Bloggfærslur mánaðarins, janúar 2012

Skortur á öryggismyndavélum er borginni til skammar.

Er það ekki alveg ótrúlegt að Reykjavíkurborg taki afstöðu með óþokkunum með því að leggja ekki til fjármagn til endurnýjunar á öryggismyndavélum í miðborg Reykjavíkur? Margir muna eftir uppsetningu myndavélanna og hvílík bylting þær voru sagðar. Fæstir átta sig á að vélarnar úreldast eða eyðileggjast enda ekki á sama hátt neitt um það sagt í fjölmiðlum. Ekki fyrr en í óefni er komið.

Auðvitað tekur ekki Reykjavíkurborg afstöðu með vonda liðinu. Skárri væri það nú. Hins vegar er það borginni til hrikalegrar skammar að standa ekki í lappirnar og útvega fjármagn. Annað eins og meira til fer nú áreiðanlega í minniháttar mál hjá hinum eitursnjalla borgarstjórnarmeirihluta Samfylkingar og Gnarrflokksins.

 


mbl.is Ónýtar öryggismyndavélar
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Veldur kvikuhreyfing jarðskjálftum á 0,1 km dýpi?

Jarðfræðingar Jarðfræðistofnunar eru að venju þöglir sem gröfin og þá sjaldan sem þeir tjá sig eru þeir eins og véfréttin sjálf. Við liggur að sérhæfða túlka þurfi til að skýra út það sem þeir láta stundum frá sér.

Það sem bögglast fyrir mér eru við lestur fréttarinnar á mbl.is eru þessir jarðskjálftar sem mælast á 0,1 km dýpi. Er svona stutt í kvikuna eða mælast hreyfingar á jöklinum sem skjálftar? 

Stærð þessara skjálfta eru samkvæmt jarðskjálftatöflu vedur.is frá 0,2 og upp í 2,1 sem er nú ansi mikið. Best gæti ég trúað að ef kvika er undir þá hljóti nú að sullast af og til upp úr, kitli að minnsta kosti botninn á jöklinum. Þó verður að geta þess að sumir af þessum litlu skjálftum eru stundum í skriðjöklum eins og ofarlega í Tungnakvíslajökli. Þá dettur manni í hug að íshrun mælist á ofurviðkvæmum jarðskjálftamælum.

Væri nú ekki tilvalið fyrir mbl.is að afla upplýsinga um þetta? 

---

Eftir að hafa birt þennan pistil hér að ofan sendi Vigfús Eyjólfsson mér tövlupóst og link á athyglisverða grein sem svara að nokkru því sem ég ræddi um. Færi ég honum bestu þakkir fyrir.

Um er að ræða grein úr mbl.is þann 9. desember 2007 með og er efni hennar þessi:

Skjálftarnir ótengdir kvikuhreyfingum í Kötlu 

Nýjar skýringar settar fram á jarðskjálftum í Goðabungu eftir víðtækar mælingar á vesturhluta Mýrdalsjökuls 

Skjálftarnir ótengdir kvikuhreyfingum í Kötlu

FYRSTU niðurstöður af úrvinnslu gagna úr tímabundnu jarðskjálftamælineti, sem sett var upp við vesturhluta Mýrdalsjökuls í vor, benda til að skjálftarnir í Goðabungu tengist íshreyfingum, sér í lagi í Tungnakvíslarjökli, og séu ótengdir kvikuhreyfingum í Kötlueldstöðinni eins og áður hefur verið talið.

Það er Kristín Jónsdóttir sem gerði mælingarnar í samvinnu við háskólann í Uppsölum og Veðurstofu Íslands en hún leggur stund á doktorsnám í jarðeðlisfræði við Uppsalaháskóla.

