Bloggfęrslur mįnašarins, mars 2020

Setja stopp (hold), tķmabundnir sjįlfbošališar og mönnun er hindrandi žįttur

Oršlof

Hlśa aš sķnu

Ķslenska er fögur tunga og merkileg. Segjum žaš bara fullum fetum. Kinnrošalaust. Enda ekkert ešlilegra og sjįlfsagšara en aš Ķslendingum žyki ķslenska fegursta og merkilegasta tungumįl ķ heimi. Viš megum halda žvķ fram hvar og hvenęr sem er ef viš viljum. …

En ber žaš ekki vott um svķviršilega mįlrembu aš męra svo móšurmįl sitt? Nei, ekki er žaš mįlremba heldur įst. Remban hefst žį fyrst žegar viš lįtum į okkur skilja um leiš aš öll önnur tungumįl séu miklu ljótari og ómerkilegri. Žannig er reyndar mörgum Ķslendingum tamt aš tala um hin Noršurlandamįlin.

Sönn og fölskvalaus įst birtist ekki meš žessum hętti. Hśn hlśir aš sķnu įn žess aš lasta um leiš annaš. Ef ég segist elska konu mķna og börn og dį žau meira en ašra er ég aš sjįlfsögšu ekki meš žvķ aš kasta rżrš į maka og afkomendur annarra. Ętti žaš ekki aš vera ljóst?

Héddna, héddna, grein eftir Žórarinn Eldjįrn ķ Morgunblašinu 21.3.2020 

Athugasemdir viš mįlfar ķ fjölmišlum

1.

„… fjįr­mįlarįšherra žżska sambandslands­ins Hessen, sem hżs­ir mešal ann­ars fjįr­mįla­höfušborg­ina Frankfurt.“

Frétt į mbl.is.                  

Athugasemd: Er hęgt aš orša žetta svona? Nei, aušvitaš ekki. Sušurland hżsir ekki Selfoss né ašra bęi eša byggingar. Selfoss er į Sušurlandi rétt eins og Frankfurt er ķ Hessen. Hessen, Frankfurt eša Selfoss hżsa ekkert. Žar eru žó ótal hśs.

Hżsa merkir aš veita hśsaskjól, jafnvel aš byggja aš nżju. Hżsi er dregiš af hśs. Žar af leišandi eru til orš eins og hjólhżsi, hżsill, sögnin aš śthżsa og įlķka.

Blašamašurinn sem skrifaši fréttina er lķklega ungur, hefur ekki mikinn oršaforša vegna žess aš hann hefur aldrei lesiš neinar bękur aš rįši og lķklega er hann afburšamašur ķ śtlensku mįli. Žaš er ekki nóg.

Er Frankfurt „fjįrmįlahöfušborg“. Hef aldrei heyrt žaš žó alkunna sé aš žar sé vélaš meš fé.

Tillaga: … fjįrmįlarįšherra žżska sambandslandsins Hessen en žar er borgin Frankfurt.

2.

„Viš slķkan atburš įskiljum viš okkur rétt til aš stöšva alla blęšingu svo sem aš setja stopp (hold) į afskrįningu įskrifta žar til įstandiš er lišiš hjį.“

Frétt į visi.is.                  

Athugasemd: Margir lögfręšingar eru óskrifandi enda kenna lagadeildir nįmsmönnum aš nota nafnorš en sķšur sagnorš. Hér er vitnaš ķ frétt į Vķsi sem segir frį tilraunum lķkamsręktarstöšvarinnar „Reebok Fitnes“ aš breyta įskriftaskilmįlum.

Ķ tilvitnuninni er talaš um:

… stöšva alla blęšingu …

Fyrirtękjum blęšir ekki enda ekki af holdi og blóši. Hins vegar kann žetta aš vera yfirfęrš merking, į viš peningagreišslur śr sjóšum fyrirtękisins. Blóšugt er aš höfundurinn skuli ekki žekkja sagnoršiš greiša eša nafnoršiš greišslur. Žess vegna hefši fariš betur į aš skrifa einfaldlega svona:

… stöšva allar greišslur

Eftirfarandi er furšulegt oršalag:

… setja stopp (hold) į afskrįningu įskrifta …

Hvers vegna žarf aš setja enska oršiš „hold“ innan sviga? Er žaš til skżringar fyrir einhvern sem ekki skilur nafnoršiš stopp? Ķ stašinn er einfaldast aš tala um aš hętta afskrįningu įskrifta.

Svo er žaš žetta:

afskrįningu įskrifta …

Er ekki įtt viš uppsagnir įskrifta? Įskrift sem sagt er upp žarf aušvitaš aš afskrį śr bókum fyrirtękisins og ķ sumum tilfellum endurgreiša. 

Tilvitnunin er afskaplega illa skrifuš og höfundinum bara til skammar.

TillagaViš įskiljum okkur rétt til aš stöšva allar endurgreišslur, mešal annars vegna uppsagna įskrifta, žar til stašan lagast.

3.

„Óskum eftir tķmabundnum sjįlfbošališum.“

Blašamannafundur vegna Covid-19, 30.3.20                  

Athugasemd: Tķmabundinn sjįlfbošališi hefur lķklega eitthvaš annaš aš gera en aš vera ķ slķku starfi. Betra er aš hafa sjįlfbošališa sem mį vera aš žvķ aš sinna verkefnum fyrir Rauša krossinn, vonlķtiš aš rįša einhvern sem er tķmabundinn.

„Ótķmabundinn“ sjįlfbošališi er varla til, žannig oršalag er ekki žekkt. Žegar viš lendum ķ svona klemmu vegna oršalags er einfaldast aš umorša. Aš öllum lķkindum žarf Rauši krossinn į sjįlfbošališum aš halda til skamms tķma. 

Vafasamt er aš óska eftir sjįlfbošališa til langs tķma. Žaš er dįlķtiš gruggug ašferš.

Tillaga: Óskum eftir sjįlfbošališum ķ skamman tķma.

4.

Mönnun gęti oršiš hindrandi žįttur žegar tekist veršur į viš įlag į gjörgęslu.“

Fyrirsögn į visir.is.                  

Athugasemd: Meš góšu eša illu er reynt aš koma fyrir nafnoršum ķ stuttri mįlsgrein ķ staš žess aš lįta sagnoršin stjórna. Tilvitnaša mįlsgreinin er ekki röng en hśn er afar stirš og enginn talar svona nema fķgśra ķ Spaugstofunni. Žó veršur aš segja aš margir stjórnendur ķ heilbrigšisgeiranum og vķšar tala svona mįl sem er lķklega ekkert annaš en kansellķstķll.

Mönnun merkir einfaldlega rįšning starfsfólks. Hindrandi žįttur er einfaldlega vandamįl. Af hverju žarf aš tala ķ flękju ķ staš žess aš orša žetta eins og segir ķ tillögunni hér fyrir nešan?

Stundum dettur mér ķ hug aš ég sé aš lesa enska ķslensku žegar ég rekst į svona kansellķstķl. Oršum mķnum til sönnunar er įgętt aš žżša ofangreint į ensku:

Personnel can become a hindrance when coping with intensive care.

Žar höfum viš žaš, nįkvęmlega eins, jafnvel oršaröšin.

Getur veriš aš enskan sé svo rįšandi tęknimįl ķ heilbrigšisgeiranum og jafnvel vķšar aš žaš hreinlega vanti ķslenskar fręšigreinar um sama efni?

Kenningin er žį žessi: Hįmenntaš fólk vantar žjįlfun ķ skrifum į ķslensku žvķ žaš getur illa tjįš sig um fag sitt nema į nafnoršaskotnu mįli sem lķkist einna helst ensku.

Tillaga: Žegar įlag veršur į gjörgęslunni gęti oršiš erfitt aš fį starfsfólk.


Moldir og menn lifa, śtsending rofin fyrir handtöku og ķtrekaš (enn og aftur)

Oršlof

Mold

Mold: žgf. mold eša moldu. Oršmyndin moldu ķ žįgufalli eintölu er angi af eldra mįli sem hefur lifaš lengst ķ föstum oršasamböndum og skįldamįli. Ofar moldu.

Mįlfarsbankinn. 

Athugasemdir viš mįlfar ķ fjölmišlum

1.

„Leikmašur FH gefur eftir laun žaš sem eftir er tķmabils.“

Fyrirsögn į visir.is.                 

Athugasemd: Mišaš viš efni fréttarinnar fer hér betur į žvķ aš segja aš mašurinn hafi afsalaš sér laununum.  

Talaš er um aš gefa eftir laun sem ég las ķ fljótfęrni minni sem eftirlaun og misskilningurinn vakti athygli mķna.

Ķ fréttinni segir:

Arnar segist ekki vita hvort ašrir leikmenn FH eša ašrir leikmenn ķ Olķs-deildinni hafi fariš sömu leiš og hann.

Hér fęri betur aš segja aš hann viti ekki hvort ašrir hafi fariš aš dęmi hans eša gert eins og hann.

Svo kemur leišinlegt oršalag, „aš eiga samtal“ sem tröllrķšum fjölmišlum jafnvel žó flestir viti aš betra er aš orša žaš žannig aš tala saman. Ķslenskan byggist į sagnoršum en  enskan styšst viš nafnoršin. Viš stefnum žvķ mišur hrašbyri ķ nafnoršaįttina.

Tillaga: Leikmašur FH afsalar sér launum sķnum žaš sem eftir er tķmabils.

2.

„Settin sem fundust į Landspķtalanum, dugi eitthvaš.“

Frétt į blašsķšu 4 ķ Morgunblašinu 27.3.2020.                 

