Bloggfærslur mánaðarins, október 2008

Skrýtinn „markaður“ ef fasteignaverð lækkar ekki

Svo virðist sem fasteignamarkaðurinn á höfuðborgarsvæðinu breytist afar lítið þrátt fyrir fækkun kaupsamninga. Húsnæðisverð lækkar ekki og maður veltir óhjákvæmilega fyrir sér hvort það sé betra að sitja uppi með dýra og óseljanlega húseign frekar en að lækka verðið.

Getur verið að það séu hagsmunasamtök fasteignasala sem kjafta upp verðið enda þeirra hagur að húsnæðisverðið sé sem hæst? Hvar er svo hin skeleggi formaður Félags Fasteignasala sem ætlaði í fyrra að vaða hreinlega í seðlabnakastjóra fyrir að spá 30% lækkun húsnæðisverðs á þremur árum og jafnvel berja hann. „Agndofa“ sagðist hún vera og hún hafði komist að því að hvorki meira né minna en öll þjóðin væri líka agndofa. Og svo ljómaði hún öll af innblásinni reiði og hneykslan í fjölmörgum fréttatímum sjónvarpsins.

Ég hélt að það vissi á gott ef Félag fasteignasala væri orðið svona neytendavænt. Hins vegar heyrðist fátt frá félaginu þegar fasteignaverð hækkaði þremur árum þar á undan um nærri 100%. Og hver var innstæðan fyrir þessari hækkun. Nákvæmlega engin, en bankarnir höfðu á sama tíma uppgötvað að þeir áttu súpu af erlendu lánsfé sem þeir vissu ekki hvað þeir áttu að gera við svo þeir ákváðu að endurlána til húsnæðiskaupa innanlands. Vextirnir voru líka svo ansi fínir, aðeins 4,25%. Fyrir vikið greip sturlun fasteignamarkaðinn á höfuðborgarsvæðinu og allar fasteignir hækkuðu. Auðvitað tóku þeir sem gátu lán, endurfjármagnaði eignir sínar og brúkaði mismuninn í neyslu, keypti bíla og hjólhýsi, fór til útlanda og jafnvel voru sumir svo klárir að fjárfesta enn meir fyrir aurinn í bankahlutabréfum, peningabréfum og öllum fínu sjóðunum.

Ekki varaði Félag fasteignasala við þessari roslegu hækkun á fasteignaverði. Nei, félagið mátti ekki vera að því að hugsa um markaðinn, það var svo mikið að gera, mikið að selja. Svo þegar ró tók að færast yfir var Ingibjörg Þórðardóttir formaður FF spurð hvort að salan væri ekki að minnka. Nei, nei, sagði hún og hélt áfram að kjafta markaðinn upp rétt eins og forverar hennar höfðu iðkað svo áratugum skipti.

Fasteiganverðið mun lækka. Það er engin „atlaga“ að sparifé landsmanna eins og málum er háttað. Auk þess mun lækkunin seint bitna á landsbyggðinni frekar en að hún hafi notið hækkunarinnar fyrir þremur árum. Þar með er tæpur þriðjungur þjóðarinnar ekki agndofa. Unga fólkið og þeir sem ætla að kaupa sér fasteignir í fyrsta sinn munu að minnsta kosti fagna ef fasteignaverðið lækkar. Líklegast er því helmingur þjóðarinnar bara feginn og ástandið verður „eðlilegra“ hvað sem það svo þýðir á þessum síðustu og verstu tímum.


mbl.is Verulegur samdráttur í fasteignasölu
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Bara talað í Helsinki - ekkert annað

Fréttir fjölmiðla hafa verið misvísandi. Fyrir fund Norðurlandaráðs var mikið talað um að forsætisráðherrar Norðurlanda ætluðu að funda um efnahagsástandið á Íslandi og mögulega aðstoð. Síðan leið og beið og þegar fundurinn var afstaðinn gerðist hins vegar ekki neitt.

Munum að engin þjóð vildi rétta Íslandi hjálparhönd fyrr en IMF hefði skoðað ástandið hér og samþykkt lán. Samkvæmt fréttum ætlar IMF að taka lánaumsókn Íslands fyrir á þriðjudaginn. Mér finnst ótrúlegt að verið sé að bíða eftir því. Hitt er miklu líklegra að engin ákvörðun hafi verið tekin um þetta efni í Helsinki og málið reki einfaldlega á reiðanum. Að öðrum kosti hefði utanríkisráðherra Noregs ekki verið að tjá sig um þessi mál.

