17 gráðu heitt eftir 18 km

Miklar sveiflur eru í hita vatnsins sem kemur undan Gígjökli sé miðað við mælinn við Þórólfsfell. Það er ekkert nýtt að vatnið verði tæplega sextán gráður.

Þannig hafa gusur gengið frá jöklinum og tæplega sex kílómetra yfir dalinn að Þórólfsfelli og mælst oft fjórtán til sextán gráður. Vatnsmagnið hefur þó ekki breyst að ráði eins og sjá má af meðfylgjandi mynd.

Það hlýtur þó að heyra til tíðinda að eftir að hafa runnið átján kílómetra niður að Markarfljótsbrúnni gömlu sé vatnið sautján gráðu heitt. 

 

Vatnið mældist 17 gráður

Hraunið rennur norður og niður

Tvennt getur gerst. Annað hvort hleðst hraunið upp í kringum gíginn eða hraunið renni niður á við.

Landslagi háttar þannig að hraunið hlýtur að renna sömu leið og jökullinn hefur gert um árhundruð, í gegnum skarðið og niður að lónsstæðinu.

Sagt er að fyrirsagnir skipti jafnmiklu máli og sjálf fréttin. Hún fjallar þó um flest annað en þá sjálfsögðu staðreynd að hraun renni norður og niður úr toppgíg Eyjafjallajökuls.

Hraun rennur til norðurs

Hitinn hækkar hægt í Markarfljóti

Nú bjarmar í rökkrinu af glóandi hrauni sem streymir ofan úr toppgíg Eyjafjallajökuls. Varla hefur sprungan uppi lengst.

Heitt bráðvatnið hefur náð yfir til Þórólfsfell. Þar mælir Veðurstofan vatnsmagn, hitastig vatnsins og fleira. Samkvæmt mælinum er hitinn núna rétt fyrir klukkan 22 aðeins 4,9 gráður en var í dag rúmlega 11 gráður.

Hitinn við Markarfljótsbrú samkvæmt Veðurstofunni er hinsvegar á lóðbeinu stökki, er 5,13 gráður sem líklega er ekki mikið. Á sama tíma er hitastigið í Hvanná er um 3.4 gráður og í Krossá, fyrir ofan ármótin við Hvanná, er hitinn mjög svipaður. Hitastsigið hækkar því hægt miðað við gufubólstra og hraunglóð.

Myndin til hliðar er af grafinu fyrir Markarfljótsbrú. 

Annars er mbl.is farinn að standa sig svo vel í fréttaflutningi og myndbirtingum að maður þarf líklega ekki að blogga meira í bili. 

Styttist í að hraun sjáist

Baðheitt vatn í allan dag í Markarfljóti

Miklir gufumekkir rísa nú upp frá lónsstæðinu fyrir framan Gígjökul. Þetta byrjaði allt með smá gufuhnoðrum um klukkan 19 en upp úr kl. 20 hefur sjóðheitt bráðvatnið runnið niður eftir árkeilunni og áleiðis að Markarfljóti.

Mæli eindregið með því að lesendum opni síðuna www.vodafone.is/eldgos og skoði náttúruöflin í ham.

Vatnið undan Gígjökli hefur verið heitt í dag eins og má sjá á meðfylgjandi mynd af hitagrafi mælis í Markarfljóti við Þórólfsfell. Takið eftir miklum og nærri reglubundnum sveiflum í hita.

Þar hefur bráðvatnið blandast Markarfljóti og hefur vatnið þar í dag og í gær mælst um 15,5 gráðu heitt. Sem sagt hægt að baða sig í því þó svo að fæstir myndu nú taka áhættuna. Núna er það um 5.7 gráður og á öruggleega eftir að hækka.

Mér hefur sýnst vera frekar lítið vatn koma undan jöklinum í dag. Ef til vill hefur nú losnað um stíflu uppi í jökli sem gerir það að verkum að vatnið sem hefur verið að sjóða í allan dag nær nú niður á láglendi.

Skýringin gæti nú einnig verið vegna óvenju mikillar virkni í eldgosinu. Samkvæmt órámælunum hafa slættir náð nýjum hæðum og hafa aldrei verið meiri frá upphafi goss. 

Þetta má glögglega sjá á meðfylgjandi mynd af óróamælunum eins og hann var fyrir nokkrum mínútum. 

 

 

 

Gosvirkni eykst enn

Mælaórói gosórói og enginn veit neitt

Fín frétt hjá mbl.is. Gott hjá þeim að leita fanga í óróagröfunum hjá Veðurstofunni. Vakti undrun mína í gær hversu vaxandi gröfin voru og skiptir engu hvar tæki eru staðsett.

Efsta grafið er af Goðabungu í Mýrdalsjökli, næsta er á Eysti-Skógum og þarnæsta er frá Miðmörk. Hin eru fjarri.

Hins vegar hef ég ekki hugmynd um hver skýringin er á þessum gröfum hef ég þó lesið með athygli það sem Haraldur Sigurðsson, jarðfreæðingur segir um þau á bloggi sínu. Hann segir:

Jarðskjálftafræðingar  á Veðurstofu stilla mæla sína til að skrá bylgjur sem eru á tíðninni 0,5 til 1 Hz,  1 til 2 Hz, og 2 til 4 Hz. 