Virðast stafa af íshreyfingum

Kristín segir í samtali við Morgunblaðið að um bráðabirgðaniðurstöður sé að ræða og áfram verði unnið úr gögnunum. Kristín vann að mælingunum í apríl og maí sl. og er hún að vinna úr gögnunum um þessar mundir. „Ég fékk skjálftamæla lánaða frá Háskólanum í Uppsölum og í samvinnu við Veðurstofuna settum við út 10 stöðvar í vesturhluta jökulsins með það að markmiði að fá betri mælingar á Goðabunguskjálftunum,“ segir hún.

Kristín leggur áherslu á að þótt í ljós hafi komið að skjálftarnir í Goðabungu og vesturhluta jökulsins virðist stafa af íshreyfingum og séu ótengdir kvikuhreyfingum í Kötlu, verði að hafa í huga að langt er um liðið síðan Katla gaus síðast og hún er því komin á tíma eins og jarðvísindamenn hafa oft bent á. Það sé því full ástæða til þess að vera á varðbergi.

Eldstöðin Katla er ein virkasta og stærsta eldstöð landsins og hefur á sögulegum tíma gosið að meðaltali tvisvar á öld. Síðast gaus Katla 1918.

Gosin eru oftast basísk en ísúr gos má einnig rekja til eldstöðvarinnar.

Hún er hulin Mýrdalsjökli, fjórða stærsta jökli landsins. Vegna hinna miklu jökulhlaupa sem fylgja gosum er Katla verulega hættuleg eldstöð.

Kristín segir að skipta megi jarðskjálftum á svæðinu í tvo flokka, annars vegar eru það skjálftar sem verða innan í öskjunni og hins vegar skjálftar sem eiga upptök í vesturhlutanum við Goðabungu. Þessir skjálftahópar haga sér mjög ólíkt, segir hún. Skjálftar innan öskjunnar eru hefðbundnari, dreifast á allt að 15 km dýpi, auk þess sem þeir falla vel að líkönum skjálftafræðinnar varðandi stærð og dreifingu í tíma. Öðru máli gegnir um skjálftana við Goðabungu.

Frá því mælingar á jarðskjálftum hófumst í nágrenni Mýrdalsjökuls hafa fræðimenn tekið eftir sérkennilegum skjálftum sem eiga það sameiginlegt að eiga upptök sín í vesturhluta Mýrdalsjökuls. Kristín segir skjálftavirknina þar óvenjulega að mörgu leyti og hún falli illa að hefðbundnum líkönum skjálftafræðinnar. „Hún hefur þá sérstöðu að hún eykst verulega á haustin og nær yfirleitt hámarki í október. Þá mælist daglega fjöldinn allur af skjálftum allt upp í stærðina 3,5 en aldrei stærri. Hefðbundin líkön skjálftafræðinnar spá einum skjálfta af stærðinni 4 fyrir hverja tíu af stærðinni 3, einum af stærðinni 5 fyrir hverja tíu af stærðinni 4 o.s.frv.

Einnig kemur í ljós þegar einstakir skjálftar eru skoðaðir að þeir eru óvenju langir og sveiflan óvenju hæg. Ógreinileg byrjun skjálftanna gerir það að verkum að erfitt er að staðsetja þá.“

Skjálftavirkni jókst í takt við hlýnandi loftslag

Að sögn Kristínar mælast skjálftar sem eiga við þessa lýsingu á bylgjuformi stundum í nágrenni súrra eldstöðva, gjarnan sem undanfarar goss. Einnig þekkist að slíkir skjálftar mælist í nágrenni skriðjökla. Nýlegar rannsóknir sýni að hraðskreiðir skriðjöklar á Grænlandi mynda stóra hæga skjálfta þegar þeir skríða fram og nuddast við undirlag sitt.

Kristín kveðst hafa notað tíu hátækni-jarðskjálftamæla þegar hún réðst í það verkefni sl. vor að mæla skjálftana við Goðabungu. Markmiðið var m.a. að fá betri skilning á eðli skjálftanna. Fyrstu niðurstöður benda eins og áður segir til að skjálftarnir séu enn grynnri en áður hefur verið talið. Auk þess eiga flestir þeirra upptök ofarlega í Tungnakvíslarjökli frekar en í Goðabungu.