Svo virðist sem Norðmenn skilji betur vanda Íslands. Sumir segja að það sé vegna þess að þeir eigi svo margt undir því að við göngum ekki inn í Evrópusambandið, það myndi vald meiriháttar pólitískum jarðhræringum í Noregi. Aðrir segja að Norðmenn vilji einfaldlega aðstoða Íslendinga vegna þess hve þjóðirnar tvær eru í raun nánar. Ef til vill er hin rétta ástæða einhvers staðar þar á milli.

Uppúr stendur að það er ekkert að gerast hjá hinum Norðurlöndunum og það er miður.


mbl.is Gagnrýnir hin Norðurlöndin
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Gamaldags og úrelt stofnun

Sem betur fer vita fæstir hversu niðurlægjandi það er að vera á atvinnuleysisbótum. Rétt eins það sé ekki nóg að hafa ekki fundið sér vinnu við hæfi heldur þurfa stjórnvöld að snýta atvinnulausum, lítillækka þá og innprenta í þá tilfinningu að þeir séu annars flokks borgarar.

Nú ætlar Vinnumálastofnun að hliðra aðeins til, auðvelda skráningu atvinnulausra. Það gerir stofnuni ekki af tillitssemi við þann atvinnulausa heldur til að auðvelda rekstur stofnunarinnar.

Í áratugi hefurkerfið verið eins, fólk á að þurfa að koma og sækja einhvern stimpil á tilteknum degi, á tilteknum tíma. Bregðist það af einhverjum ástæðum, þá er sá vikuskammtur fyrir bí, nema því aðeins að viðkomandi komi með afsökun sem stofnunin tekur gilda. Fólk þarf svo að bíða í biðröð til að fá þennan algildandi stimpil. Þetta er einfaldlega gamaldags og úrelt stofnun.

Fólk er líka sent á námskeið sem sum hver eru illa skipulögð, gera lítið annað en að nudda þeim atvinnulausa uppúr þessu óþolandi ástandi rétt eins og það hafi ekki þegar áttað sig á því. fæstir þurfa á því að halda að einhverjir messi yfir því hluti sem flestir vita og praktísera.

Auðvitað er viðkvæðið hjá stofnuninni það að fyrirkomulagið sé til að hjálpa fólki, koma í veg fyrir svindl og svo framvegis.

Það hlýtur hins vegar að vera hægt að byggja betra fyrirkomulag sem skilar sé betur til þeirra sem lenda í þessari ógæfu. Langflestir vilja vinna, eiga möguleika á meiri tekjum heldur en þetta smáræði sem dugar ekki ekki fyrir nauðsynlegustu útgjöldum. Niðurstaðan er einfaldlega sú að atvinnulaus maður á kost á því að svelta ekki, en húsnæðið er farið, lánin komin í gjalddaga og allt í hönk. Hið eina sem Vinnumálstofnun dettur svo í hug er að auðvelda rekstur stofnunarinnar með því að opna fyrir rafræna UMSÓKN. Þvílík della.


mbl.is Rafræn umsókn um atvinnuleysisbætur
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Eðlilega stendur Sjálfstæðisflokkurinn höllum fæti

Þjóðin gengur í gegnum verstu efnahagsþrengingar sögunnar. Margir draga einhliða ályktanir af staðreyndum. Nefna m.a. þetta: Sjáflstæðisflokkurinn hefur verið í ríkisstjórn síðustu sautján árin. Bankakerfið var einkavætt á þessum tíma með tilstyrk Alþýðuflokks/Samfylkingar og Framsóknarflokks. Með tilstyrk Alþýðuflokks/Samfylkingar gerði landið aðila að samningnum um Evrópska efnahagssvæðið. Sjálfstæðislokkurinn hefur verið í forystu þeirra sem vilja efla frjálsræði í atvinnulífinu. Eðlileg vilja menn tenga hrakfarirnar í efnahagslífinu áðurnefndum staðreyndum.

Það þarf þó mikið ímyndunarafl til svo kenna mætti Sjálfstæðisflokknum um hin alþjóðlegu bankakreppu sem skall á þjóðinni og olli þannig þeim hamförum sem hrjá okkur núna.

Vissulega hefði verið hægt að standa betur að málum og þess vegna er fólk óánægt og kallar nú Sjálfstæðisflokkinn til ábyrgðar. Flokkurinn er hins vegar nægilega stór til að axla sína ábyrgð. Hún verður hins vegar að vera réttmæt.

