Hefðum átt að fara bil beggja á landsfundi

Ég hef ágætan skilning á skoðunum þeirra sem hlyntir eru ESB þó svo að ég sé ekki í þeirra hópi. Á landsfundi Sjálfstæðisflokksins hefur hingað til verið reynt að fara bil beggja, sætta sjónarmið svo fólk með andstæðar skoðanir í einstökum málum geti unað við sitt. Og raunar er það svo þó skil verða í vissum málum er það grundvallarskoðanir sem sameina.

Á landsfundinum tókst þetta ekki. Þrátt fyrir mjög  góða viðleitni formanns flokksins og annarra reyndust ungir Sjálfstæðismenn háværari og ákafari að koma skoðunum sínum á framfæri og lögðu minna upp úr samheldni. Það er slæmt og ungum Sjálfstæðismönnum ekki til framdráttar.

Engu að síður geta Sjálfstæðismenn vel við unað. Landsfundurinn tókst afskaplega vel og var í alla staði ánægjulegur. Málefnastarfið var með nýju sniði. Með því blönduðustu landsfulltrúar vel innbyrðist og skyndilega kynntist maður fólki sem að öðrum kosti maður hefði aldrei náð að tala við. 

ESB-aðildarsinnar héldu illa á málstað sínum

Viðskiptaráðherra rakkar enn niður bankakerfið

Það er nöturlegt að fylgjast með viðskiptaráðherra rakka niður bankakerfið í landinu. Hann telur það svo illa statt að það þoli ekki réttlæti Hæstaréttar og því væri betra að þola ranglæti fjármögnunarfyrirtækjanna.

Þetta eru stórmerkilegar yfirlýsingar frá einum að leiðtogum búsáhaldabyltingarinnar.

Engu að síður hefur Íslandsbanki og Arion banki lýst því yfir að efnahagur þeirra myndi þola afnám gengistryggingarinnar. Þetta hefur Landsbankinn ekki gert og bendir það til að ríkisstjórnin beri hag hans sér fyrir brjósti. Þar af leiðandi væri líklegast réttast að hirða þetta smáræði sem maður á í bankanum og færa yfir í hina bankana.

Enn hefur ekkert að viti komið frá forsætisráðherra og fjármálaráðherra um málið. Þau etja viðskiptaráðherra og seðlabankastjóra á foraðið í þeirri von að það gefi óréttlætinu einhverja vigt og ekki falli neitt á ímynd þeirra sem málasvarar litla mannsins. Síðar, þegar heimilin eru komin út á götu til mótmæla,geta þau svo komið fram og haldið því fram að þau hafi alla tíð verið á móti því að krukka í dóm Hæstaréttar.

Svona lið leiðir nú þessa þjóð, tækifærissinnar og lið sem fyrir löngu hefur týnt eldmóði sínum og til hvers þeir sitja í þeim stólum sem þeir verma nú svo þægilega um þessar mundir. Sá tími styttis nú óðum.

Of þungt högg á kerfið

Ætlar Jóhanna að „leiðrétta“ dóm Hæstaréttar?

Ætlar Jóhanna Sigurðardóttir, forsætisráðherra og formaður Samfylkingarinnar, að standa fyrir lögum sem „leiðrétta“ eiga dóm Hæstaréttar?

Afsakið, en ég get ekki annað en spurt, því ég er eiginlega agndofa.

Ætlar hún að breyta með lögum skilmálum skuldabréfa á kostnað lántakenda og til hagsbóta fyrir banka og fjármögnunarfyrirtæki?

Síðan hvenær er það hlutverk alþingis að breyta dómum Hæstaréttar? Síðan hvenær hefur löggjafarvaldinu verið heimilað að breyta einhliða löglegum gerningum milli tveggja aðila? Hvaða fordæmi skapast fyrir vikið?

Getur Alþingi til dæmis ákveðið að vextir á skuldabréfum bílalána verði hærri ef bíllinn sé með tiltekna vélarstærð? Getur Alþingi ákveðið að afborganir skuli vera hærri á löngum lánum en lægri á stuttum?  