Jöklaskriðskjálftarnir í Grænlandi sýna svipaða hegðun og skjálftarnir í vesturhluta Mýrdalsjökuls, þ.e. árstíðabundna virkni, auk þess sem fjöldi þeirra jókst til muna eftir árið 2000 í takt við hlýnandi loftslag.

Jöklarnir í vesturhluta Mýrdalsjökuls eru mjög brattir og ekki ósennilegt að þeir geti því hreyfst tiltölulega hratt, að sögn Kristínar. Ofarlega í Tungnakvíslarjökli fellur ísinn fram af brún. Þetta íshrun virðist nægilega orkumikið til að mynda skjálfta á stærð við þá sem mælast. 


mbl.is Smáskjálftar í Mýrdalsjökli
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Ekki náttúrulögmál að menn farist á sjó

aa sjóslysGreinin í Morgunblaðinu í morgun um banaslys á sjó eftir Helga Bjarnason, blaðamann, er sláandi. Sérstaklega vekur athygli súluritið sem ég birti hér (biðst velvirðingar á að hafa ekki beðið um leyfi).

Ég man eftir því sem barn og unglingur að oft var sagt frá slysförum á sjó. Svo algengar voru þessar fréttir að líklegast hafa fleiri en barnið talið það náttúrulögmál að sjómenn skilir sér ekki heim. Súluritið sýnir að þetta er rangt. Eflaust hefur margt komið breyst og átt þátt í því að gera starf sjómannsins öruggara. 

Á súluritinu er auðkennt hvenær Slysavarnarskóli sjómanna var stofnaður en það var árið 1985. Skólinn hefur breytt gríðarlega miklu í viðhorfi sjómanna til öryggismála. Að minnsta kosti segja sjómenn manni það, sérstaklega þá yngri menn. Lög um rannsóknir sjóslysa hafa án efa haft mikið að segja enda hefur á grundvelli þeirra verið skylt að rannsaka öll sjóslys og kanna eftir því sem hægt er hvað hafi farið úrskeiðis. Síðan má nefna að tækninni hefur fleygt fram. Skip eru orðin traustari og mikið lagt upp úr öryggismálum um borð. 

Sem betur fer voru og eru þeir til sem telja það ekkert náttúrulögmál að menn láti lífið við vinnu sína á sjó. Ekki frekar en á vegum landsins eða í flugi. 

Sextán og sautján ára var ég á togurum á sumrin sem var mér dýrmæt lífsreynsla. Minnir að ég hafi verið á þremur skipum í allt. Aldrei man ég nokkurn tímann eftir því að rætt hafi verið um öryggismál á þessum skipum hvað þá að haldin hafi verið æfing. Engu að síður var mikið rætt um hin og þessi skip, óhöpp, slys og mannskaða. Og sumir félaga minna höfðu lent í margvíslegum hrakningum á sjó. Þetta var á árunum 1972 og 1973 þegar samtals 121 maður fórst á sjó ...


Spánska veikin á Íslandi

Í frétt mbl.is segir að á Spáni, því ágæta ESB ríki, gangi tæplega fjórðungur þjóðarinnar um án atvinnu. Vissulega geta stjórnvöld hér á landi bent á Spán og sagt að á Íslandi sé aðeins tæplega 8% atvinnuleysi.

Staðreyndin er hins vegar sú að ríkisstjórn Íslands hefur fátt tekist til að minnka atvinnuleysi. Það sem kemur henni til „bjargar“ er flótti til annarra landa, einnig sú staðreynd að fjöldi fólks hefur hætt á atvinnuleysisskrá og farið á námslán og svo þeir sem eiga alls engan rétt til atvinnuleysisbóta en þetta eru þeir sem voru með eigin rekstur. Líklega má gera ráð fyrir að með öllu sé atvinnuleysi á Íslandi í raun og veru um 16%. Þá er ekki langt í spönsku veikina ...

