Bloggfærslur mánaðarins, september 2015

Hver var þessi Johann Sebastia Bach?

Bach

Í matarboði í fyrrakvöld var talsvert rætt um menntun og minni. Þá rifjaði ég upp þegar bandarískur yfirmaður eiginkonu minnar fyrir nær aldarfjórðungi gat flaggað meistaragráðu í viðskiptafræði, en þegar talið barst að tónskáldi að nafni J.S. Bach hafði hann ekki hugmynd um hver það var. Fyrir mér er slíkur maður ómenntaður.

Þetta skrifar Einar Falur Ingólfsson, blaðamaður og ljósmyndari, í Ljósvaka Morgunblaðs dagsins.

Þegar öllu er á botninn hvolft er spurningin þessi: Hvað er menntun?

Flestir minnast kennslustunda í skóla sem þeim þótti algjör tímaeyðsla. Hversu oft var ekki sagt: Sko, ég á aldrei eftir að hafa neitt gagn af þessu. Án efa var átt efa við dönsku, sagnfræði,, líffræði, stærðfræði og líklega öll fög sem kennd voru.

Ungt fólk veit fátt en þegar aldurinn færist yfir uppgötva flestir hversu þekking þeirra er í raun og veru lítil. 

Í gær átti ég spjall við konu sem er læknir og hefur að auki lokið nokkrum prófum í öðrum greinum, sumsé hámenntuð kona. Hún sagðist eiga þá ósk heitasta að komast aftur á skólabekk, læra til dæmis frönsku og fleira og fleira. Það er svo gaman að sitja í skóla og teyga að sér þekkingu, sagði hún.

Ekki hafa allir slíka minningar um skólagöngu sína að þeir vilji endurtaka leikinn. 

Grundvallaratriði menntunar er lestur, ekki endilega prófgráður heldur sönn þrá eftir þekkingu, vitneskju, hvort sem hún gagnast fólki í daglegu lífi eða ekki.

Foreldrar og skóli eiga að hvetja börn til lestrar. Takist það ekki stefnir menntakerfið í mikinn voða. Allir munu hafa gagn af því að læra dönsku, sagnfræði, stærðfræði eða önnur fög. Krakkar og unglingar vita fátt um heiminn og lífið framundan. Þess vegna ungt fólk að læra það sem fyrir það er lagt. Punktur.

Ef ekki er víst að að fleiri og fleiri segist ekki vita hver Johann Sebastian Bach er og hvað hann lagði til heimsmenningarinnar.


Hvar fannst hrossið og ætlaði bóndinn að aka utan vega?

Einkar sérkennilegt er þegar blaðamenn skauta framhjá mikilvægum atriðum í fréttaflutningi. Það finnst mér hafa verið gert í annars vel skrifaðri og skemmtilegri frétt á mbl.is um týndan hest sem eigandi leitaði að í þyrlu.

Ekki finnst stafkrókur um hvar Staðarbakki er í Fljótshlíðinni, en þaðan fór hesturinn. Bærinn er hins vegar um þrjá til fjóra km austan við Hvolsvöll.

Og hver fór svo blessuð skepnan? Ekkert segir um það í fréttinni. Fór hann norður yfir Fljótshlíðina eða upp í áttina að Tindfjallajökli? Eða bara fór hann eitthvað og eru þær upplýsingar nógar?

Ekki kannast ég við fjöllin sem eru á myndinni en það hefði verið tilvalið að setja nöfn þeirra í myndatexta.

Í lok fréttarinnar segir frá því að bóndinn á Staðarbakka hafi ætlað að leita að hestum á fjórhjóli. Hmmmm ...