Er enginn endir fyrirsjáanlegur á vitleysisgangi ríkisstjórnarinnar? Það er ekki nóg með að ríkissstjórnin skattleggi þjóðina fram í rauðan dauðann heldur ætlar hún að hirða réttmæta breytingu af skuldurum myntlána og afhenda þá fjárhæð bönkum og fjármögnunarfyrirtækjum sem þó eru ekki á hausnum að eigin sögn. Hvaða óvissu er þá konan að tala um? Er Landsbankinn á leiðinni á hausinn? Hann er eini ríkisbankinn eftir því sem ég best veit. Hinir hafa gefið út yfirlýsingu um stönduga stöðu sína.

Óvissunni verði eytt sem fyrst

Hvers konar vitleysisgangur er í ríkisstjórninni?

Skelfing er hann Gylfi Magnússon, viðskiptaráðherra, fyrirsjáanlegur. Tók fólk eftir leikritinu sem ríkisstjórnin setti upp eftir dóm Hæstaréttar. Seðlabankastjóra var fyrstum ýtt á foraðið og síðan var byltingaleiðtoga búsáhaldabyltingarinnar fórnað enda á hann ekki framtíð fyrir sér sem ráðherra.

Stjórnmálaleiðtogarnir, Steingrímur J. Sigfússon og Jóhanna Sigurðardóttir, hafa hins vegar haldið sér til hlés. Ímynd þeirra sem málsvarar litla mannsins í þjóðfélaginu má ekki breytast. Þau gæta sín á þessu og beita öðrum fyrir sig.

Hins vegar kann að verða önnur bylting í þjóðfélaginu ef ríkisstjórnin ætlar að fara að krukka í dóm hæstaréttar. Þá fara menn út á götur og ég þori að veðja að búsáhöld verða þá ekki brúkuð.

Hvaða viti bornum manni dettur í hug að „leiðrétta“ niðurstöðu Hæstaréttar? Sú „leiðrétting“ getur aldrei verið nema á kostnað þeirra sem unnu málið og til hagsbóta fyrir þá sem töpuðu.

Og hvert er það vandamál sem leiðtogi búsáhaldabyltingarinnar telur að dómurinn skapi? Gæti verið að fólk fengi til baka þá peninga sem það hefur ofgreitt? Er það óréttlæti að myntörfulánin reynast allt í einu hagstæðari en almenna innlenda verðtryggingin?

Og hvað með það? 

Viðskiptaráðherra er nú orðinn insti koppur í búri bjúrókratismans og er fyrir löngu búinn að missa sjónar af því að enn, rúmum tveimur árum eftir hrunið, berst fólk enn fyrir réttlæti og sanngirni. 

Samningsvextir haldist ekki

Peningana úr bönkunum og undir koddann

Í ljósi ummæla viðskiptaráðherra og seðlabankastjóra um að bankakerfið geti ekki þolað afleiðingar dóms Hæstaréttar um myntkörfulánin þá má álykta sem svo að innistæður almennings séu í stórkostlegri hættur og ástæða til að geyma peningana frekar undir koddanum en í bönkum.

Samtök lánþega hafa samið athyglisverða ályktun um þetta efni:

Samtök lánþega vilja koma eftirfarandi viðvörun á framfæri í kjölfar ummæla Gylfa Magnússonar efnahags- og viðskiptaráðherra, og Más Guðmundssonar seðlabankastjóra, þess eðlis að bankarnir þoli ekki afleiðingar eigin lögbrota.

Talið er að innistæður í bönkum landsins telji um 2.200 milljarða og í ljósi þess að bæði efnahags- og viðskiptaráðherra sem og seðlabankastjóri landsins telja að bankarnir séu að falli komnir, vilja Samtök lánþega hvetja innistæðueigendur til að forða fjármunum sínum í betra og öruggara skjól.

Áhyggjur Samtaka lánþega helgast af því að áður hefur kostnaði við heildartryggingu á innistæðum verið ýtt yfir á skuldug heimili og því vandséð að þar sé meira fé að sækja.