Og svo áfram:  

Lágtíðni er einkennandi fyrir vissa tegund óróa eða  jarðskjálfta (1 til 5 Hz) og er talið að þeir myndist vegna kvikuhreyfinga í jarðskorpunni eða jafnvel vegna rennslis kviku í átt að yfirborði jarðar. 

Óróinn myndast vegna breytilegs þrýstings þegar kvikan streymir.  Það er oft sagt að órói líkist titringi sem heyrist stundum í vatnslögnum í heimahúsum.  Á meðan órói er fyrir hendi, þá er líklegt að kvikan sé á hreyfingu og gos jafnvel í gangi.  

Það er því einkum athyglisvert í dag á Eyjafjallajökli að óróinn heldur áfram og er nokkuð hár (sjá mynd til hliðar), þótt öskuframleiðsla sé lítil og sprengingar færri og smærri.  Það bendir sennilega til þess að kvika sé að streyma upp í gíginn og að nú sé gosið komið á stig sem má kalla blandað gos.  Það þýðir að gosið einkennist af bæði sprengingum vegna samspils kviku og bræðsluvatns úr jöklinum, og einnig kviku sem er að byrja að safnast fyrir í eða rétt undir gígnum.  

 Sem sagt óróinn á þessum mælum vísindamanna er afar gagnlegur en hvernig hann myndast er ekki vitað. Allt eru þetta tilgátur.

Sjáið til dæmis hversu óróinn er mikill síðustu daga á gröfunum en við gosið er hann varla svipur hjá þeirri sjón sem hann er núna. 

EF ég væri spámaður, sem ég vissulega er ekki, myndi ég spá því að Eyjafjallajökull væri alls ekki búinn. Nýtt gos kemur upp á næstu dögum í austnverðum jöklinum, nálægt Steinsholtsjökli.

 

Gosvirkni aukist töluvert

Næturmynd frá Mílu

Gott hjá mbl.is að benda á vefmyndavél Vodafone. Hún er gríðarlega góð heimild um gosið vegna þess að hún geymir myndir sem teknar eru.

Í fréttinni hefði mátt geta þess að vefmyndavélin sýnir tvískipta mynda. Aðra eins og fylgir með fréttinni og hin beinist að neðri hluta gígjökuls með miklum aðdrætti.

Vefmyndavél Mílu er líka góð, ekki síst sú sem er á Valahnúk í Þórsmörk.

Um miðnætti í gærkvöldi mátti sjá meðfylgjandi mynd frá þeim sjónarhól. Hef aðeins lýst hana til að greina mætti helstu atriði eins og mökkinn og jökulin.

Myndin er ekkert listaverk en svona má fylgjast með gosinu á vefmyndavélum langt fram á nótt. 

Dökkgrátt öskuský liggur í suðaustur

Fróðleg myndasýning hjá Vodafone

Skil ekki alveg fréttina. Líklega mér að kenna, varla Magnúsi Tuma og síst af öllu blaðamanninum sem skrifaði hana.

Læt bara nægja að gagnrýna myndavalið sem er svo óskaplega langt frá efni fréttarinar [Nú hefur myndin verið felld út og sett gömul hreyfimynd frá Reuters].

Nú er fallegt kvöld við norðanverðan Eyjafjallajökul eins og sjá má af meðfylgjandi tvímynd frá vefmyndavél Vodafone sem hefði átt að fylgja fréttinni.

Kvöldsólin skín inn dalinn, skuggarnir lengjast og landslagið skýrist. Þarna sést svo vel það sem jarðfræðingurinn er að segja í fréttinni, gríðarlegur framburður vatnsins sem eldgosið hefur losað úr jöklinum.

Allt hefur gjörbreyst frá því sem var fyrir gos. Lónið er horfið, vegurinn týndur og tröllum gefinn, efra vaðið og neðra vaðið sömuleiðis. Þess í stað er kominn beljandi mórautt fljót sem brýtur smám saman niður jökulgarðana beggja vegna við skarðið og flytur milljónir rúmmetra af leir, ösku, möl og ís niður á Markarfljótsaura - raunar er ekki mikið í Gígvatningu þessa stundina.

Bendi enn og aftur lesendum að afrita nú slóðina hér fyrir aftan og skoða vefmyndir Vodafone sér til fróðleiks.

Þar má velja „slideshow“, hafa bil milli mynda  t.d. 1 sekúndu og þá er eins og hreyfimynd sé komin. Myndir af jöklinum og lónstæðinu birtast hratt. Þær eru teknar  á tíu mínútna fresti og þannig sjást breytingarnar miklu betur heldur en skoðuð sé ein og ein mynd.

Slóðin: http://picasaweb.google.com/102175391233488315229/EyjafjallajokullVolcano1stOfMay2010#.

Þrjátíu metra hækkun við jökul

Sótt um ferðaleyfi á Eyjafjallajökul

Almannavarnir ríkisins.