Og á meðan allt er í kalda koli í atvinnumálum þjóðarinnar eyðir ríkisstjórnin mikilli vinnu og milljörðum króna í að koma þjóðinni úr öskunni í eldinn, í ESB. Og formaður annars stjórnarflokksins, sem nýlega hefur lýst yfir andstöðu við aðild að þessu ríkjasambandi, segir kokhraustur að nú séu „alvöruviðræður að hefjast við ESB“.

Skyldi maðurinn vita um atvinnuleysið á Spáni? 

 


mbl.is 22,85% atvinnuleysi á Spáni
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Alþingi getur afturkallað kæruna skv. Landsdómi

Auðvitað hefur það einhverja þýðingu að saksóknari í Landsdómsmálinu á hendur Geir H. Haarde fullyrði að Alþingi hafi vald til að afturkalla kæruna. Ekki þarf þó saksóknarann til vegna þess að Landsdómur sjálfur hefur tjáð sig nánast um málið.

Landsdómur segir á bls. 12 í úrskurði sínum frá því 3. október 2011 (leturbreytingar eru mínar):

Eins og fyrr greinir fer Alþingi samkvæmt 14. gr. stjórnarskrárinnar með ákæruvald í málum, sem það ákveður að höfða gegn ráðherrum fyrir Landsdómi. Ákvörðun Alþingis um málshöfðun er samkvæmt 13. gr. laga nr. 3/1963 gerð með samþykkt þingsályktunartillögu. Í þingsályktunartillögunni „skulu kæruatriðin nákvæmlega tiltekin ... enda sé sókn málsins bundin við þau.“ Sá sem Alþingi kýs til að sækja málið af sinni hálfu, eftir að það hefur tekið ákvörðun um að ákæra, hefur ekki forræði á því hvers efni ákæran er, sem hann gefur út í málinu.

Með þessu tekur Landsdómur af allan vafa um það að Alþingi með ákæruvaldið en ekki saksóknari. 

Telji hann rétt að takmarka eða auka við ákæruatriðin, sem fram koma í þingsályktuninni verður hann að beina því til Alþingis að samþykkja nýja þingsályktun með þeim breytingum sem hann telur rétt að gera. Saksóknari Alþingis hefur því hvorki ákæruvald í málinu né hefur hann forræði á því hvers efnis ákæran er.

Og hér er alveg ljóst að saksóknara ber að fara eftir ályktun Alþingis í einu og öllu og þar með talið efni ákærunnar. Af þessum orðum hlýtur að mega draga þá ályktun að breyti Alþingi ákærunni eða jafnvel felli hana niður, ber saksóknara að virða það ... sem hann og gerir samkvæmt frétt mbl.is. Það er vel.


mbl.is Þingið getur afturkallað ákæruna
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Mæli með netáskrift

Þó dreifing Moggans tefjist fá hinir forsjálu netáskrifendur blaðið hvenær sem þeir óska. Það er aldrei meira en í seilingarfjarlægð hvar á landinu eða á jarðarkringlunni sem maður er (svona víðast). Kostirnir við netáskriftina eru fleiri; blaðið er ódýrara, enginn prentsverta, pappírinn safnast aldrei upp, texti og myndir eru skýrari.

Ég er búinn að vera netáskrifandi í sex ár og sé ekki fyrir mér þær aðstæður að ég vilji skipta til baka í pappírinn. 


mbl.is Dreifing tefst vegna veðurs
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Alþingi getur hætt við landsdómsmálið

Í heita pottinum og miklu víðar ræðir fólk um málarekstur Alþingis á hendur Geir H. Haarde, fyrrverandi forsætisráðherra. Sitt sýnist líka hverjum um tilraun ríkisstjórnarflokkanna til að koma í veg fyrir að á Alþingi verði rætt um tillögu Bjarna Benediktssonar, formanns Sjálfstæðisflokksins, um að Alþingi falli frá ákærunni.