Athugasemd: Žetta er óljóst. Fréttin er um sżnatökupinna, settiš er pinni įsamt glasi fyrir sżniš. Er hér įtt viš aš settin séu tęknilega ķ lagi eša aš žau klįrist einhvern tķmann?

Fornafniš „eitthvaš“ segir hér sįralķtiš enda frekar talmįl en ritmįl: 

Settin duga eitthvaš. 

Žetta er skżrara: 

Settin duga (endast) ķ einhvern tķma (lengi, stutt, ķ viku og įlķka).

Fornafniš „eitthvaš“ er hér kęruleysislegt talmįl ķ ofangreindri merkingu. Ķ ritmįli žarf tjįningin aš vera hnitmišašri, flestir eru gagnrżnari į žaš sem žeir lesa en heyra.

Tillaga: Engin tillaga.

3.

500 manns męta til sżnatöku hjį fyrirtękinu ķ dag og jafn margir į laugardag og sunnudag.“

Frétt į blašsķšu 4 ķ Morgunblašinu 27.3.2020.                 

Athugasemd: Mogginn er bśinn aš rįša nżliša sem vķar ekki fyrir sér aš byrja setningar į töluoršum, veit lķklega ekki betur og enginn leišbeinir žeim. 

Svona er hvergi gert vegna žess aš töluorš eru allt annars ešlis en bókstafir. Enginn leišbeinir nżlišunum. Og enginn gerir svona oftar en Mogginn.

Reglan er aš byrja setningu į bókstöfum. Annaš hvort mį rita töluoršin ķ bókstöfum eša umorša setninguna. 

Tillaga: Fimm hundruš manns męta til sżnatöku hjį fyrirtękinu ķ dag og jafn margir į laugardag og sunnudag.

4.

Vķsbendingar eru um aš ķžróttafólk hafi veriš uppvķst aš žvķ aš ęfa saman ķ litlum hópum žvert į tilmęli yfirvalda.“

Fyrirsögn į ruv.is.                  

Athugasemd: Žetta fer nś ekki alveg saman, svona rökfręšilega. Vķsbending um brot er ekki žaš sama og eitthvaš sé uppvķst.

Sé lżsingaroršinu uppvķs sleppt og oršalagiš lagaš eftir žvķ skilst mįlsgreinin.

Tillaga: Vķsbendingar eru um aš ķžróttafólk hafi veriš aš ęfa saman ķ litlum hópum, žvert į tilmęli yfirvalda.

5.

„Til­vist žeirra verši aš tryggja meš öll­um rįšum mešan mold­ir og menn lifa.“

Frétt į mbl.is.                   

Athugasemd: Ekki veit ég hvort „mešan moldir og menn lifa“ er almennt orštak eša heimatilbśiš rugl śr höfši blašamannsins. Aš minnsta kosti finn ég ekki neitt įlķka ķ oršabókunum mķnum.

Mold er jaršvegur. Moldir er til og getur į merkingin veriš jaršneskar leifar. Oršiš er ašeins til ķ fleirtölu.

Heimildin er vefsķša norska blašsins Aftenposten. Žar fann ég ekkert į norsku sem gęti veriš ķ lķkingu viš „orštakiš“. Eftirfarandi kemst einna nęst žvķ :

Ut fra et samfunns- og demokratiperspektiv er det sęrlig viktig at denne delen av bransjen blir ivaretatt raskt med tiltak som sikrer likviditet.

Ķ fréttinni segir:

Grein­ar­höf­und­ar segja norska fjöl­mišla um įra­bil hafa sętt blóštöku sem eigi sér eng­an lķka svo sem fjöldi upp­sagna į rit­stjórn­um einkamišla beri skżr­an vott um. Žaš blóš renni til ógn­ar­stórra alžjóšlegra sam­fé­lags­mišla og efn­isveita.

Hvergi ķ fréttinni ķ Aftenposten er oršalagiš į žennan hįtt. Blóš er ekki nefnt. Blašamašurinn fer rangt meš sem er įmęlisvert. Oršalagiš ķ fréttinni er sums stašar skrżtiš žó ekki beinlķnis rangt. Vera mį aš hann sé vanari aš skrifa į norsku.

Tillaga: Engin tillaga.

6.

„Leave no one behind.“

Texti ķ auglżsingu į blašsķšu nķu ķ Morgunblašinu 28.3.20.                  

Athugasemd: Öryrkjabandalagši telur vissara aš lįta fylgja žżšingu į fyrirsögn auglżsingarinnar sem er svona:

Skiljiš engan eftir.

Var naušsynlegt aš hnykkja į žessum oršum meš enskri žżšingu? Nei, aušvitaš ekki. Auglżsingunni er greinilega ašeins beint til ķslenskumęlandi fólks.

Hvaša tilgangi žjónar žį śtlenskan? Er bara veriš aš sletta til aš sżnast eša er svo komiš fyrir ķslensku mįli aš fólk skilji ekki ķslensku fullkomlega nema ensk žżšing fylgi meš?

Tillaga: Engin tillaga.

7.

„Śtsending frį śrslitum NBA rofin fyrir handtöku OJ Simpson.“

Fyrirsögn į visir.is.                  

Athugasemd: Ég er ekki viss. Var śtsending rofin įšur en O.J. Simpson var handtekinn eša hvaš? Fyrirsögnin er žį afspyrnu léleg. Hef frekar trś į žvķ aš blašamašurinn sé hagvanur ķ ensku en snöggtum lakari ķ ķslensku.

Žżšum fyrirsögnina į ensku og žį blasir žetta viš:

Broadcast from the NBA finals interrupted for the arrest og OJ Simpson.

Blašamašurinn segir ekki aš śtsendingin hafi veriš rofin vegna handtökunnar. Hefši hann gert žaš vęri žżšingin į ensku „due to the arrest“.

Žetta er ansi skżrt dęmi į žvķ hvernig enskan er farin aš stjórna oršalagi ķ fréttum. Enginn les yfir fréttir nżliša, žeir fį aš dreifa vitleysunni óįrreittir og žaš sem verra er žeir eru óafvitandi um villu sķna. Enginn leišbeinir.

Tillaga: Engin tillaga.

8.

„Rannsóknin ķ Skotlandi var naušsynlegt skref ķ žį įtt aš fręšast um afleišingar žess aš skalla knöttinn ķtrekaš um margra įra skeiš.“

Frétt į blašsķšu 41 ķ Morgunblašinu 28.3.20.                 

Athugasemd: Blašamašurinn skilur ekki oršiš atviksoršiš ķtrekaš. Žaš er ranglega notaš hér og ķ stašinn ętti aš vera oft.

Tökum nokkur dęmi sem ęttu aš skżra muninn į oft og ķtrekaš:

  • Fer Jón oft til śtlanda eša ķtrekaš?
  • Hoppar barniš oft ķ leik sķnum eša ķtrekaš?
  • Skallar fótboltamašur boltann oft eša ķtrekaš?
  • Hefur malbik veriš lagt oft į Miklubraut eša ķtrekaš?
  • Fer blašamašurinn oft til rakarans eša ķtrekaš?
  • Kemur Mogginn oft śt ķ hverjum mįnuši eša ķtrekaš?
  • Notar blašamašurinn sķma sinn oft eša ķtrekaš?
  • Les fólk Njįlssögu oft eša ķtrekaš?
  • Fer mašur oft śt aš ganga eša ķtrekaš?

Svari nś hver fyrir sig en hafi žó žetta til samanburšar, höfum samt ķ huga aš sögnin aš endurtaka getur oft dugaš:

  • Stundum žarf blašamašur aš ķtreka spurningu sķna til aš fį svar. 
  • Blašamenn spyrja oft sömu spurningar en žurfa aš ķtreka sumar.
  • Skuldari sem ekki borgar fęr ķtrekun į kröfunni.
  • Enginn veikist ķtrekaš af Covid-19 vķrusnum, ašeins einu sinni.
  • Faršu nś aš lęra, krakki, ķtrekaši mamman. 

Ofangrein mįlsgrein er ekki vel samin:

… afleišingar žess aš …“

Žetta er vinsęlt oršalag, ekki rangt en skelfilega vitlaust.

… var naušsynlegt skref ķ žį įtt aš …

Žetta er bara langloka. Betra hefši veriš:

… naušsynleg til aš fręšast … 

Ķ fréttinni segir einnig:

Eftir umfangsmiklar krufningar snemma į žessari öld kom ķ ljós aš heilinn ķ žeim var įlķka illa farinn og ķ hnefaleikurum sem hafa veriš krufnir. 

Žetta sķšasta er algjör óžarfi: „… sem hafa veriš krufnir.“ Lesandinn skilur aš žeir hafi veriš krufšir (krufnir/krufšir, hvort tveggja rétt), og allir įtta sig į žvķ aš žaš hafi veriš gert eftir andlįtiš.

Einnig segir ķ fréttinni:

Ljóst mį vera aš vangaveltur um heilsufar knattspyrnufólks žegar ferlinum sleppir munu verša įfram ķ umręšunni į Bretlandseyjum. 

Hęgt er aš sleppa żmsu en skżrara er aš tala um 

… heilsufar knattspyrnufólk eftir ferilinn.

Žessi mįlsgrein er bölvaš hnoš:

Fleiri rannsóknir verša vafalaust geršar sem ęttu aš fęra fólk nęr einhverri vitneskju um hvort hęttulegt sé aš skalla knöttinn ķtrekaš og hversu hęttulegt. 