Menn eiga þó eftir að sjá að ríkisstjórnin undir forystu Geris H. Haarde hefur tekið rétt á málunum. Það skilst líklegast ekki fyrr en síðar. Þá verður væntanlega komin niðurstaða í málaferlunum við Breta. Þá verður efnahagur landsins búinn að ná sér og þá verður ekki síst ljóst hverjir gerðu mistök og hver þau voru. Þá verður kominn tími á kosningar og þá munu skoðanakannanir eðlilega sýna allt aðra niðurstöðu einfaldlega vegna þess að fólk er ekki fífl, fólk hugsar og tekur afstöðu með rökum.

Þá munu þau 34% sem ekki tóku þátt í könnuninni leggja Sjálfstæðisflokknum lið vegna þess allir munu sjá að Sjáflstæðisflokknum verður ekki ekki kennt um hina alþjóðlegu kreppu né heldur verk þeirra sem áttu og stýrðu íslensku bönkunum.


mbl.is Fylgi VG meira en Sjálfstæðisflokks
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Notum sömu skilyrði og um hæfi dómara

Ætli það sé ekki mikilvægast í þessu máli að farið sé eftir hæfi dómara.Hann er einfaldlega vanhæfur ef hann er skyldur málsaðila eða tengdur honum eða hefur starfað fyrir hann. Almennt geta verið uppi ástæður sem dregið geta í vafa óhlutdrægni þess sem starfar sem dómari.

Bæði Valtýr Sigurðsson og Bogi Nilsson munu vera hinir mætustu menn og vammlausir. Þar af leiðandi er engin ástæða til að koma þeim í slíka klípu að einhverjir geti dregið hlutdrægni þeirra í ef og þar af leiðandi varpað rýrð á rannsókn þeirra á starfsemi viðskiptabankanna þriggja.

Ljóst er að fjöldi manna getur tekið að sér þetta verkefni aðrir en Valtýr og Bogi.


mbl.is Álíta sig hæfa til að rannsaka syni sína
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Bull, vitleysa og póitískur hávaði í Skúla

Þetta er nú meiri vitleysan hjá Skúla Thoroddsen. Eins og svo margir aðrir þá fellur hann í þá gryfju að reyna að persónugera þau áföll sem þjóðin hefur orðið fyrir.

Sú efnahagskreppa sem skekur nú heiminn er einfaldlega ekki íslenskum stjórnmálamönnum að kenna, hvorki stjórn né stjórnarandstöðu og síður en svo eigendum bankanna. Hins vegar má kenna stjórnmálamönnum um margt og enn meiri sök eiga eigendur bankanna. Kjósi Skúli að nefna til Sjálfstæðisflokkin þá er afar auðvelt að sýna sök hjá hinum flokkunum. Þannig verður efnahagsvandinn þó aldrei leystur

Skúli er kannski einn af þessum gamaldags vinstrimönnum sem telur að frelsið sé frekar til óþurftar en hitt. Slíkir hafa alltaf lagst gegn því sem horfir í frelsisátt. Ef þeir hefðu fengið að ráða væri mjólkin enn seld í mjólkurbúðum, stjórnmálamenn úthlutuðu fjármagni eftir eigin geðþótta, almenningur væri bundinn átthagafjötrum, vöruúrval í verslunum væri bundið við innlenda framleiðslu, hömlur væru lagðar á ferðalög til útlanda og svo framvegis. Yfirleitt hafa menn á borð við Skúla lagst gegn því sem til framfara hefur horft hér á landi. Það kemur því ekki á óvart að hann skuli kasta auri í þá sem hann hefur alla tíð talið vera sína pólitíska andstæðinga.

Hins vegar getum við ósköp rólega gert upp málin. Kannað hvort einhver hafi gerst sekur um lögbrot. Það er allt annað mál. Við getum breytt ýmsu í næstu alþingiskosningum og raunar líka í prófkjörum fyrir þær. Það er það besta vopn sem við, almenningur eigum. Þannig vopn mun ég taka mér í hendur þegar sá tími kemur.

Upphlaup og pólitískur hávaði eins og Skúli Thoroddsen gerist nú sekur um mun engu skila. Þjóðin er ekki í gíslingu Sjálfstæðisflokksins. Hann gleymir því að þjóðin kýs og í síðustu kosningum fékk Sjálfstæðisflokkurinn rúmlega þriðjung atkvæða. Hann ætti þó að hafa umboð hvað svo sem gerist næst þegar kosið er.


mbl.is Þjóðin í gíslingu Sjálfstæðisflokksins
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Einskis verður pópulismi

Hvað skyldu margir styðja útvarpsstjóra? En veðurstofustjóra, orkumálastjóra, forstjóra Nýsköpunarmiðstöðvar, forstjóra Byggðastofnunar, bankastjóra Nýja Glitnis, forstjóra Tryggingastofnunar eða fangelsismálastjóra?