Af mikilli mælskuog áferðafallegum rökum halda margir því fram að er Alþingi hefur samþykkt ákæruna sé málið komið úr höndum þess og ómögulegt sé að draga hana til baka eins og Bjarni Benediktsson vill. Og svo heitir eru margir í umræðunni að þeir gleyma efni máls, kynna sér ekki staðreyndir heldur halda blákalt fram rökum sem þeir hafa fundið upp af sinni eigin rökhyggju. Allt er þetta gott og blessað, fínt að fólk hafi skoðanir enda geta skoðanir ekki í sjálfu sér verið rangar.

Svo einkennilega vill þó til að sjálfur Landsdómur hefur einfalda skoðun á málinu. Hann segir á bls. 12 í úrskurði sínum frá því 3. október 2011 (leturbreytingar eru mínar):

Eins og fyrr greinir fer Alþingi samkvæmt 14. gr. stjórnarskrárinnar með ákæruvald í málum, sem það ákveður að höfða gegn ráðherrum fyrir Landsdómi. Ákvörðun Alþingis um málshöfðun er samkvæmt 13. gr. laga nr. 3/1963 gerð með samþykkt þingsályktunartillögu. Í þingsályktunartillögunni „skulu kæruatriðin nákvæmlega tiltekin ... enda sé sókn málsins bundin við þau.“ Sá sem Alþingi kýs til að sækja málið af sinni hálfu, eftir að það hefur tekið ákvörðun um að ákæra, hefur ekki forræði á því hvers efni ákæran er, sem hann gefur út í málinu.

Með þessu tekur Landsdómur af allan vafa um það að Alþingi með ákæruvaldið en ekki saksóknari. 

Telji hann rétt að takmarka eða auka við ákæruatriðin, sem fram koma í þingsályktuninni verður hann að beina því til Alþingis að samþykkja nýja þingsályktun með þeim breytingum sem hann telur rétt að gera. Saksóknari Alþingis hefur því hvorki ákæruvald í málinu né hefur hann forræði á því hvers efnis ákæran er.

Og hér er alveg ljóst að saksóknara ber að fara eftir ályktun Alþingis í einu og öllu og þar með talið efni ákærunnar. Af þessum orðum hlýtur að mega draga þá ályktun að breyti Alþingi ákærunni eða jafnvel felli hana niður, ber saksóknara að virða það ... sem og öðrum.

Þannig er nú áreiðanlega ekki eðli mála sem fara eigi fyrir dóm að þau séu eins og tundur sem í er kveikt og enginn mannlegur máttur geti eftir það slökkt. Sem betur fer. 


Tvö mikilvægustu málin í íslenskum stjórnmálum

Grundvallaratriðið er að leyst verði úr tveimur málum svo þjóðin getið haldið áfram að lifa í landinu. Annars vegar atvinnuleysið og hins vegar skuldastaða heimilanna. Allt annað bliknar í samanburðinum.

Það þýðir ekkert fyrir einhverja stjórnmálaflokka að bera atvinnuleysið á Íslandi saman við Evrópu og segja að hér séu „aðeins“ tæplega 8% íbúa án atvinnu. Stjórnmálamenn verða að gera sér grein fyrir því að úr svo mörgu rætist þegar atvinnuleysið minnkar. Velta þjóðfélagsins eykst, framleiðni, tekjur fyrirtækja aukast, skatttekjur ríkissjóðs verða meiri, útgjöld vegna atvinnuleysisbóta minnka og svo framvegis. Ótrúlegt er að það þurfi að stafa þetta ofan í ráðamenn. Samt er ekkert gert. Þvert á móti er atvinnuleysið látið bitna á þjóðinni með auknum skattaálögum.

Skuldastaða heimilanna er í rugli. Ég var á fundi Hagsmunasamtaka heimilanna í gærkvöldi í stóra salnum í Háskólabíói. Nær fullt hús var þar. Þarna töluðu afskaplega vandað fólk, bar fram sláandi upplýsingar um stöðu mála.