Gera mį athugasemdir viš fjölmargt annaš ķ fréttinni. Hśn er višvaningslega skrifuš. Af hverju fęr blašamašurinn enga leišsögn?

Tillaga: Rannsóknin ķ Skotlandi var gerš til aš skilja hvaša afleišingar žaš getur haft aš skalla bolta.

 


Fjįrfundur, hįįęttusvęši, lyfin sen teim og knśsa tré

Oršlof

Tunga žķn mį dęma žig

Ég las žaš ķ blaši ķ morgun (Mbl 1.6.18, 19) aš Trump Bandarķkjaforseti hefši ķ sjónvarpsįvarpi kallaš starfsbróšur sinn al-Assad Sżrlandsforseta skepnu. Er Assad var spuršur um įlit sitt į oršavali Trumps svaraši hann:

„Žś ert žaš sem žś segir.“

Ég lęt mér reyndar oršaskipti žeirra kumpįna ķ léttu rśmi liggja en leyfi mér aš benda į aš ķ svari Assads felast ęvaforn sannindi sem rekja mį til Biblķunnar (Matt 12, 37):

Gęt žś vandlega tungu žinnar og vit aš žaš er virktarįš, žvķ aš tunga žķn mį sęma žig [getur aflaš žér sóma] og tunga žķn mį dęma žig (Kgs 5, (130)).

Svipaša hugsun er vķša aš finna, t.d. ķ Ķslensku hómilķubókinni:

Af oršum žķnum skaltu réttlįtur verša og af oršum žķnum muntu meiddur verša (Ķslhóm 98v4).

Ég bżst viš aš flestum sé fariš aš fyrnast yfir upprunann en efniš eša bošskapurinn į enn fullt erindi til okkar.

Mįlfarsbankinn, Jón G. Frišjónsson, 240. pistill. 

Athugasemdir viš mįlfar ķ fjölmišlum

1.

„Sjįšu hvar Bjarni Ben var į fjįrfundi ķ dag.“

Fyrirsögn į dv.is.                 

Athugasemd: Bjarni Benediktsson, fjįrmįlarįšherra, var į fjarfundi og allur žingflokkur Sjįlfstęšisflokksins og lķklega fleiri til.

Žetta kallar blašamašurinn „fjįrfund“. Mikiš fjįri ... Fjįrfundur og fjįrhundur er hvorugt fjarfundur.

Tillaga: Engin tillaga.

2.

„Vill sjį žolinmęši į Old Trafford.“

Fyrirsögn į dv.is.                 

Athugasemd: Enginn hefur „séš žolinmęši“. Hśn er ekki hlutur heldur hugtak. Hins vegar kannast flestir viš įbendinguna um aš sżna žolinmęši og žį er įtt viš aš sį sem oršunum er beint aš verši žolinmóšur, stilli sig, ekki aš birta mynd af žolinmęši.

Blašamašurinn į lķklega viš aš fótboltališiš og stjórnendur žess gęti sķn, séu ekki fljótfęrir, sżni žolinmęši. 

Blašamašurinn hefur ekki góš tök į ķslensku.

Tillaga: Engin tillaga.

3.

„Halldór Armand Įsgeirsson, rithöfundur og śtvarpsmašur, kom nżveriš heim frį hįįhęttusvęši og žurfti žvķ aš fara ķ sóttkvķ.“

Fyrirsögn į dv.is.                 

Athugasemd: Hvaš er „hįįęttusvęši“? Sé žaš til er vęntanlega hęgt aš tala um „lįgįhęttusvęši“ og žį lķklega „óįhęttusvęši“. Stundum er talaš um „gengisfellingu“ orša žegar žau žeim er ekki beitt samkvęmt hefš eša merkingu.

Nei, žetta er bara bull ķ DV. Sumir blašamenn žar hafa alls ekki nógu góš tök į ķslensku mįli og enginn leišbeinir žeim.

Annaš hvort er stašur įhęttusvęši eša ekki. Vilji skrifari leggja enn meiri įherslu į įhęttuna getur hann sagt aš til dęmis sagt aš Lombardi į Ķtalķu sé hęttulegur stašur eša landsvęši eša bętt viš einstaklega, sérstaklega, įkaflega, mjög, afar … .

Tillaga: Engin tillaga.

4.

„Ķ upp­hafi žessa įrs bįr­ust upp­lżs­ing­ar frį WHO žess efn­is aš vart hefši oršiš viš hóp­sżk­ingu al­var­legr­ar lungna­bólgu ķ Wu­h­an-borg ķ Sušur-Kķna en stašfest smit milli manna ekki veriš stašfest.“

Frétt į mbl.is.                  

Athugasemd: Žarna segir aš stašfest smit hafi ekki veriš stašfest. Stašfest … stašfest. Žetta kallast nįstaša og ķ ofanįlag ekki rökrétt.

Réttara er žvķ aš segja:

… en smit milli manna ekki veriš stašfest.

Tóm vitleysa er aš segja aš „stašfest smit“ séu „ekki stašfest smit“.

Ķ fréttinni segir į einum staš:

Ķ upp­hafi žess­ar­ar ald­ar …

Og į öšrum segir:

Ķ upp­hafi žessa įrs …

Blašamašurinn viršist ekki gera sér grein fyrir nįstöšunni. Einhęf oršanotkun getur bent til rżrs oršaforša.

Margir freistast til aš ofnota įbendingafornafniš žessi og er ég einn af žeim. Oft er notkunin algjörlega žarflaus og hjįlpar ekkert eins og hér: 

Ķ upphafi žessa įrs.

Hér er greinilegt aš veriš er aš tala um yfirstandandi įr og žannig er žaš oft aš lesandinn myndi skilja samhengiš žó svo aš žarna stęši:

Ķ upphafi įrsins.

Gott er aš sleppa įbendingarfornafninu og setja įkvešinn greini į nafnoršiš.

Ķ skrifum mķnum hef ég hef stundum reynt aš sleppa įbendingarfornöfnum og held aš ķ mörgum tilfellum bęti žaš stķlinn. Blašamenn og ašrir skrifarar ęttu aš prófa žetta. 

Fréttin hefši oršiš betri ef einhver góšviljašur į ritstjórninni hefši lesiš hana yfir fyrir birtingu. Margt er aš oršalagi og stķllinn slakur.

Tillaga: Ķ byrjun įrsins bįr­ust upp­lżs­ing­ar frį WHO žess efn­is aš vart hefši oršiš viš hóp­sżk­ingu al­var­legr­ar lungna­bólgu ķ Wu­h­an-borg ķ Sušur-Kķna en smit milli manna ekki veriš stašfest.

5.

„Fólk viršist mjög mikiš vera aš nota sótthreinsiklśta …“

Frétt į blašsķšu įtta ķ Morgunblašinu 26.3.20.                 

Athugasemd: Blašamašurinn hefur žetta eftir višmęlanda sķnum sem įbyggilega ętlaši aš segja aš fólk noti klśtanna mikiš. Aušvitaš įtti blašamašurinn aš lagfęra oršalagiš. Višmęlendur orša stundum hugsun sķna illa og žį eiga blašamenn aš hjįlpa til.

Tillaga: Fólk viršist nota sótthreinsiklśta mjög mikiš …

6.

„Fįšu lyfin sen teim.“

Žulur les auglżsingu ķ morgunžętti Rķkisśtvarpsins kl. 07:57.                 

Athugasemd: Ég gat ekki almennilega heyrt hvaš viš var įtt, skildi ekki „lyfin sen teim“. Eitt augnablik flögraši aš mér aš „Sen Teim“ eša „SenTeim“ vęri kķnverskt lyf til varnar kórónuveirunni. Svo įttaši ég mig į aš apótek bżšur fólki aš fį lyfin sķn send heim.

Stuttu įšur var borgarstjóri ķ vištali ķ morgunžęttinum. Dagskrįrgeršarmašurinn kvaddi Dag og sagši svo (ritaš eftir minni): 

Borgarstjóri gengur nś śt ķ daginn …

Žį hló ég upphįtt.

Tillaga: Fįšu lyfin send heim.

6.

„Leitiš huggunar gegn veirunni og knśsiš tré.“

Fyrirsögn į blašsķšu 23 ķ Morgunblašinu 26.3.20.                 

Athugasemd: Hvaš varš um sögnina aš fašma? Var hśn felld nišur ķ ķslensku mįli. Enginn er lengur sagšur fašma, allir knśsa sem er svona „dśddķ“ oršalag eins og einn vinur minn oršaši žaš.

Knśs er svo sem ekki slęmt orš. Žaš er vel žekkt og mikiš notaš, en öllu mį nś ofgera.

Börn eru knśsuš ķ ęsku en žegar žau eru oršin fulloršin og tekin til viš ritstjórn į vef Skógręktarinnar (sem er heimild fréttarinnar) er žeim tamara aš knśsa tré en fašma. Hiš sķšara mun žó vera réttara žvķ eftir myndunum aš dęma umfašmar fólk tré.

Į malid.is segir: 

knśsa s. (17. öld) knosa, mylja, žjarma aš …

Žetta er hin upprunalega merking og hana mį greinilega sjį ķ til dęmis ķ danskri oršabók sem segir um oršiš „knuse“, sjį hér:

Knuse nogens hjerte. OVERFŲRT gųre nogen ulykkelig, isęr i forbindelse med kęrlighed.

Svo mį leita aš danska nafnoršinu „knus“ og žį er merkingin allt önnur, athyglisverš eru oršin „omfavnelse“ og „favntag“. Hvaš skyldu žau nś žżša?:

omfavnelse; kram
SYNONYM uformelt knuser
ORD I NĘRHEDEN: knus og kram, stort kram, favntag, kęmpeknus, knusetur, krammer ... vis mere
EKSEMPLER: et ordentligt/varmt knus, et stort korpussųgning, give/få et knus, kys og knus, knus og kram.