Fleiri en ég velta því ábyggilega fyrir sér hvort hann ætlaði að aka utanvega á fjórhjóli en það er auðvitað öllum bannað. Eða ætlaði hann bara að aka eftir vegum og vegarslóðum og skyggnast þar um vegleysur? Spyr sá sem ekki veit.


mbl.is Leituðu að hesti í heystakki
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Tignarlegt útsýni á degi íslenskrar náttúru

LambafellsgjaÍ tilefni af degi íslenskrar náttúru ók ég með öðrum að Höskuldarvöllum sem eru skammt suðvestan við Keili. Þar er mikilfenglegt landslag, stórkostleg hraun, Trölladyngja (sem er í raun ekki dyngja í jarðfræðilegum skilningi), Grænadyngja (sem ekki er heldur dyngja)

Þar er Lambafell og hin víðfræga Lambafellsgjá. Meðfylgjandi mynd er tekin úr gjánni og má sjá þar til Esju og höfuðborgarinnar ef grannt er skoðað.

Veðrið var eins og best verður á kostið. Glampandi sól, hiti og norðan andvari til að kæla göngufólk. Verð þó að viðurkenna að hlémegin við Lambafell var mun hlýrra en uppi eða áveðurs.

Neðri myndin er tekin af Lambafelli og horft í suður. Þar er Grænadyngja, Trölladyngja (með tindinum) Höskuldarvellir og lengst til hægri Keilir ásamt börnum sínum.

Tignarlegt útsýni á degi íslenskrar náttúru og afmælisdegi Ómars Ragnarssonar.

Lambafell


Ríkisútvarpið segir að haustið sé komið - sem er rangt

Haustið í RÚVRíkisútvarpið er beinlínis árstíðavillt stofnun. Fullum fetum heldur hún því fram að nú sé komið haust.

Þetta er kórvilla. Þegar þetta er ritað er tíu gráðu hiti í Reykjavík, fimm í Bolungarvík, sjö á Akureyri, sjö á Egilsstöðum og þrettán á Kirkjubæjarklaustri. Undir lok vikunnar er því spáð að hitinn á þessum stöðum verði rétt um níu gráður. Varla eru það hitatölur haustsins hér á landi?

Enn eru laufin ekki farin að sölna, ekkert frost á nóttunni og raunar vel útiverandi fyrir kalla og kellingar á öllum aldri.

Ríkisútvarpið skrökvar því að haustið sé komið af því að það hentar í auglýsinguna um dagskrá hausts og vetrar. Hundrað þúsund merki benda til þess að enn lifi sumar á Íslandi.

Raunar hefur sumt fréttafólk og dagskrárgerðarfólk tuðað frá því um mitt sumar að haustið sé komið, fyrsta haustlægðin skollið á og allt sé á hröðu undanhaldi. Veit þetta fólk þó ekkert um haustlægðir, eðli þeirra eða gang. Hvassviðri (sem tíðum er nefnt mikill vindur) og úrkoma, það er slagviðri, er ekkert einkenni á hausti, aðeins reykvískt veður ef svo má kalla.

Gleðjum nú okkur við sólarylinn, að minnsta kosti þar sem glæta er, njótum útiveru og gönguferða og gefum um leið lítið fyrir bölmóðsyfirlýsingar Ríkisútvarpsins. 

Ég hef það þó eftir mjög áreiðanlegum heimildum draumspaks manns sem ekki vill láta nafns síns getið að haustið sé í nánd. Hann telur að á næstu sjö mánuðum kunni að hitastigið muni ýmist vera yfir frostmarki eða undir því. Alvarlegustu tíðindin eru þó þau að á þessum tíma kann að snjóa og rigna, þó ekki á sama tíma. Á milli snjóbylja og skúra mun ábyggilega stytta upp (fyrir þá sem ekki þekkja orðalagið er átt við að snjókoman eða rigningin hætti). 


Frábær Kastljósþáttur um flóttamannavandann

Kastljós kvöldsins 14. september 2015 var verulega gott. Skynsamleg og skipulögð dagskrá um flóttamannavandann sem núna tröllríður Evrópu. Þátturinn var á mannlegu nótunum, byggðist framar öllu á reynslu flóttafólks sem er hrikaleg. Grafíkin um fjölda flóttafólks var til dæmis einstaklega góð, vel útfærð og öllum skiljanleg. Viðtölin voru flest góð, sumum var ofaukið eins og gengur.