Telja Samtök lánþega því rétt að þeir sem því geta komið við, forði fé sínu í öruggt skjól áður en spár fagráðherra bankamála og seðlabankastjóra ná fram að ganga. 

Sammála Heimdalli um myntkörfulánin

Heimdallur hefur ályktað um myntkörfulánin. Þessari ályktun er ég fyllilega sammála. Hún tekur á kjarna málsins:

Heimdallur, félag ungra sjálfstæðismanna í Reykjavík, hvetur stjórnvöld til þess að sitja á sér með afskipti af svokölluðum myntkörfulánum og samningum þess efnis í kjölfar dóms Hæstaréttar. Samningarnir eru áfram í gildi þó eitt ákvæði þeirra hafi verið metið ólögmætt.

Í samningum felst alltaf ákveðin áhætta og í þessu tilfelli verða fyrirtækin að axla ábyrgðina á því að verðtrygging lánanna var ólögmæt, rétt eins og fyrirtækin sjálf fóru fram á að skuldarar virtu samningana og tækju á sig hallann af gengisþróuninni fram að því að dómar Hæstaréttar féllu.

Íhlutun stjórnvalda í samningana með lagasetningu eða öðrum leiðum væri auk þess enn eitt dæmið þar sem hið opinbera kæmi fyrirtækjum til bjargar í kjölfar mistaka sem gerð eru. Brýnt er að hafa í huga að fyrirtækin starfa á eigin ábyrgð en ekki stjórnvalda eða skattgreiðenda.

 

Gjaldþrot, engin eignamyndun, margföld afborgun lána

Vel má vera að dómur Hæstaréttar um afnám gengistryggingarinnar kosti 100 milljaðar króna. Og það getur meira en verið að sú „fjárhæð lendi á fjámálafyrirtækjum, lántakendum, íslenska ríkinu eða dreifast á milli þeirra“, eins og segir í fréttinni.

Ekki má gleyma því hvernig staðan var fyrir. Þá lenti allur þessi kostnaður á lántakendum. Hann varð til þess að fjöldi þeirra varð gjaldþrota, missti eignir sínar. Hjá öðrum varð engin eignamyndum, höfuðstóll skulda óx fram úr öllu hófi og fjölmargir lentu í miklu vandræðum án þess þó að missa eignir sínar eða fara í gjaldþrot.

Viljum við halda þessu brjálæði áfram að höfuðstóll skuldanna tvö eða þrefaldist? Vilum við að afborganir tvö eða þrefaldist? Viljum við að eignamyndun vegna lána verði engin? Viljum við að fjármögnunarfyrirtækin hagnis á óréttlætinu?

 

Afnám gengistryggingar kostar 100 milljarða

Þolir efnahagur þjóðinnar ekki réttlæti?

Takið eftir orðum Gylfa Magnússonar, viðskiptaráðherra. Hann er byrjaður að tala niður dóm Hæstaréttar rétt eins og Seðlabankastjóri gerði í morgun.

Næst kemur hæstvirtur fjármálaráðherra og tekur í sama klukkustreng og yfir okkur öllum glymur að sem á að vera síbylja: Efnahagurinn þolir ekki að farið sé eftir dómi Hæstaréttar. Skuldarar eiga að bera byrðarnar jafnvel þó gengisviðmiðunin hafi verið dæm ólögleg.

Nú er öllu snúið á hvolf, sá sem er dæmur sekur þarf ekki að bera sakirnar heldur sá sem reyndist hafa lögin sín megin.

Smám saman fara einhverjir að trúa þessari síbylju. En í sannleika sagt, trúir því einhver að réttlæti sé því fólgið að „semja“ eigi um niðurstöðu dóms Hæstaréttar?

Nei, takk. Ólög eru ólög og við semjum ekki við þá sem reynast lögbrjótar.