Hvernig er žaš annars, leitum viš ekki huggunar vegna einhvers en ekki gegn?

Skógrękt er göfug, um žaš veršur varla deilt. Ég geng oft um Heišmörk en į varla eftir aš fašma birkitrén, žessar rżru en žó fallegu hrķslur. Lęt grenitrén algjörlega vera. 

Tillaga: Leitiš huggunar vegna veirunnar og fašmiš tré.


Žessi 22 įra gamli framherji, ķtrekaš og heimsvķsan

Oršlof

Samskiptafjarlęgš

Ķ tengslum viš COVID-19-sjśkdóminn hefur mikiš veriš rętt um žaš sem į ensku nefnist social distancing, ž.e. žaš aš minnka sem mest samneyti viš ašra til aš reyna aš koma ķ veg fyrir śtbreišslu veirunnar. 

Ekki hefur fundist gott orš yfir žetta en Jóhann Heišar Jóhannsson, formašur Oršanefndar Lęknafélags Ķslands, leggur til (ķ samtali) aš žetta hugtak verši kallaš samskiptafjarlęgš. 

Dęmi um notkun žess ķ setningu: Landlęknir leggur til aš allir hlķti reglum um samskiptafjarlęgš.

Įrnastofnun, pistill eftir Jóhannes Bjarna Sigtryggsson rannsóknalektor. 

Athugasemdir viš mįlfar ķ fjölmišlum

1.

Žessi 22 įra gamli fram­herji flaug til Belgra­de ķ sķšustu viku …“

Frétt į mbl.is.                 

Athugasemd: Fleiri en ķžróttablašamenn hafa tekiš upp į žvķ aš geta um aldur fólk ķ fréttum. Žetta er mjög algengt ķ flestum löndum og ķ sjįlfu sér ekkert aš žvķ. Ofangreind tilvitnun er ķ žessu samhengi į vefsķšu Moggans:

Luka Jovic, fram­herji spęnska knatt­spyrnu­fé­lags­ins Real Madrid, er ķ slęm­um mįl­um eft­ir aš hann yf­ir­gaf sótt­kvķ vegna kór­ónu­veirunn­ar ķ heimalandi sķnu Serbķu ķ leyf­is­leysi. Žessi 22 įra gamli fram­herji flaug til Belgra­de ķ sķšustu viku …

Frįsögnin er ekki góš, endurtekningar gera hana stķllausa. Betur hefši fariš į žvķ aš orša žetta svona:

Luka Jovic, tuttugu og tveggja įra gamall fram­herji spęnska knatt­spyrnu­fé­lags­ins Real Madrid, flaug til Belgrad ķ sķšustu viku. Hann yfirgaf sóttkvķ ...

Greinilegt er aš blašamašurinn žżddi śr ensku. Hann veit ekki aš hér į landi er almennt talaš um Belgrad, jafnvel Belgraš, en į ensku „Belgrade“. Į vef Wikipedia segir:

Belgrad eša Beograd į serbnesku …

Villur eru ķ fréttinni. Žar segir „mikillar varśšarrįšstafana“. Einnig segir:

Žar sem aš Jovic var aš koma frį Madrid į Spįni žar sem veir­an hefur …

Žar semžar sem. Blašamašurinn hlżtur aš sjį nįstöšuna viš yfirlestur. Žetta er skįrra:

Jovic var aš koma frį Madrid į Spįni en žar hefur veiran …

Ķ fréttinni segir: 

Ne­bojsa Stefanovic, inn­an­rķk­is­rįšherra Serbķu, ķt­rekaši aš Jovic gęti fengiš fang­els­is­dóm fyr­ir aš rjśfa sótt­kvķ.

Ķtrekaši hvaš? Hvergi kemur fram aš rįšherrann hafi sagt žetta įšur. Hvers vegna notar žį blašamašurinn „ķtrekaši“? Hefši ekki veriš nóg aš skrifa aš hann hafi sagt aš Jovic gęti fengiš fangelsisdóm?

Tillaga: Engin tillaga.

2.

„Charlie Austin, leikmašur QPR, varar ungt fólk viš žvķ aš žaš sé ekkert grķn aš fį kórónaveiruna žó aš žaš sé į besta aldri.“

Frétt į mbl.is.                 

Athugasemd: Hvaš į blašamašurinn viš fyrir hönd fótboltamannsins? Hann varar viš žvķ aš žaš sé ekkert grķn į fį veiruna. 

Berum žetta tvennt saman:

Hann varar viš žvķžaš sé ekkert grķn aš fį veiruna.

Og …

Hann varar viš žvķžaš sé grķn aš fį veiruna.

Hvort af žessu skyldi nś mašurinn eiga viš?

Hann er ķ raun og veru aš segja aš žaš sé alvarlegt mįl aš fį veiruna. Ekki aš žaš sé „grķn“. 

Tillaga: Charlie Austin, leikmašur QPR, ašvarar ungt fólk. Hann fullyršir aš žaš sé ekkert grķn aš fį kórónaveiruna žó fólk sé į besta aldri.

3.

„Lögregla ķtrekaš kölluš śt vegna heimasamkvęma.“

Fyrirsögn į visir.is.                  

Athugasemd: Žetta er ekki góš notkun į lżsingaroršinu ķtrekašur. Betra er aš nota atviksorš eins og oft, tķšum, aftur og aftur og įlķka.

Žegar sögnin aš ķtreka eša lżsingaroršiš ķtrekaš er notaš žį erum viš aš tala um sama verknašinn. Krafa um greišslu reiknings žarf stundum aš senda oft til skuldarans, skuldin er žį ķtrekuš. Eftirfarandi er bara della:

  • Varla er hęgt aš segja aš sį sem fer daglega ķ sundlaugar fari ķtrekaš ķ sund.
  • Žó svo aš skķšamašur detti oft ķ brekku er varla hęgt aš segja aš hann detti ķtrekaš.
  • Ekki getur veriš rétt aš segja aš mašur stami ķtrekaš.
  • Margir veikjast oft um ęvina, varla fį menn ķtrekaš kvef.
  • Sį sem hnerrar nokkrum sinnum ķ röš hefur varla hnerraš ķtrekaš.
  • Ómögulegt er aš segja aš sį sem kaupi mjólk fjórum sinnum ķ viku kaupi ķtrekaš mjólk.

Engu aš sķšur er žetta sagt į svipašan hįtt af žvķ aš „ķtrekaš“ er svo vinsęlt orš um žessar mundir og ķtrekaš notaš. Af žessum dęmum mį sjį aš oršiš į alls ekki alltaf viš.

Tillaga: Lögregla oft kölluš śt vegna heimasamkvęma.

4.

„Skortur į sżnatökupinnum į heimsvķsu.“

Undirfyrirsögn į blašsķšu 4 ķ Morgunblašinu 23.3.20.                  

Athugasemd: Sum orš verša afar vinsęl hjį blašamönnum og er klifaš į žeim śt ķ hiš óendanlega. Ķ nokkurn tķma hefur oft („ķtrekaš“) veriš talaš um „heimsvķsu“ og „landsvķsu“ sem žó er alls ekki rangt en öllu mį nś ofgera. Hér įšur fyrr var einfaldlega talaš um žaš sem gerst hefur ķ heiminum eša į landinu.

Og af žessu tilefni er hér vķsa. Nei, ekki vķsa heldur limra śt Vķsnahorni Morgunblašsins sem Halldór Blöndal fyrrum žingmašur sér um. Eitt af žvķ skemmtilegasta sem mašur les:

Žaš er almenningsįlit ķ sveitinni,
aš įst séra Marteins į geitinni
megi hreint ekki lį
žegar litiš er į
hve lķk hśn er Jórunni heitinni.

Höfundurinn er Jóhann S. Hannesson.

Tillaga: Skortur į sżnatökupinnum ķ heiminum.

 


Faraldurinn er rétt aš byrja

200322 Hlutfallslegar breytingar heimurinnFramtķšarhorfum ķ efnahagsmįlum eru afar slęmar vegna Covid-19 faraldursins. Hvorki hér į landi né erlendis hefur hann enn nįš mikill śtbreišslu, raunar er langt žangaš til. Žetta byggi ég mešal annars į mešfylgjandi sśluriti og gögnum sem liggja aš baki og er öllum ašgengileg.

Żmsir ašilar fylgjast nįkvęmlega meš śtbreišslunni og birta jafnóšum gögn um hana. Ég hef skrįš hjį mér helstu upplżsingar og hér eru tvö sślurit sem eru alžjóšleg.

Ķ stuttu mįli sżnir hiš efra hlutfallslega breytingar. Tvęr sślur fylgjast aš, önnur sżnir fjölgun smitašra, hlutfallsleg fjölgun frį 11. mars, og hin fjölgun lįtinna sem hlutfall af smitušum. Gręna sślan sżnir žį sem hafa lęknast af veikindum, hlutfall af smitušum.

Žetta žżšir į einföldu mįli aš faraldurinn er enn ķ örum vexti.

Fjölmennustu žjóšir, hlutf smitVel mį vera aš žaš eina sem er marktękt sé fjöldi lįtinna. Vandinn er hins vegar sį aš vķša kunna skrįningar aš vera ķ skötulķki. Ķ fįmenningu hér į landi er aušvelt aš safna upplżsingum. 