Það er auðvitað út í hött að búa til skoðanakannanir um einstaka embættismenn. Það gera varla aðrir fjölmiðlar en þeir sem eiga undir högg að sækja og gera hvað sem er til að fá pínulítið áhorf.

Næst skoðar Stöð 2 hvort ekki sé tímabært að Björgúlfur Thor Björgúlfsson afsali sér íslenskum ríkisborgarrétti. Þá er ekki úr vegi að kanna hvort Jón Ásgeir Jóhannesson eigi ekki að selja allar eignir sínar og afhenda ríkinu.

Nei, svona populismi skilar engu. Væri ekki ráð að fréttastofa Stöðvar 2 legði frekar fé í fleiri Kompásþætti. Þar virðast þeir vera að gera góða hluti.


mbl.is 10% styðja Davíð í embætti seðlabankastjóra
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Við eigum lítið sökótt við Breta

Við Íslendingar eigum lítið sökótt við Breta en hins vegar eigum við óuppgerðar sakir við bresk stjórnvöld. Á þessu tvennu þurfum við að gera skýran greinamun.

Kapítalisminn er ekki dauðari en það að kröfur neytenda í Bretlandi ná út fyrir hina meintu gröf. Jafnvel bresk stjórnvöld verða að viðurkenna að fyrir fiskinn þarf að borga. Þannig mun leysast úr hluta bankavandans en það mun hugsanlega taka tíma.

Aðalatriðið er að sýna Bretum virðingu, það eiga þeir skilið. Hins vegar skulum við berja á Brown og liði hans eins og við getum mögulega getum.


mbl.is Bretar óttuðust skort á fiski og frönskum
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Hækkun stýrivaxta krafa IMF

Mikil pressa hefur verið á Seðlabankann að lækka stýrivexti. Fjölmargir málsmetandi menn hafa gagnrýnt Seðlabankann harkalega og fullyrt að „of“ háir stýrivextir væru gangslausir. Bent var á að bankarnir hefðu ekki þurft á innlendu lánsfjármagni að halda heldur átt auðvelt með að fá lán erlendis. Þar af leiðandi dyggðu hinir háu stýrvexti ekki og þar af leiðandi væri neyslan taumlaus.

Eftir að bankarnir féllu urðu menn jafnvel enn háværari og loks lét Seðlabankinn undan. Það sem er nú skýtilegast var að ekki virðst allir hafa verið sammála. aðrir, ekki síður málsmetandi menn, fullyrtu að í þessu kreppuástandi væri mikið óráð að lækka vextina þar sem miklu máli skipti að auka sparnað. Nú væru allir bankarni háðir stýrivöxtunum og lægri vextir myndu einfaldleg stuðla að aukinni verðbólgu. Hugsanlega hefur spádómurinn ræst, nú virðist verðbólgan vera 15,9% miðað við heilt ár.

Síðan heyrist það í fulltrúum IMF um daginn að nauðsynlegt sé að viðhalda háum stýrivöxtum svo verðbólgan færi nú ekki úr böndunum. Þar af leiðandi má leiða líkum að því að hækkun stýrivaxtanna sé eitt af þeim skilyrðum sem IMF hefur sett og Seðlabankinn telji það skynsanlegt að ganga frá þeim strax, þ.e. áður en stjórn IMF tekur ákvörðun um stóra lánið.


mbl.is Harkalega skipt um gír
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Atvinnuleysi er sóun á verðmætum

Þetta ætti að slá á allar kjaftasögurnar um óaðgengilegu skilyrði IMF. Bæði forsætisráðherra og utanríkisráðherra fullyrða að skilyrðin séu aðgengileg, ekkert ósvipuð þeim sem við hefðum sjálf sett okkur hefði ekki notið utanaðkomandi aðstoðar.

Mestu skiptir núna að koma fjármálakerfi þjóðarinnar í samt lag. Um leið þarf að gæta að öðrum málum. Atvinnuleysi er það versta sem fyrir fólk getur komið, það er niðurdrepandi og mannskemmandi auk þess að vera sóun á menntun og þekkingu, þar af leiðandi verðmætum.

Svo þarf líklega að skoða Evruna og inngöngu í Evrópusambandið. Ég hef hingað til verið ákaflega mikið á móti en tek mark á mörgum góðum mönnum sem hafa með rökum haldið því fram að krónan muni ekki gagnast okkur í hörðum heimi. Sem sagt ég er tvístígandi. Held áfram að leita ráða hjá þeim sem gleggst til þekkja.


mbl.is Mjög erfiðir tímar framundan
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Næsta síða »

Innskráning

Ath. Vinsamlegast kveikið á Javascript til að hefja innskráningu.

Hafðu samband