Hann var eftirminnilegur sýrlenski læknirinn sem ásakaði forseta Sýrlands fyrir að hafa eyðilagt þjóðfélagið, ríki íslams fyrir það sama. Hann sakaði líka þjóðir heims sem ekki geta tekið á móti fólki sem flýr stríð og alla þá áþján sem fylgir. „What good is a „sorry“ for me and my people?“ sagði hann.

Flestir fyllast undrun yfir flóði flóttamanna til Evrópu, sem þó er aðeins örlítill hluti flóttamanna heimsins. Engu að síður fer Evrópa nærri því á hliðina og greinilegir brestir eru í Evrópusambandinu. Sum ríki bjóða flóttamenn velkomna, önnur þráast við og svo eru þau sem læsa landamærum sínum og byggja upp hatursáróður gegn fólki. Ef að líkum lætur mun Þýskaland standa með flóttamönunum, bjóða þá velkomna, og ... láta þau ríki sem ekki gera það finna fyrir því efnahagslega. Gott hjá Merkel. 

Þegar öllu er á botninn hvolft er Evrópusambandið afar laust í reipunum þrátt fyrir að kommissarar þar og fleiri haldi öðru fram. Þetta er sorgleg staðreynd.

Orð Þóris Guðmundssonar hjá Rauðakrossinum eru einnig eftirminnileg enda skynsamlega mælt. Aðspurður sagði hann að eflaust gætu Íslendingar tekið á móti þúsund flóttamönnum yfir einhvern tíma. Það krefðist þó mikillar skipulagningar. Vonandi láta stjórnmálaflokkar nú af yfirboðum í umræðum um fjölda þeirra flóttamanna sem Ísland getur tekið á móti. Skynsamlegast er að við tökum á móti þeim sem hægt er að sinna með sérþjálfuðu fólki, veita húsnæði, atvinnu og menntun. 

Viðtal var við fjölskyldu sem hefur verið hér í tvo mánuði. Þetta fólk vill ekki vera byrði á þjóðfélaginu. Fjölskyldufaðirinn sagðist framar öllu vilja fá starf við hæfi og ala þannig önn fyrir sínu fólki. Þetta er til mikillar eftirbreytni og ástæða fyrir alla Íslendinga að íhuga, ekki síst þá sem eru á móti því að taka á móti flóttamönnum.

Bestu þakkir fyrir frábæran Kastljósþátt.


mbl.is Á Íslandi er framtíðin björt
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Langlokustíll Guðmundar Andra og meginreglur

Hér á landi eru jafnaðarmenn ekki í rónni fyrr en þeir eru búnir að stofna nýjan flokk gegn „fjórflokknum“, með þeim árangri að hægri menn hafa stjórnað Íslandi meira og minna alla okkar fullveldistíð; þegar vinstri flokkarnir komust loks til valda þurftu þeir að vísu að endurreisa efnahagskerfið eftir mestu efnahagsófarir Íslandssögunnar, heimatilbúnar að mestu, en sökum þess að vinstri flokkunum tókst ekki, á fjórum árum að færa til betri vegar allt sem aflaga hafði farið á Íslandi öll fullveldisárin – með markvisst málþóf minnihlutans í gangi frá morgni til kvölds og um nætur – þá ákváðu kjósendur að leiða á ný til valda hægri flokkana og refsa vinstri flokkunum.

Þessi 108 orða málsgrein er annað hvort tær snilld eða tóm vitleysa. Hallast einkum að því fyrrnefnda. Man ekki til þess að hafa lesið jafnlanga málsgrein en hana skrifar Guðmundur Andri Thorsson, rithöfundur í Fréttablaðið í dag. Svo er það allt annað mál hvort maður sé sammála því sem þarna kemur fram.