Gagnslķtiš er aš bera saman smit mišaš viš fjölda ķbśa. Ķ Vatķkaninu bśa 800 manns og žar er einn smitašur, 0,13% ķbśa. Ķ San Marino, smįrķki innan Ķtalķu, eru 144 smitašir, 0,42%. Hér į landi er hlutfalliš 0,14%. 

Mér finnst skynsamlegra aš bera saman hlutfall smitašra ķ fjölmennari rķkjum. Žį kemur żmislegt forvitnilegt ķ ljós eins og sjį mį į sśluritinu. Į žvķ sjįum viš brotalamirnar, óskrįša śtbreišslu faraldursins.

Mest smit eru ķ fjölmennustu Evrópulöndunum, Žżskalandi, Frakklandi, Ķtalķu og Spįni og eru sślurnar raušlitašar. Sama er meš Ķran og Sušur Kóreu. Allt žetta viršist fremur trśveršugt.

Hvaš žį meš hin löndin, sérstaklega žau svartlitušu. Bandarķkin, Bretland, Pólland, Kanada og jafnvel Tyrkland og Rśssland? Žau eru ekki lokuš eins og Noršur Kórea žar sem enginn er sagšur hafa smitast. Lķkur benda til aš žarna sé öll skrįning ķ kalda koli. Covid-19 veiran grasserar lķklega ķ žessum löndum įn žess aš yfirvöld hafi neina stjórn į śtbreišslunni eša voru alltof sein aš bregšast viš. Tölurnar eru alls ekki trśveršugar og hljóta beinlķnis aš vera rangar. Covid-19 faraldurinn er žvķ verri en uppgefnar tölur gefa til kynna.

Žegar žetta er skrifaš er sagt aš um 312 žśsund manns séu smitašir. Getur veriš aš žeir séu tvisvar sinnum fleiri, tķu sinnum fleiri ...?

Setjum nś sem svo aš viš Ķslendingar nįum stjórn į faraldrinum og hann hreinlega hętti. Haldi faraldurinn halda įfram aš geysa ķ Evrópu og Noršur Amerķku meš öllum žeim neikvęšu įhrifum sem fylgja erum viš ekkert sérstaklega vel sett. Efnahagslķf hér į landi mun ekkert lagast žó faraldrinum linni.

Efnahagsleg įhrif munu verša mjög alvarleg, lķklega ķ eitt įr eša lengur. Erfitt kann aš vera fyrir okkur aš selja helstu framleišsluafuršir og um leiš kann aš reynast erfitt aš kaupa helstu vörur til neyslu hér innanlands. Alvarlegast veršur žó skortur į matvęlum og olķu. Helstu matvęlaframleišslulönd heimsins munu eiga afar erfitt meš aš sinna framleišslu og śtflutningi.

Žetta eru ekki góšar framtķšarhorfur. Žegar loksins sér fyrir endann į faraldrinum śti ķ honum stóra heimi tekur langan tķma aš koma hjólum atvinnulķfsins ķ gang? Gerist žaš bara si svona aš žjóšir taki aftur upp žrįšinn og rétt eins og ekkert hafi ķ skorist? 

Nei, ég held aš žegar faraldrinum loksins linni muni žjóšir heims ekki treysta į hverja ašra og taki aš framleiša matvęli fyrir eigiš fólk, tryggi matvęlaöryggi sitt.

Hvernig ętlum viš aš tryggja matvęlöryggi žjóšarinna, ašgang hennar aš nęgum mat?

Aušvitaš vonar mašur aš žetta svartsżnisraus verši ekki raunin en hversu langvinnur veršur faraldurinn og hversu lengi er atvinnulķf heimsins aš komast ķ gang žį loks honum linnir?


Tikka ķ réttu boxin, lausafé sem žornar upp og žyrla sękir slasašan į Landspķtalann

Oršlof

Hlutur

Venjan er aš segja gera į hlut einhvers. Eldra afbrigšiš gera į hluta einhvers er lķka til žó aš hitt sé algengara ķ nśtķmamįli.

Mįlfarsbankinn.  

Athugasemdir viš mįlfar ķ fjölmišlum

1.

„Ašspuršur varšandi śt­litiš framund­an seg­ir Danķ­el aš stjórn­völd séu aš tikka ķ öll réttu box­in.“

Frétt į mbl.is.                 

Athugasemd: Žó svo aš višmęlandinn hafi sagt svona ber blašamanninum ekki skylda til aš hafa žetta nįkvęmlega eftir honum.

Oršalagiš er mjög enskt. Ķ oršabók Longman į netinu segir:

If something ticks all the right boxes, it does everything that you wanted it to do or is everything you wanted it to be.

Enskt oršalag žarf ekki aš vera slęmt. Mišum samt viš venju og hefš ķ ķslensku mįli. Ķ krossaprófum ķ gamla daga „tikkaši“ enginn ekki ķ box heldur hakaši, „exaši“, viš rétt svör sem stundum voru ķ ferhyrndum reit. Sķšar fóru sigldir aš kalla žessa reiti „box“, hugsanlega til aš sżni hversu forframašir ķ śtlenskunni žeir eru. Enskar slettur er öšrum žręši ekkert annaš en mont.

Į ķslensku merkir box kassi eša dós ef ekki er įtt viš hnefaleika. Box er įžreifanlegt, meš fjórum hlišum, botni og loki. Makkintos sęlgęti er yfirleitt selt ķ boxi sem mį endurnżta fyrir kökur og annaš gott, jafnvel verkfęri og svo framvegis. Žess vegna er varla hęgt aš nota „box“ um žaš sem teiknaš į blaš. Rammi eša reitur eru góš orš.

Žį getum viš sagt:

Ašspuršur varšandi śt­litiš framund­an seg­ir Danķ­el aš stjórn­völd hafi hakaš ķ alla réttu reitina.

Hér veršur aš višurkennast aš mįlsgreinin er dįlķtiš kjįnaleg, ekki eins góš og enska oršalagiš. Hins vegar er einfaldleikinn alltaf bestur og žvķ eru stjórnvöld lķklega aš gera allt rétt. Ferlega hallęrislegt aš segja „varšandi śtlitiš framundan“.

Ķ fréttinni segir:

Žaš vita all­ir aš žetta er tķma­bundiš en mašur veit bara ekki hversu tķma­bundiš.

Ę, ekki er žetta gott. Višmęlandinn lķtur hér illa śt og žaš er blašamanninum aš kenna. Žetta er snöggtum skįrra:

Allir vita aš įstandiš er tķmabundiš en hversu lengi veit enginn.

Meš žvķ aš hugsa sig um, hętta aš flżta sér, gefst tķmi til aš vanda sig.

Tillaga: Spuršur um framtķšarhorfur seg­ir Danķ­el aš stjórn­völd séu aš gera allt rétt.

2.

„Lausa­féš er mjög fljótt aš žorna upp.“

Fyrirsögn į mbl.is.                

Athugasemd: Orštök eru föst oršasambönd sem hljóta aš vera lżsandi fyrir umręšuefniš. Varla er hęgt aš segja aš lausafé „žorni“ eša „žorni upp“. Peningar eru varla blautir og sķst af öllu ķ rafręnni veröld. Žetta er žó lķkingamįl og fullkomlega ešlilegt aš nżta sér žaš ķ frįsögn. Fólk getur vissulega oršiš uppiskroppa meš peninga.

Lausafé er stundum nefnt handbęrt fé, žaš er žeir fjįrmunir sem aušveldlega er hęgt aš grķpa til eša koma ķ verš. Į erfišum tķmum kann aš vera erfitt aš fį peninga, til dęmis gjaldeyri. Žar aš auki er vandi aš selja hluti og fį fyrir žį rétt verš. 

Tillaga: Margur veršur uppiskroppa meš lausafé.

3.

„Sóttu slasašan skipverja į Landspķtalann.“

Fyrirsögn į visir.is.                 

Athugasemd: Einu sinni geršist mašur nokkur pólitķskur flóttamašur og baš um hęli ķ Sovétrķkjunum og žótti žaš einstaklega merkileg frétt. Nś heyrir žaš til tķšinda aš žyrla Landhelgisgęslunnar hafi „sótt slasašan skipverja į Landspķtalann“. Lķklega hefur veriš gįfulegra aš lękna hann annars stašar eša bara skila honum į sama staš og hann fannst.

Žess ber aš geta aš hinn fljótfęri blašamašur lagaši žessa kolvitlausu fyrirsögn löngu, löngu, löngu eftir birtingu fréttarinnar. Svona bull į ekki aš višgangast į Vķsi eša öšrum fjölmišlum.

Tillaga: Žyrla Gęslunnar flutti slasašan skipverja į Landspķtalann.

4.

Framlegš til ķžróttahreyfingarinnar gęti minnkaš.“

Fyrirsögn į frettabladid.is.                 

Athugasemd: Framlegš er hugtak sem notaš er ķ rekstri fyrirtękja. Į Vķsindavefnum skżrir Gylfi Magnśsson, dósent ķ hagfręši, žaš svo:

Framlegš er notuš yfir tekjur aš frįdregnum breytilegum kostnaši. Meš breytilegum kostnaši er įtt viš kostnaš sem breytist meš framleiddu magni (ef um framleišslufyrirtęki er aš ręša) eša seldu magni (ef um dreifingarašila er aš ręša). 

Framlag er allt annaš og merkir žaš sem lagt er af mörkum, skerfur.

Blašamašurinn er lķklega aš rugla žessum oršum saman žegar hann semur frétt um skerf, hlut, ķžróttahreyfingarinnar śr potti Ķslenskrar getspįr, lottó og getrauna.

