsetans um fjölmiðla:

A fundamental part of that new world order was a free press. I hate the press. I hate you, especially, but the fact is, I, we need you. We need a free press. We must have it. It’s viral. If you want to preserve, I’m very serious now, if you want to preserve Democracy as we know it, you have to have a free, and many times adversarial press.

And without it, I’m afraid that we would lose so much of our individual liberties over time. That’s how dictators get started.

Og ég ... hvað finnst mér?

Ég held að Trump sé frekar einfaldur maður, ekki með djúpa pólitíska sannfæringu. Líklegast er hann illa að sér í alþjóðamálum, jafnvel í fleiri málum. Að minnsta kosti lýsti hann yfir stríði gegn Íslandi í kosningabaráttunni. Reyndar ætlaði að ráðast gegn Isis:

“If elected,” he said at a large rally filled with angry white people, “I will declare war on Iceland for harbouring ISIS all these decades.”

Trump er dæmi um hávaðasegg sem talar látlaust, yfirgnæfir aðra með látum en ekki viti. Þegar það sem hann segir er nánar skoðað kemur í ljós að hann er ruglukollur, rétt eins og dæmið um hryðjuverkið í Svíþjóð og stríð gegn Ísland er ágætt dæmi um.

Hingað til hefur fátt af því sem Donald Trump hefur sagt heillað mig. Má vera að eitthvað sé meira í hann spunnið en sést hefur undarfarin misseri. Þá er betra að segja ekki of mikið.

Hitt getur svo meira en verið að Repúblikanar og Demókratar á Bandaríkjaþingi sameinist um að setja manninn af áður en hann skaðar Bandaríkin meira eða samfélag þjóðanna.

Átti hann við IKEA eða...?

Sleggjudómar og hneykslunarorð sófafólksins

Kanntu að aka bíl? spyr leigusali bifreiðarinnar. Já, hér er ökuskírteinið mitt, segir ökumaðurinn.

Kanntu að synda? spyr sá sem býður upp á köfun eða snork. Já, segir ferðamaðurinn og lítur kannski undan.

Geturðu gengið á fjöll? spyr leiðsögumaðurinn. Já, segir ferðamaðurinn. Hver getur það ekki?

Kanntu að aka snjósleða? spyr leiðsögumaður. Já, segir ferðamaðurinn, hálfhneykslaður.

Passaðu þig á fjörunni, í sjónum býr meira afl en þú veist. Auðvitað passa ég mig, segir ferðamaðurinn. Heldurðu að ég sé barn?

Þannig geta hlutirnir gerst. Ferðamaðurinn segir ef til vill ekki alveg satt um eigin getu, kunnáttu sína og þekkingu, vanmetur eða ofmetur.

Fjölmörg dæmi eru um slys og óhöpp sem ferðamenn hafa lent í, hvort heldur þeir hafi sagt satt eða ósatt, kunnátta þeirra og geta hafi verið takmarkaðri en þeir héldu eða jafnvel að þeir hafi hreinlega verið ógætnir eða bara óheppnir.

Ég þekki þetta sjálfur eftir að hafa starfað í ferðaþjónustu. Ég er líka oft ferðamaður og sé ýmislegt sem gæti verið til frásagnar. Nefna má konuna á strigaskóm og með plastpoka í hendi og ætlaði að ganga til Landmannalauga og gista þar á hótelinu. Ökumaðurinn á litla Hyundai bílnum sem kominn var að vaðinu neðan við Gígjökul og ætlaði út í af því að vegurinn lá að því og upp úr hinum megin. Göngumaðurinn sem var hreinlega örmagna vegna þess að hann áttaði sig ekki á kulda, vindi og vegalengd. Snjósleðamaðurinn sem eitt augnablik hélt að bensíngjöfin væri bremsa - með hörmulegum afleiðingum.