Ég líti mjög upp til Jónasar Kristjánssonar, fyrrverandi ritstjóra, sem hefur skrifað mikið um stíl, rithátt og fleira gagnlegt. Hann segir í kenningum sínum um stíl í greinaskrifum:

1. Skrifaðu eins og fólk, ekki eins og fræðimenn.
2. Settu sem víðast punkt og stóran staf.
3. Strikaðu út óþörf orð, helmingaðu textann. ...

Þessa skoðun sína rökstyður Jónas á afar skilmerkilegan og skýran hátt:

Í kennslubókum blaðamanna er beðið um, að þeir skrifi ekki lengri málsgreinar en 23 orð. Í bókum fyrir sjónvarpsmenn og vefmiðlara er hámarkið sett við 17 orð. Nútímafólk vill ekki lesa eða heyra lengri málsgreinar. AP biður um 16 orða meðaltal.

Farsímar eru að verða tölvur almennings. Þar er skjárinn lítill. Það eykur kröfur til aukins hraða á textanum. Í forritinu Twitter, sem notað er í fjölpósti í farsíma, er hámarksfjöldi stafa 140. Það jafngildir einni 17-23 orða málsgrein. Einni skjámynd í farsíma.

Fólk skrifar oftast vegna þess, að það vill ná til annarra. Það er erfiðara en áður, því að fólk les minna og lætur meira truflast af öðrum tímaþjófum. Verkefni höfundar er að ná athygli fólks og halda henni til enda. Stuttar málsgreinar eru mikilvægt tæki.

Þeir, sem kunna stíl, geta brotið þessa reglu eins og aðrar reglur stílfræðinnar. En þú mátt ekki brjóta hana fyrr en þú veist, hvað þú ert að gera. Þess vegna, 23 orð í málsgrein, takk. Eða færri. Ekki fleiri. Kúnnarnir þínir lesa ekki, heldur skanna þeir.

Ég er þess fullviss að Jónas hefur rétt fyrir sér og Guðmundur Andri gerir mistök með þessum hluta greinar sinnar, jafnvel þó hann viti sitthvað um stíl. Lesandinn skannar yfir textann en nær ekki samhenginu á hraðferð sinni. Engu að síður er þetta vel skrifað hjá höfundinum þó ég sé alls ekki sammála innihaldinu (hafi ég skilið langlokuna rétt).

Guðmundur Andri Thorsson, rithöfundur skrifar vikulega rammpólitískar vinstri sinnað greinar í Fréttablaðið. Þann 16. mars á þessu ári fjallaði hann um umdeilt bréf utanríkisráðherra til ESB. Í því ítrekar ráðherrann að landið sé ekki lengur umsóknarríki um aðild. Þá sagði Guðmundur Andri með pólitískum þjósti:

Nú sniðganga þeir sjálft þjóðþingið í meðferð mikilvægasta utanríkismáls lýðveldissögunnar; senda án samráðs við utanríkismálanefnd loðmullulegt bréf sem enginn skilur, órætt og klúðurslegt uppsagnarbréf. Meira að segja málsmetandi þingmenn stjórnarmeirihlutans túlka bréfið sem svo að hér sé ekkert nýtt, bara árétting á því að ekkert sé að gerast. Aðrir túlka það öðruvísi.

Flestir munu nú telja að stíll Guðmundara Andra sé almennt mun betri og skiljanlegri en utanríkisráðnsherrans sem þó er ekki þekktur af rithæfileikum. Utanríkisráðuneytið er líklega ekkert betra í stíl, nema ef vera kynni kanselístíl, það er stjórnskipulegum nafnorðastíl.

Þegar á allt er litið er hugsanlega ekki á forræði Guðmundar Andra að ráðleggja öðrum í stíl.