Fréttin er annars frekar illa skrifuš. Ķ henni eru stafsetninga- og mįlfarsvillur.

Tillaga: Framlag til ķžróttahreyfingarinnar gęti minnkaš.

 


Sérafnotareitur, framvinda sem rśllar og forystufólk Englands

Oršlof

Glatkista

Ķmynduš kista žar sem tżnda hluti er aš finna. Eitthvaš fer ķ glatkistuna; eitthvaš er komiš ķ glatkistuna.

Eitthvaš tapast, tżnist; eitthvaš er tżnt, eitthvaš gleymist eša leggst af. Bókin er komin ķ glatkistuna - Hśslesturinn vakti minningar um góšan siš sem lent hafši ķ glatkistunni.

Danska: „Gå ķ glemmebogen“

Śr bókinni Mergur mįlsins (stytt), Jón G. Frišjónsson.  

Athugasemdir viš mįlfar ķ fjölmišlum

1.

„Landamęrum Danmerkur veršur lokaš frį og meš hįdegi ķ dag og veršur öllum ašvķfandi vķsaš frį landinu …“

Frétt į blašsķšu 2 ķ Morgunblašinu 14.3.20.                

Athugasemd: Ašvķfandi merkir samkvęmt oršabókinni sį sem kemur af tilviljun, ekki sį sem kemur ķ heimsókn. Af žessu mį rįša aš oršiš er ekki notaš ķ réttri merkingu ķ fréttinni.

Žegar blašamenn lenda ķ vanda um orš eša oršalag er skynsamlegast aš fara inn į malid.is. Žeir sem aldrei eru ķ vafa um oršaval sitt eiga ekkert erindi ķ blašamennsku.

Tillaga: Landamęrum Danmerkur veršur lokaš frį og meš hįdegi ķ dag og öllu aškomufólki veršur vķsaš frį landinu …

2.

„Ķbśšum į jaršhęš og kjallara fylgir sérafnotareitur.“

Auglżsing į blašsķšu 15 ķ Morgunblašinu 14.3.20.                

Athugasemd: Hvaš er sérafnotareitur? Mišaš viš samhengiš er hér lķklega įtt viš lķtinn garš eša blett fyrir utan ķbśš sem lokašur er fyrir ašra. Žó mį vera aš hann sé ķ sameign innandyra eša gróšurreitur uppi į Hólmsheiši. Hver veit? Fylgdi bķll ķbśšinni vęri hann samkvęmt žessu nefndur sérafnotabķll. Svona orš er śt ķ hött.

Oršiš er asnalega saman sett og sé heimatilbśna skżringin mķn rétt į oršiš alls ekki viš.

Tillaga: Ķbśšum į jaršhęš og ķ kjallara fylgir lokašur reitur ķ garšinum fyrir utan ķbśšina. 

3.

„Feršabann til Bandarķkjanna nś ķ gildi.“

Fyrirsögn į frettabladid.is.                

Athugasemd: Ég hnaut um ķ fyrirsögninni og žaš fékk mig til aš hugsa. Sé bannaš aš feršast til Bandarķkjanna žį gildir žaš nśna. Žar af leišir aš oršinu er algjörlega ofaukiš, hjįlpar ekkert. Raunar er aš skašlausu hęgt aš sleppa „ķ gildi“, žaš hjįlpar ekki heildur neitt, bętir engu um skilning.

Eftir snyrtinguna stendur stendur einfaldlega:

Feršabann til Bandarķkjanna.

Žetta er samt ansi snubbótt og ljótt. Hvers vegna? Jś vegna nafnoršanna, hér vantar sagnorš til aš létta stķlinn. Nišurstaša mķn er žvķ eins og segir ķ tillögunni.

Ég hélt ķ fįfręši minni aš nś vęri atviksorš og hugsaši žaš ekki til enda. Nei,  er nafnorš ķ hvorugkyni og ašeins til ķ eintölu? Žaš beygist svona:

Nś, nś, nśi, nśs.

Fyrirsögnin er klśšursleg og žvķ ónothęf. Af hverju finna blašamenn ekki žörf hjį sér til aš skoša oršalag og stķl?

Tillaga: Bannaš aš feršast til Bandarķkjanna.

4.

„Brandararnir eru oftar en ekki ķ fyrirsjįanlegri kantinum, en lykilatrišiš er aš framsetningin heldur flottu flugi, dżnamķk leikaranna gefur frį sér gott stuš og rśllar framvindan frį A til B įn nokkurrar fitu, tilgeršar eša rembings.“

Kvikmyndagagnrżni į dv.is.                 

Athugasemd: Margt ķ žessari gagnrżni į ķslensku bķómyndina Veišiferšin skilst ekki, žar meš tilvitnunin hér aš ofan.

Meš góšum vilja mį skilja aš brandararnir séu „ķ fyrirsjįanlegri kantinum“. Žetta er hins vegar illa skrifaš. Af hverju segir höfundurinn ekki aš brandararnir hafi veriš fyrirsjįanlegir? Žarna hefši fariš vel į žvķ aš setja punkt, en höfundurinn įttar sig ekki į žvķ og lengir mįlsgreinina śr öllu hófi.

Eftirfarandi er óskiljanlegt:

Framsetning heldur flottu flugi.

Mį vera aš höfundurinn sé aš hęla kvikmyndageršarmönnunum. Sé svo hefši hann aš ósekju mįtt vera skżrari, žaš er aš segja geti hann žaš.

Svo kemur žetta:

Dżnamķk leikaranna gefur frį sér gott stuš og rśllar framvindan frį A til B įn nokkurrar fitu“.

Ég hef ekki hugmynd um hvaš žetta žżšir. Hefši einhver sagt svona viš mig hefši ég įbyggilega jįnkaš įn nokkurs skilnings, žannig er oft talmįliš. En hér er žetta ritmįl og žį žarf aš vanda sig.

Ķ gagnrżninni stendur:

Sex einstaklingar leggja af staš ķ hina įrlegu veišiferš meš žaš aš markmiši aš sinni aš eiga sér hófstillt glens.

Žetta skilst illa vegna žess aš höfundur er hugsanlega of oršmargur. Einna helst mętti hann sleppa „aš sinni“ žį skżrist mįlsgreinin örlķtiš. Betur hefši žó fariš į žvķ aš segja:

Sex karlar leggja af staš ķ hina įrlegu veišiferš til aš skemmta sér.

Ķ framhaldinu segir:

Eins og gerist žó, žegar fįeinir vķnkassar eru opnašir og dólgurinn farinn aš gefa frį sér glešismit ķ pylsupartķinu, siglir allt ķ ansi óśtreiknanlega ferš framundan.

Hvaša dólgur? Žetta skilst ekki.

Sannast sagna į mašur ekki aš eyša mörgum oršum ķ višvaningsleg skrif eins og žessi gagnrżni er frį upphafi til enda. Höfundurinn hefši žurft aš fį einhvern til aš lesa žau yfir, svo óskaplega margt žarfnast lagfęringar. Stašreyndin er einfaldlega sś aš óbreytt hefšu skrifin ekki įtt aš birtast.

Ég ętla samt aš sjį žessa kvikmynd en ekki vegna žessarar gagnrżni. Skilst aš hśn sé brįšskemtileg, žó brandararnir kunni aš vera fyrirsjįanlegir. 

Tillaga: Engin tillaga.

5.

„Wayne Rooney, leikmašur Derby, er ekki sįttur hvernig forystufólk Englands hefur tekiš į kórónuveirunni og knattspyrnunni. “

Frétt į visir.is.                 

Athugasemd: Hvaš er „forystufólk Englands“ …? Žvķlķkt oršalag. Blašamašurinn viršist ekki skrifa af mikilli žekkingu. Hann ętti framvegis aš bera skrif sķn undir alvörublašamenn į Vķsi? Žeir eru nokkrir afburšagóšir žar innandyra.

Tillaga: Engin tillaga.

6.

„Žegar klukk­an sló eina mķn­śtu yfir mišnętti gekk sam­komu­bann ķ gildi į Ķslandi …“

Frétt į mbl.is.                 

Athugasemd: Klukkan slęr ekki nema į heilum og hįlfum tķma. Mį vera aš börn sem aldrei hafa heyrt ķ eša séš stórar standklukkur eša boršklukkur af gömlu geršinni viti žetta ekki. Svona oršalag er bara śt ķ hött.

Mér finnst lķklegast aš samgöngubann hafi gengiš ķ gildi klukkan 24, į mišnętti, sem žżšir aš eftir žaš er samgöngubann. Ķ fréttinni segir aš samgöngubanniš gildi „til 13. aprķl kl. 00:01“. Ég velti žvķ fyrir mér hvort sķšasti dagur bannsins sé 12. eša 13. aprķl. 

Ķ fréttinni er žetta haft eftir višmęlanda:

… standa vörš um žį sem eru śt­sett­ast­ir fyr­ir žess­ari sżk­ingu …

Hver kenndi žér aš segja svona, blašamašur? Mikiš er žetta ljótt oršalag, stķllaust og kjįnalegt. Er ekki įtt viš žį sem eru viškvęmastir?

Tillaga: Frį mišnętti er samkomubann į Ķslandi.

7.

Glatašur giftingarhringur fannst fķnpśssašur og hreinn ķ fjósinu.“

Fyrirsögn į visir.is.                  

Athugasemd: Hringurinn var ekki glatašri en svo aš hann fannst. Vissulega getur sögnin aš glata žżtt aš tżna.