Vitað lesendur hér að um 40% heimila í landinu geta ekki greitt af húsnæðislánum sínum eða eiga í erfiðleikum með það? Gerir fólk sér grein fyrir því að 60.000 fjölskyldur standa í þessu streði? Staðreyndin blasir við öllum sem vilja vita. Það eru eigendur húsnæðislána sem standa í vegi fyrir leiðréttingu þeirra. Þeir hafa makað krókinn vegna verðtryggingarinnar sem alla er lifandi að drepa. Margt bendir til þess að bankarnir reikni rangt út húsnæðislán sem þeir ráða yfir og láti fólk greiða meira en þeim ber. Og í þokkabót er fjármálastofnunum í sjálfsvald sett hvernig þeir taka á erfiðleikum fjölskyldna vegna húsnæðislána.

Atvinnuleysið og skuldastaða heimilanna eru svo alvarleg mál að þau réttlæta eiginlega aðför að stjórnendum ríkisins. Ljóst er að ríkisstjórnarflokkarnir hafa með öllu brugðist í þessum tveimur málum. Tölulegar staðreyndir sanna atvinnuleysið og landflóttann. Tölulegar staðreyndir einstaklinga sanna að eigið fé nær helmings þjóðarinnar hefur brunnið upp frá hruni. Og það eina sem ríkisstjórnin og bankarnir hafahaft fram að færa er aðferð þar sem þeir sem eiga minna en 110% af andvirði íbúðareignarinnar fá aðstoð. Hvers konar vinnubrögð eru þetta? Búið er að hirða stóran hluta af eignum fólks og síðan er því boðin aðstoð ef það er búið að tapa rúmlega öllu? Hver tók þessa pengina, spyrja ánauðugir fyrrverandi íbúðaeigendur.

Ríkisstjórn og stjórnmálaflokkar sem gera ekkert í því þegar náttúruhamfarir af mannavöldum eru að eyðileggja stóran hluta þjóðarinnar eiga auðvitað ekki tilverurétt. Má ekki nefna hamingju í stjórnmálum? Er hún ekki grundvöllur alls? Þegar fólk er með valdi svipt öllu því sem tryggt hefur þeim sómasamlegt líf þá er nú ansi lítið eftir og gef ég þá ekki mikið fyrir hysi sem kennir sig við norræna velferð - án efnda.


Ótrúleg heift vegna skoðanamunar

Þetta hefur þá allt verið tómur misskilningur að eftir hrun ættu menn að taka afstöðu samkvæmt eigin sannfæringu. Hið meinta foringja- og flokksræði ætti að heyra liðinni tíð til, stjórnmálin þyrftu að taka breytingum, „orðræðan“ að breytast.

Þeir sem hæst göptu um þessi mál rísa nú nær ósjálfrátt upp á afturfæturna, láta skína í tennugur og ráðast með offorsi á þá sem hafa aðra sannfæringu, skiptir engu þó um samherja sé að ræða, allir eru kolómögulegir og nær réttdræpir.

Heiftin er alveg ótrúleg, svo hrikaleg, að manni dettur í hug að næst verði barefli dregin upp rétt eins og sumum þótti viðeigandi í byltingu sem þó var einungis kennd við búsáhöld. 

Sú spurning vaknar hvort þeir sem kenna sig við alþýðu, jöfnuð og launþega þurfi nú að líta í eign barm og spyrja hvort aðferðafræðin samrýmist markmiðinum - ekki síst svona siðferðilega. 


mbl.is Hart sótt að Ögmundi
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Leita eða gera leit ...?

Þetta er ómöguleg fyrirsögn.

Jafnvel ég sé það að menn gera fjandakornið ekki leit, menn einfaldlega leita

Fyrir alla muni ekki gera lítið úr íslenskri tungu.

 


mbl.is Kafarar gera síðustu leitina
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Næsta síða »

Innskráning

Ath. Vinsamlegast kveikið á Javascript til að hefja innskráningu.

Hafðu samband