Ég hef stundum mætt eða dregið uppi ökumenn sem virðast vera af asísku kyni. Sumir þeirra voru síst af öllu öruggir í akstri. Stjórnandi bílaleigu sagði mér fyrir stuttu að hann hefði verið að leigja kínverskum hjónum bíl. Þau framvísuðu gildum skírteinum en voru langt í frá vön í akstri, það sást þegar þau óku í burtu. Allt gekk þó klakklaust og þau skiluðu bílnum í heilu lagi.

Ferðamenn eru eins og við hinir, sumir eru góðir og vandaðir, aðrir ekki. Þannig er bara veröldin. Vandi stjórnenda ferðaþjónustufyrirtækja er að greina hér á milli og fara umfram allt varlega.

Fólk sem er fjarri vettvangi og þekkir ekki til, þarf einnig að fara varlega. Auðvelt er að hrasa ofan í gryfju sleggjudóma og hneykslunar. Slys verða oft og víða, ekki þarf útlenda ferðamenn til eða illa rekin fyrirtæki. 

Hvernig stendur á því að sá sem ekki kann að synda fær að snorka í Silfru? spyrja þeir sem ekkert þekkja til.

Tökum ekki afstöðu meðan við höfum ekki allar upplýsingar. Ferðamaður í köfun getur dáið af ýmsum öðrum völdum en vegna drukknunar eða slæmrar skipulagningar ferðaþjónustuaðila.

 

Ekki nauðsynlegt að vera syndur

Íbúðin fyrir ofan og íbúðin fyrir neðan

Mikill eldur varð í íbúð í fjölbýlishúsi Hraunbæ í Árbænum um klukkan ellefu í gærkvöldi. Unnar Þór Sæmundsson var staddur íbúðinni fyrir ofan þegar eldurinn kviknaði.

„Ég var kominn í háttinn þegar ég heyrði læti fyrir utan. Ég var viss um að það væri verið að smala fólki í taxa því ég heyri hrópað „eru allir komnir út?“ Ég leit svo út um gluggann og sá reyk og hugsaði, nei andskotinn, þau eru að grilla.“ segir Unnar. Hann segir að stuttu síðar hafi rúða í íbúðinni fyrir neðan sprungið og hann hafi fengið reykmökk í andlitið.

Ekki er gott að treysta á fréttaflutning dv.is en línurnar hér að ofan eru í því vefriti, sjá hér.

Í frásögn vefritsins var maðurinn ekki heima hjá sér, heldur í íbúðinni fyrir ofan og farinn í háttinn þar. Þá sprakk rúða í íbúðinni fyrir neðan, þar sem hann á heima. Svo fékk hann „reykmökk í andlitið“.

Eiður heitinn Guðnason hefði orðað það þannig að hér væru eftirlitslaus fréttabörn við iðju sem þau ættu að eftirláta öðrum.

Á fjallabílnum Yaris í kringum landið

Til tíðinda bar í þessari viku að ég ók hringinn í kringum landið (kringinn í hringum, eins og sagt er á barnamáli). Tilgangurinn var að „vísitera“ sýslumannsembættin á landinu sem er hluti af nýju starfi mínu. Það er nú ekki aðalatriðið heldur hitt að ég ók alla þessa leið á Toyota Yaris ... Trúi því hver sem vill.

Í febrúar árið 1981 ók ég síðast hringinn um landið. Þá hafði ég til afnota forláta Lada Sport jeppa sem var léttur og tiltölulega lipur í fjallaferðum. Á þeim tíma var vetur á Íslandi, en ekki eilíft haust eins og núna. Þá lenti ég í fyrstu alvarlegu vandræðunum á Holtavörðuheiði sem var illfær. Sem betur fer hafði ég haft vit á því að taka skóflu með og ég bókstaflega mokaði mig í yfir heiðina.

Svo vel stóð ég mig að þegar ég var nær komin ofan í Hrútafjörð dró snjómokari Vegagerðarinnar mig uppi enda var starf hans snöggtum léttara eftir að ég hafði rutt úr vegi erfiðustu sköflunum (minni mitt er auðvitað brigðult en ég ýki nú ekki mikið).