Glatašur er lżsingarorš sem getur merkt tżndur. Hins vegar er oršinu ofaukiš ķ žessari mįlsgrein. Hann fannst, žaš sem finnst var tżnt. Žarf aš ręša žaš eitthvaš frekar, eins og leikarinn sagši. Giftingahringurinn hefši ekki „fundist“ nema vegna žess aš hann var tżndur.

Tillaga: Giftingarhringur fannst fķnpśssašur og hreinn ķ fjósinu


Žjįst tugir žśsunda bara af flensu og kvefi?

200315 Smit ķ AsķuFuršulegt er aš skoša landakort og sjį hvernig smit vegna Covid-19 veirunnar hefur dreifst misjafnlega um jöršina. Einhvern veginn viršist ekki allt vera sem sżnist. Hér ętla ég aš rekja grunsemdir mķnar og reyna aš styšja žęr meš tölulegum upplżsingum sem fįanlegar eru ķ dag.

Grķšarlega margir hafa smitast ķ Kķna, en athyglisvert er hversu fįir hafa smitast ķ nįgrannalöndunum. Vera mį aš ķ žeim sé heilbrigšiskerfiš frekar vanžróaš og tölur um smitaša séu ekki eins ķtarlegar og į Vesturlöndum. Gęti veriš aš tugžśsundir manna haldi aš žeir séu meš „flensu“ eša „kvef“. Fjöldi fólks harkar af sér, hefur ekki efni į aš liggja heima. Sjį efra kortiš.

Dįsamlegt er aš lķta til Rśsslands. Žarlend stjórnvöld halda žvķ fram aš fimmtķu og nķu manns hafi smitast. Munum aš žar bśa 146 milljónir og smitašir žvķ ašeins 0,00004%.

200315 Evrópa, smitaširĶ Japan bśa 127 milljónir manna og žar eru sagšir 773 smitašir, 0,001% landsmanna, žrettįn sinnum fleiri en ķ Rśsslandi. Ķ Žżskalandi og Frakklandi bśa samtals um 149 milljónir manna og žar eru samtals 153 sinnum fleiri smitašir en ķ Rśsslandi.

Skošum Evrópukortiš sem sżnir śtbreišslu Covid-19. Margt vekur athygli en žó einna helst hversu fį smit eru ķ Austur Evrópu, landsvęšinu sem einu sinni var undir jįrnhęl kommśnismans. Hvaš veldur?

Getur veriš aš žar sé śtbreišslan einfaldlega lķtil eša heilbrigšiskerfiš lélegra en ķ Vestur Evrópu? Getur veriš aš žarna séu lķka žśsundir manna veikir af „flensu“ eša „kvefi“?

200315 Śtbreišsla Austur Evrópa hlutfallÉg hef enga haldbęra skżringu į fįum smitum ķ Austur Evrópu. Fyrst af öllu dettur manni ķ hug aš annaš hvort séu tölulegar upplżsingar ekki handbęrar eša veriš sé aš fela śtbreišsluna. Hver trśir žvķ til dęmis aš ķ Póllandi séu ašeins 103 smitašir, žaš er 0,0001% af ķbśunum? Ķ Śkraķnu eru žrķr smitašir, 0,00001%. Žetta lyktar allt af af „rśssneskri tölfręši“.

Lķtum į sśluritiš yfir smitaša ķ Austur Evrópu. Žar skera žrjś lönd sig śr, Króatķa, Slóvenķa og Eistland. Allt bendir til aš ekki sé allt sem sżnist ķ öšrum löndunum.

200315 Śtbreišsla Evrópa hlutfallSan Marķnó, er sjįlfstętt smįrķki į noršanveršri Ķtalķu. Žar eru įttatķu smitašir. Ķ Vatķkaninu er einn af 800 smitašur sem er 0,13%. Ķ bįšum löndunum er žetta ansi hįtt hlutfall. Žannig er einnig meš Ķsland sem er ķ žrišja sęti mišaš viš smitaša sem hlutfall af ķbśafjölda, 0,046%.

Sé žessum žremur löndum sleppt er sśluritiš ašeins lęsilegra. Ķtalķa trónir į toppnum meš langflesta smitaša mišaš viš höfšatölu.

Bķšum samt viš. Getur veriš aš eitthvaš fleira lykti af „rśssneskri tölfręši“. Varla er trślegt aš 0,002% Breta séu smitašir. Į Ķrlandi eru žeir 0.003% sem samt er furšulega lįgt hlutfall.

Og vķkur nś sögunni aš Austurrķki, žar eru ašeins 0,007% smitašir. Margir Ķslendingar žar į skķšum og bįru smit heim. Engu aš sķšur eru žar hlutfallslega miklu fęrri smitašir en hér į landi. Žarlendir hljóta aš vera eins og Rśssar, veiran bķti hreinlega ekki į žį. Greinilega sterkari stofn en Ķtalir sem sendu fjölmarga smitaša til Ķslands og eru ķ miklum vanda sjįlfir. Ķ Sviss eru 0.016% smitašir. Veiran leggur žar fleiri en ķ Austurrķki.

Varla er grķn aš žessu gerandi žvķ žegar öllu er į botninn hvolft eru allar žjóšir eins. Žess vegna er ég ansi hręddur um aš ekki séu nįnda nęrri öll kurl komin til grafar ķ fjölda rķkja. Fjölmargt bendir til aš fį rķki hafi veriš eins forsjįl ķ sóttvarnarmįlum og Ķsland og žar af leišandi eru ófįir bara meš „flensu“ eša „kvef“ žegar ašrir eru meš Covid-19 veiruna. Hér hefur ekki veriš rętt um Bandarķkin en žar eru 0,0009% smitašir. Afskaplega tortryggilegt hlutfall af ķbśum.

Hér er aš lokum tafla sem sżnir hlutfall smitašra ķ Evrópu. Betra er aš smella į töfluna og ašrar myndir og verša žęr žį skżrari.

 

200315 Evrópa xxx


Žrišja og sķšasta umferš lauk og fólk sem lęknast įn lęknis

Oršlof

Abbast

Oršasambandiš abbast upp į e-n “kįssast upp į e-n“ kemur fyrir ķ Skipum heišrķkjunnar eftir Gunnar Gunnarsson ķ žżšingu HKL:

Žį mį mikiš vera, ef žeir žora aš abbast upp į žig (GGRit I, 45).

Nįnast sama oršasamband ķ svipašri merkingu er aš finna ķ Brennu-Njįls sögu (124. k.) sem lesbrigši śr öšru handriti (Reykjabók) frį svipušum tķma:

Skarphešinn hló aš og spurši hvķ hśn abbašist upp į arfasįtuna (ĶF XII, 320 (R) (1300–1325)).

Gunnlaugur Ingólfsson hefur bent mér į aš Halldór Laxness hafi gefiš śt Njįlu (1945) og notaš žį śtgįfu Finns Jónssonar (1908) žar sem Reykjabók er lögš til grundvallar. Enn fremur žżddi HKL Skip heišrķkjunnar (1941). Ķ ljósi žessa mį telja lķklegt aš HKL hafi vķsvitandi notaš oršasambandiš abbast upp į e-n ķ žżšingunni sem hann hafi žekkt žaš śr Njįluśtgįfu sinni eša śr śtgįfu Finns Jónssonar į Njįlu (1908). 

Svipaš oršafar er einnig kunnugt ķ fornu mįli:

sumir abbast viš žaš ašeins, er žeir verša įvķtašir of glępi sķna (f13 (Pst 202));

abbašist mjög viš svein hans (Mork 391).

Eins og sjį mį er myndin hér abbast viš e-n rétt eins og elstu myndir meš amast voru amast viš e-n, sbr. dęmin fremst ķ pistlinum.

Til gamans skal hér tilgreint dęmi śr Manni og konu sem gęti minnt į oršasambandiš abbast upp į e-n en er žó trślega óskylt:

ég kįssast upp į einkis manns jśssu, lagsi (JThSk II, 241).

Žess skal aš lokum getiš aš breytingin į > upp į er kunn frį 14. öld (lķta/sjį į > lķta/sjį upp į) en į 16. öld hleypur mikill vöxtur ķ breytingar af žessum toga.

Mįlfarsbankinn, Jón G. Frišjónsson, 243. pistill., 

Athugasemdir viš mįlfar ķ fjölmišlum

1.

Žrišja og sķšasta umferš ķ Ķslandsmótinu ķ handbolta lauk ķ kvöld.“

Fréttir kl. 22 ķ Rķkisjónvarpinu 12.3.20.                

Athugasemd: Mikilvęgt ert aš fréttamenn kunni aš beygja rétt. Hér hefur skrifarinn ekki įttaš sig. Sagnoršiš ręšur fallinu į töluoršinu og lżsingaroršinu.

Tillaga: Žrišju og sķšustu umferš ķ Ķslandsmótinu ķ handbolta lauk ķ kvöld.

2.

150 til­felli kór­ónu­veiru hafa veriš stašfest ķ Kan­ada og eitt daušsfall.“

Fréttir į mbl.is.                

Athugasemd: Aldrei ętti aš byrja setningu į töluorši. Žau eru allt annars ešlis heldur en bókstafir. Til aš mynda kemur alltaf stór stafur į eftir punkti. Ķ žessu tilviki er sś regla brotin. Žar fyrir utan er žetta algjörlega stķllaust.

Tillaga: Ķ Kanada hafa 150 manns fengiš kórónuveitu og einn lįtist.

3.

„Fólk hefur lęknast.“

Žįttastjórnandi aš morgni 13.3.2020 į Rįs eitt.               