 

 


Svikapóstur um Símann sendur út frá íslensku netfangi

SíminnGlæpastarfsemin færist enn í aukanna. Fyrr í dag fékk ég póst á ensku þar sem einhver sem þóttist vera „Síminn“ sagðist vera að uppfæra gagnabanka sinn og ég beðinn um að svara póstinum og senda inn nafn, netfang, aðgangsorð og leyniorð og fleira. Ef ekki yrði lokað á mig.

Svona gerast nú glæpirnir á eyrinni nú til dags en þetta er ekki fyrsti pósturinn frá einhverjum glæpasamtökum sem eru að reyna að hafa eitthvað upp úr krafsinu. Og hugsið ykkur ef sendir eru tíu þúsund svona póstar og 1% viðtakenda svara. Það telst nú bara ágætur afrakstur.

Hitt er þó verra að sendandi póstsins er með netfangið info@siminn.is. Sumsé íslenskt netfang og það hjá Símanum.

Einhver hlýtur þá að hafa kostað einhverju til og skráð sig. Þær upplýsingar hljóta að vera til hjá Símanum.

Hins vegar kastar viðkomandi til höndunum því hann gat ekki einu sinni druslast til að láta þýða textann á íslensku. Hann hefði til dæmis getað notað Google-translate. Það hefði ábygglega hækkað svarhlutfallið að miklum mun.

Auðvitað framsendi ég póstinn á Símann og bíð nú spenntur eftir því að fá að vita hvort glæponinn fái að halda áfram uppteknum hætti eða lokað verði á hann.

 


Ikea selur ónýta diska og neitar að bæta

Diskur2Hér er hér örsaga af diskunum sem ég keypti í Ikea fyrir tæpum tveimur árum. Gerði raunar meir, endurnýjaði diskasett og hnífaparasett í einni verslunarferð. Valdi IKEA fyrir gæðin eða svo hélt ég.

Svo gerist það nokkru síðar að ég tek eftir rispum á diskunum en þar sem ég er almennt ekkert vandlátur eða smámunasamur velti ég þessu ekkert fyrir mér og hætti að taka eftir þeim.

Svo var það fyrir stuttu að gestir höfðu orð á því hvort diskarnir mínir voru mjög fornir, svo rispaðir sem þeir eru, svo var hlegið. Ég kvað nei við og horfði undrandi á rispurnar, skoðaði svo alla diskana og komst að því að þeir voru eiginlega ónýtir. Var alveg hættur að taka eftir rispunum.

Daginn eftir hafði ég samband við Ikea og fékk þau svör að ég þyrftir að vera með kvittun til að geta skilað þeim. Í langan tíma hef ég gert sjálfan mig að aðhlátursefni með því að taka reikning eða kassakvittanir fyrir öllum viðskiptum sem ég hef átt í. Ekki nóg með það að allt þetta á ég í möppum frá því ég var var unglingur.

diskur4Það dugði mér ekki í þetta skipti því ekki fann ég kvittunina frá IKEA og ekki heldur gat ég rakið greiðsluna í debet- eða kreditkortareikningum. Hef líklega greitt með seðlum, sem ég er næstum því hættur að nota.

Því miður, sagði konan í símanum. Kittun er ábyrgðaskírteinið og án þess engar bætur.

En góða kona, sagði ég. Enginn annar selur þessa diska og hnífapör nema Ikea. Diskarnir eru af gerðinni „Thomson pottery“ og að auki stendur eftirfarandi á botni þeirra: „China, microwave and Diswasher Sale“. Dugar það ekki.

Ég held að hún hafi svarað á ensku: „The computers says NO.“ Að minnsta kosti var svarið ískalt nei.

Þetta þykir mér furðulegt og eiginlega sérhannað svar til þess að komast hjá því að taka ábyrgð á lélegri eða ónýtri vöru.

Hér er annar diskur úr eigu minni. Hann áttu foreldrar mínir og er ábyggilega um sextíu ára gamall. Ekkert sést á honum, ekki ein rispa.