Þá ók ég til Siglufjarðar, mokaði mig um Lágheiði til Ólafsfjarðar, til Akureyrar, Húsavíkur, Kópaskers, Raufarhafnar, Þórshafnar, Bakkafjarðar og loks til Vopnafjarðar. Á þessum árum var ekki akfært að vetrarlagi yfir Möðrudalsöræfi svo ég fékk flutning með strandferðaskipinu Esju frá Vopnafirði til Seyðisfjarðar. Þaðan var leiðin greið um helstu bæi suður um og til Reykjavíkur þó ekki væri nú snjólaust. Ég þóttist mikil hetja eftir ferðina en fáir tóku undir, en það skiptir litlu, því eins og kallinn sagði, ef enginn hælir mér geri ég það bara sjálfur.

Nú ók ég yfir Holtavörðuheiði eins og sumar væri. Enginn snjór á heiðinni. Flennifæri um Húnavatnssýslurnar og raunar austur fyrir Mývatn. Hálka var frá Víðidal á Fjöllum og nær því ofan í Jökuldal en fyrir Yaris á nagladekkjum var þetta lítið mál. Krapi var á Fjarðarheiði en í Seyðisfirði var grænn litur ráðandi. Ég hefði ábyggilega getað farið í golf, svo fagurlega grænn var völlurinn.

Þar sem ég hef aldrei verið þekktur fyrir að velja auðvelda leið ef erfiðari er í boði þá ákvað ég að aka um Öxi. Ég var dálítið smeykur þegar þangað upp var komið enda liggur vegurinn upp í rúmlega fimm hundruð metra hæð. Þar var fyrst slabb og svo dálítill snjór. Ég óð hins vegar í gegnum þetta á fjallabílnum Yaris og hann ruddi ansi vel frá sér svo upphækkuðu jepparnir sem komu á eftir mér sluppu við festur og komust klakkalaust ofan í hinn fagra Berufjörð.

Eftirleikurinn var auðveldur. Auðir vegir til Hafnar og um allt Suðurland allt til höfuðborgarinnar.

Og svo eru það vangavelturnar eftir ferðina.

Hvers vegna í andsk... snjóar ekki lengur almennilega hér á landi að vetri til? Nafn landsins bendir til að hér eigi að vera snjór og kalt og þannig vil ég hafa það að vetrarlagi.

Eflaust eru útlendu ferðamennirnir kátir með aðstæður. Nær allir bílar sem ég mætti voru auðsjáanlega með útlendum ökumönnum. Þeir þekkjast úr.

Sérstaklega var mikil umferð á Suðurlandi, fjöldi bíla við Breiðamerkurlón. Þar sem ég gisti var nokkuð um útlendinga, þó ekki væri nú öll gisting full. Hrúga af bílum á Sólheimasandi, allir að skoða flugvélarflakið. Ótrúlegt.

Samanburðurinn á vetraraðstæðum fyrir þrjátíu og sex árum og í dag er sláandi. Vekur mann óhjákvæmilega til umhugsunar um umhverfismál og afleiðingar gerða mannsins.

Myndir:

Efsta myndin er af Spákonufelli  í Austur-Húnavatnssýslu en það vakir yfir Skagaströnd. Eitt af mínum uppáhaldsfjöllum.

Önnur myndin er tekin skammt austan við Mývatn. Nær fullt tungl og sérkennilega vindskafin ský.

Þriðja myndin er tekin í blíðunni á Seyðisfirði. Grænn golfvöllurinn vekur athygli.

Fjórða myndin er frá Öxi, þeim alræmda fjallvegi. Eins og sjá má hef ég rutt hann alveg ágætlega ... nei þetta eru ný ýkjur. Færin var nú ekki verri en þetta.

Fimmta myndin er tekin í Hvalnesskriðum og horft til Austurhorns og Hvalness. Hún er tekin síðla dags, um fimm leytið.

 

Útlit fyrir hitamet um helgina