Athugasemd: Hér er ég ekki algjörlega viss, en tilfinning mķn er sś aš sį sem lęknast hefur veriš lęknašur, žaš er meš atbeina lęknis. Sį sem fęr kvef eša ašra kvilla og žarf ekki lękni til aš komast aftur til heilsu hefur varla „lęknast“, hann hefur einfaldlega nįš heilsu, batnaš. Batnar ekki öllum börnum sem njóta umönnunar móšur og jafnvel föšur. Žau lęknast varla.

Ķ žęttinum ręddi žįttastjórnandinn og višmęlandinn žannig um žį sem voru veikir af Covid-19 veiruna aš allir hafi lęknist. Er žaš ekki žannig er aš flestir žola veikina rétt eins og hverja ašra flensu, og nį sér.

Tillaga: Fólk hefur aftur nįš heilsu.

4.

Žaš fylgir žvķ mikil įskorun aš greina ķ hvaša fjįrfestingar er rįšist og hver innspżtingin į aš vera.“

Ašsend grein į blašsķšu 15 ķ Morgunblašinu 13.3.20.              

Athugasemd: Fjöldi fólks skrifar greinar og fęr žęr birtar ķ Morgunblašinu, Fréttablašinu og vķšar. Alltof margar žessara greina eru slakar, gętu veriš betur upp settar og hnitmišašri. Ķ raun og veru er lķtiš śt į žaš aš setja aš mįlfarsvillur finnist ķ slķkum greinum vegna žess aš almennt er fólk ekki vant skrifum. Ķ ofangreindri tilvitnun fer betur aš skrifa eins og segir ķ tillögunni hér fyrir nešan.

Ķ flestum tölvum eru forrit sem leišrétta stafsetningavillur en žau kunna ekki į mįlfar eša stķl. Ekkert forrit lagfęrir nafnoršaįrįttuna sem lęšst hefur inn ķ bęši ritmįl og talmįl og vikiš til hlišar hefšbundinni frįsögn žar sem įhersla er lögš į sagnorš. Engum finnst lengur skrżtiš aš lesa fréttir og greinar žar sem ķ upphafi er sagan rakin nęstum žvķ frį landnįmsöld og til dagsins ķ dag įšur en lesandinn veit um hvaš greinin er.

Reglan er žessi: Komdu žér strax aš ašalatrišinu og lįttu greinina snśast um žaš.

Ķ greininni sem ofangreind tilvitnun kemur höfundur aš ašalatriši mįls sķns ķ lokin. Hann eyšir ótrślega miklu plįssi ķ tal um allt annaš og fyrir vikiš er greinin óašlašandi, leišinleg og lesandinn gefst fljótlega upp. Meira aš segja fyrirsögnin dregur ekki lesandann aš.

Tillaga: Žvķ fylgir mikil įskorun aš greina ķ hvaša fjįrfestingar er rįšist og hver innspżtingin į aš vera.


Samstuš, sóttkvķsašgeršir og grķpa til żmsa rįšstafanna

Oršlof

Fornafn eša lżsingarorš

Ég geri rįš fyrir aš allir lesendur hafi lęrt žaš į sķnum tķma aš oršiš żmisóįkvešiš fornafn – um žaš ber öllum nżrri oršabókum og kennslubókum saman. Hegšun oršsins bendir žó ekki ótvķrętt til žess og ķ Mįlfarsbankanum žykir įstęša til aš vara viš fjöllyndi oršsins: 

Oršiš żmis er aš uppruna fornafn og žvķ er ekki tališ ęskilegt aš segja „hinir żmsu menn“ eša „hinir żmsustu ašilar“ enda er żmis žį sett ķ stöšu lżsingaroršs.

Žaš er rétt aš sé laus greinir stendur venjulega ašeins meš lżsingaroršum en ekki fornöfnum – viš segjum hinir góšu menn, hinir sterku menn o.s.frv., en önnur óįkvešin fornöfn en żmis geta ekki stašiš ķ žessari stöšu – ekki er hęgt aš segja *hinir öllu menn, *hinir sumu menn, *hinir nokkru menn og svo framvegis …

Įstęšan fyrir žvķ aš żmis er sett ķ stöšu lżsingaroršs į žennan įtt er sennilega tilfinning fólks fyrir merkingarlegum skyldleika oršsins viš lżsingarorš – vandséšar eru t.d. merkingarlegar įstęšur fyrir žvķ aš greina żmis öšruvķsi en margur sem alltaf er tališ lżsingarorš. 

Ekki er ólķklegt aš įstęšan fyrir mismunandi greiningu žessara orša sé sś aš margur er venjulega tališ stigbreytast, žótt óreglulega sé, en żmis stigbreytist ekki – eša hvaš?

Eirķkur Rögnvaldsson. Sjį nįna į vefsķšu Eirķks.

Athugasemdir viš mįlfar ķ fjölmišlum

1.

Sjįšu skuršina sem Martial fékk į lappirnar eftir samstuš viš stöngina.“

Fyrirsögn į dv.is.                

Athugasemd: Gera mį athugsemdir viš žrennt ķ žessari fyrirsögn. Blašamašurinn įvarpar einhvern, lķklega lesandann, og hvetur hann til aš skoša myndir. Žetta er įrįtta sumra mišla sem ekki eru vandir aš viršingu sinni og kallast „smelluveiši“ į ensku „click bait“ og felst ķ žvķ aš fį lesandann til aš smella (klikka) į frétt, veiša hann til aš lesa hana. Žekkt er aš margir fréttamišlar greiša blašamönnum sķnum laun eftir fjölda „smella“. Žetta er sķst af öllu til fyrirmyndar enda hvetur žaš blašamenn til aš bśa til fyrirsagnir sem ekki eru fyllilega sannleikanum samkvęmar. Frétt sem tengd er svona fyrirsögnum er yfirleitt harla rżr og žannig er žaš ķ žessu tilviki.

Oft er sagt aš menn hafi fętur en dżr lappir. Žetta er žó alls ekki einhlķtt, menn hafa lappir og oft er talaš um fętur dżra. Hins vegar fęri betur į žvķ ķ fyrirsögninni aš tala um fętur fótboltamannsins.

Hann meiddist viš „samstuš viš stöngina“ segir ķ fyrirsögninni en engar sögur fara af meišslum stangarinnar.

Gęti veriš aš hann hafi rekist į markstöngina? Jś, og žaš er ešlilegra oršalag. Įrekstur tveggja bķla er lķklega samstuš en hiš fyrra er almennt notaš. Lendir sį ķ samstuši viš bolta sem skallar hann? Rekist ég į skįphurš lendi ég ķ samstuši viš hana? Hlaupi tveir menn ķ fang hvors annars lenda žeir ķ samstuši?

Eftir myndinni aš dęma eru įverkarnir į fótum mannsins fleišur, ekki skuršir. Lķklega žekkir blašamašurinn ekki žaš orš.

Ķ fréttinni segir:

Martial er illa farinn eftir leikinn en hann birti myndir į samfélagsmišlum, žar eru lappir hanns illa farnar.

Aš hvaša leiti er fótboltamašurinn „illa farinn“ ef frį eru dregin fleišrin į fótum hans? Til hvers er leišréttingaforritiš ķ tölvu blašamannsins? Nennir hann ekki aš lįta žaš leita aš stafsetningavillum 

Tillaga: Engin tillaga.

2.

„Enginn leikmašur Everton fékk lęgri einkunn en Gylfi.“

Fyrirsögn į visir.is.                 

Athugasemd: Blašamašurinn į eflaust viš žaš eins og segir ķ tillögunni hér fyrir nešan.

Tillaga: Gylfi og tveir ašrir ķ Everton fengu lęgstu einkunn fyrir leik sinn.

3.

„Starfsmenn Landspķtala fóru til Austurrķkis eftir tilmęli landlęknis um aš heilbrigšisstarfsfólk fęri ekki til śtlanda.“

Fyrirsögn į visir.is.                 

Athugasemd: Viš fyrstu sżn mętti halda aš tilmęli landlęknis hefšu hvatt fólkiš til aš fara til śtlanda.

Fyrirsagnir žurfa aš vera skżrar eigi žęr aš nį tilgangi sķnum. Žessi er léleg, of löng og flókin.

Tillaga: Starfsmenn Landspķtala fóru til Austurrķkis ķ trįssi viš tilmęli landlęknis.

4.

„Gripiš hefur veriš til żmsa rįšstafanna til aš bregšast viš śtbreišslunni, til aš mynda er einangrunar- og sóttkvķsašgeršum beitt …“

Frétt į frettabladid.is.                

Athugasemd: Nafnoršiš kvķ er ķ kvenkyni og beygist svona ķ eintölu: Kvķ, kvķ, kvķ, kvķar. Žar af leišir aš viš tölum um sóttkvķarašgeršir. Žetta orš er afar stiršbusalegt sérstaklega ef žaš er tengt eins og gert er ķ fréttinni.

Leitt er aš blašamašurinn kunni ekki žessa beygingu į oršinu kvķ, verra er žó aš óįkvešna fornafniš żmis er ķ röngu falli. Rétt er aš segja:

Gripiš hefur veriš til żmissa rįšstafanna …

Vont er žegar blašamenn dreifa vitleysum, žaš er ekki verkefni žeirra. Žess vegna skiptir mįli aš žeir sem rįšnir eru til starfans bśi yfir žekkingu į ķslensku mįli.

Tillaga: Gripiš hefur veriš til żmissa rįšstafanna til aš bregšast viš śtbreišslunni mešal annars einangrun eša sóttkvķ.

 


Nęsta sķša »

Innskrįning

Ath. Vinsamlegast kveikiš į Javascript til aš hefja innskrįningu.

Hafšu samband