Hins vegar trúi ég nú orðið öllu upp á þessa ríkisstjórn. Hún á eftir að halda því fram að efnahagur þjóðarinnar lifi það ekki af nema almenningur haldi áfram að greiða samkvæmt ólöglegum gengistryggingum fjármögnunarfyrirtækja. 

Almenningur fengi reikninginn

Á almenningur að blæða

Tökum eftir orðum seðlabanakastjóra. Við eigum eftir að heyra fleiri spekinga koma fram og lýsa því yfir að nýfallinn hæstaréttardómur um gengistryggingu lána sé alveg ómögulegur. Seðlabankastjóri segir hann vera til þess að takmarka enn frekar „óvissu um aðgengi Íslands að alþjóðlegum fjámálamörkuðum“.

Við skulum ekki trúa því að aðgengi Íslands að alþjóðlegum fjármálamörkuðum byggist á því að almenningur blæði. 

Í gær bárust af því fréttir að ríkisvaldið hafi fundað með forsvarsmönnum fjármögnunarfyrirtækja, atvinnurekendum, fjármálaeftirlitinu, Seðlabankanum og öðrum álíka um dóm hæstaréttar. Engar sögur fara af því að fulltrúar skuldara hafi verið á fundinum, fulltrúar frá Neytendasamtökunum eða öðrum af þeim væng.

Á afar lymskulegan máta er verið að byggja upp og styrkja þá skoðun að dómur Hæstaréttar sé ómögulegur og því þurfi að laga hann að einhverjum raunveruleika. Annars hrynur kerfið. Þetta reyndi ríkisstjórnin að gera með Icesave samningana, þá átti allt að hrynja til grunna.

Staðreyndin er bara sú að dómur Hæstaréttar er dómur og almenningur lætur ekki „tröllríða sér“ einn ganginn enn. Fjármögnunarfyrirtækin hafa grætt á tá og fingri en eru nú staðin að ólöglegum gerningum. Gróðinn er þá farinn fyrir bí og fjármál einstaklinga eitthvað að lagast. 

Óvissa grefur undan trausti

Ríkisstjórnin gegn almenningi og Hæstarétti

Auðvitað eru myntkörfulánin ólögleg. Það er hárrétt hjá Vigdísi Hauksdóttur, þingmanni Framsóknarflokksins. Skiptir þá engu hvort önnur lán eins og innlenda verðtryggingi sé óhagstæðari og jafnvel óréttlátari í samanburðinum. 

Réttlætið felst ekki í að taka eitthvað frá þeim sem með dómi hafa fengið niðurfellda gengistryggingu. 

Telji einhverjir eitthvað skorta upp á réttlæti til handa þeim sem eru með innlendar vísitölutryggingar þá ber að taka á því máli með lögum.

Hingað til hafar afar fáir ljáð máls á því að lagfæra hina hróplegu upptöku eigna sem fólst í myntkörfulánunum eftir bankahrunið. Auðvitað má segja sem svo að hrun íslensku krónunnar hafi valdið hörmungum fyrir þúsundir heimila. Fólk var búið að greiða af afborganir af bílum sínum í rúm tvö ár án þess að eignast svo mikið sem krónu í þeim.

Var það eitthvað réttlæti? Nei, þetta var rán. Myntkörfulánin voru þess eðlis að lántakendur gerðu sér vonir um að afborganir af bílalánum yrðu eitthvað léttbærari, í versta falli borgaði maður aðeins meira en ef um væri að ræða verðtryggð lán. 

Miðað við stöðu myntkörfulána í dag hefur eignamyndunin ekki verið nein. Í því felst ósanngirnin. Fólk borgar og borgar, eignast ekki neitt og höfuðstóllinn hækkar.

Dettur einhverjum í hug að fjámögnunarfyrirtækin þurfi meiri hjálp í dag en almenningur á síðustu tveimur árum? En núna ætlar ríkisstjórnin að slá skjaldborg um fjármögnunarfyrirtækin í landinu. Líklega verður það eina skjaldborgin eftir hrun sem stenst áhlaup almennings og dómstóla.

Ólöglegt að setja lög um verðtryggingu