Hvað gera neytendur í svona tilviki?

Skyld'ann Ingvar Kamprad vita af'essum ónýtu diskum?


Er ekki grunsamlegt þegar húsbíll ekur út úr Norrænu í september?

Það er ekki hægt að segja það en grunnurinn að þessu er vönduð áhættugreining hjá tollinum á Íslandi í samvinnu við tollyfirvöld í Færeyjum og lögreglu hér á landi.

Ofangreint er úr frétt Ríkisútvarpsins af tilraun fólks til að smygla fíkniefnum í húsbíl. Fólkið kom með Norrænu síðasta þriðjudag, þann 8. september 2015.

Ekki veit ég hvað margir húsbílar koma nálægt miðjum september með Norrænu til Seyðisfjarðar. Varla þurfa lögregluyfirvöld einhverja flókna „áhættugreiningu“ til að fyllast tortryggni þegar húsbíll ekur út úr skipinu á móti þeim hundruðum sem eru að yfirgefa landið.

Annað hvort eru einhverjir kjánar á ferð eða fólk með eitthvað óhreint í pokahorninu - nema hvort tveggja sé.

Einn sæmilega vel gefinn tollvörður myndi ábyggilega reka upp stór augu, leggja frá sér kaffibollann, hnippa í kollega sinn og segja: Ég þori að veðja að það er eitthvað gruggugt með þennan húsbíl. Skoðum hann.

Í viðtali við fjölmiðla á eftir má hann svo sem segja drýgindalega, svona eins og Geir og Grani í Spaugstofnni: Tja, ég get ekki sagt mikið um málið en áhættugreiningin hjá okkur Grana skilaði einfaldlega þessum árangri.


mbl.is Földu efnin ekki vandlega
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Daninn á brúnni

Vont fólkMannkynið skiptist í gott fólk og vont fólk. 

Ef til vill má segja að þetta sé barnsleg og ónákvæm yfirlýsing. Hana má þó rökstyðja á ýmsan máta að minnsta kosti velta lengi vöngum yfir henni.

Maðurinn á myndinni sem hrækir flóttafólk í Danmörku og lætur svívirðingar dynja á því telur sig eflaust góðan. Hann fer ábyggilega í kirkju á hverjum sunnudegi og lofar guð sinn fyrir að vera ekki eins og þessir þarna sem ganga undir brúna. Eitthvað er þetta nú kunnugleg líking, finnst án efa í gamalli bók.

Hann er fullur ótta og hræðslu, veit ekki hvað muni gerast, hvort landið hans fyllist af útlendingum og í þokkabót fólki með „ranga“ trú. Ef til vill er hann bara heimskur, tekur athugasemdadálkanna í dönsku blöðunum trúanlega rétt eins og íslenskir fyrirsagnahausar.

Daninn á brúnni er hræddur eins og þeir sem undir hann ganga og hræðast ástandið í heimalandi sínu. Þeir velja lífið frekar en dauðann. Hvaða örlög myndi Daninn velja fyrir þá?

Allt þetta minnir á styrjaldarárin í gömlu Júgóslavíu, óöldina á Norður-Írlandi, Baskaland á Spáni, Bader-Meinhof samtökin, heimsstyrjöldina og fjölda margt annað. Menn hafa löngu verið drepnir fyrir margt annað en trú eða hörundslit. 

Ef til vill er það rangt að flestir séu góðir. Má vera að allir séu vondir að upplagi og það kosti vinnu og aga að haga sér skikkanlega. 

Daninn á brúnni hefur aldrei verið flóttamaður en líklegt er að honum eins og öðrum lærist það á augabragði og geti þá átt fótum sínum fjör að launa rétt eins og undirbrúarfólkið.


mbl.is Hrækti á flóttafólkið
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

« Fyrri síða | Næsta síða »

Innskráning

Ath. Vinsamlegast kveikið á Javascript til að hefja innskráningu.

Hafðu samband