Í ljósi þess að veitt hafa verið leyfi til að fara á Eyjafjallajökul óskar undirritaður eftir að fá ferðaleyfi um jökulinn vestanverðan.

Undirritaður er alvanur fjallamaður og þekkir Eyjafjallajökul afar vel. Hann hefur fara á hann ótal sinnum á síðustu árum, skrifað um hann leiðarlýsingar, gefið út bók um Fimmvörðuháls og Eyjafjallajökul, ritað lýsingar á eldgosunum á Hálsinum og jöklinum og staðháttum svo eitthvað sé nefnt.

Ætlunin er að fara með þremur til fjórum alvönum fjallamönnum úr ferðafélaginu Útivist. Þeir þekkja jökulinn ekki síður en undirritaður. Saman hafa þeir og undirritaður gengið á flesta jökla landsins og farið á fjölmörg fjöll saman.

Reynsla og þekking undirritaðs og samferðamanna hans á fjallaferðum og náttúru landsins er gríðarlega mikil og ætti þar af leiðandi ekki áhyggjuefni Almannavarna vegna þessa erindis.

Markmiðið er að ganga á fjallaskíðum upp frá Langanesi, skammt vestan við Grýtutind. Haldið verður síðan upp með Skerjunum og að Guðnasteini.

Áætlað er að gangan upp að Guðnasteini taki um þrjár til fjórar klukkustundir. Dvalið verður tiltölulega skamman tíma uppi og farið aftur niður sömu leið eftir myndatökur.

Lagt verður á jökul um leið og veðurspá er trygg fyrir dagsferð. Spáð er til dæmis vestlægum vindum alla næstu viku.

Með kveðju,

Sigurður Sigurðarson

 

Ofangreint bréf var sent fyrr í dag á Almannavarnir ríkisins í ljósi þess að bandarískir sjónvarpsmenn fá að fara á Eyjafjallajökul sem er yfirlýst og háheilagt bannsvæði og þeim sem brjóta gegn banninu munu líklega fá verri útreið en útrásarvíkingar í skýrslu rannsóknarnefndar Alþingis. Myndin var tekin á Eyjafjallajökli árið 2007 en ekki þótti þorandi að senda hana með bréfinu.

Bannsvæði er hættulaust bannsvæði

Eyjafjallajökul ásamt hluta af Mýrdalsjökli hafa verið bannsvæði samkvæmt yfirlýsingu Almannavarna ríkisins frá 27. apríl. 

Samkvæmt orðana hljóðan er óheimilt að fara inn á svæðið nema í undantekningatilvikum. Þau tilvik hafa verið vegna rannsókna á gosinu.

Yfirvöld hafa hótað hörðu viðurlögum við öllum brotum á þessu banni.

Ég hef hingað til setið á mér og ekki ögrað yfirvöldum. Eina undantekningin byggist á misskilningi lögreglumanns sem brúkaði kjaft við og hélt því fram að ég hafi farið úr Básum þann 31. mars í trássi við bann. Þetta var tóm della í manninum.

Af hræðslu minni við refsingu hef ég eftir að gosið hófst í Eyjafjallajökli ekki farið inn eftir Þórsmerkurvegi, yfir Markarfljót né upp á Fimmvörðuháls og síst af öllu á jökulinn sjálfan. Hef þó langað, verið nær viðþolslaus ...

Annað hvort stendur bannsvæði undir nafni eða ekki. Skiptir þá engu máli hvort ég fari inn á svæðið til þess að afla mér upplýsinga og taka myndir eða einhverjir amrískir sjónvarpsmenn. Hættan eða hættuleysið er hið sama hver sem í hlut á.

Klukkan 16.40 voru að minnsta kosti fjórir bílar við jökulgarðana þar sem lónið var. Þeir sjást á meðfylgjandi mynd. Trúið því hver sem er að þarna séu einhverjir vísindamenn að snuðra. Þetta eru einhverjir sem annars vegar komust yfir Markarfljót við Þórólfsfell og hins vegar fólk sem fékk að fara inn Þórmerkurveg þrátt fyrir vöktun björgunarsveitarmanna.

Nú er ég ekki lengur hræddur við lögguna, almannavarnir, björgunarsveitir eða ljóta kallinn sem kyndir upp í Eyjafjallajökli. Ég er farinn á jökulinn sem ég þekki svo vel. Vill einhver koma með? 

 

Maðurinn sem hét ekki neitt á frönsku ...

Mér finnst Mogginn minn góður í dag. Í honum eru mörg gullkorn. Gaman var til dæmis að lesa látlausa grein Guðrúnar Egilssonar á bls. 48 í sunnudagsblaðinu. Hún ræðir um íslenskt tungutak og kemst svona laglega að orði:

Hljóðfræði íslensks máls verður á stundum talsvert þrætuepli. Það þarf mikinn sannfæringarkraft til að fá fólk til að viðurkenna að orðið guð er alls ekki borið fram eins og það er skrifað heldur hefur eitthvert v-hljóð stungið sér þangað inn. Á sama hátt gengur sumum illa að skilja að d- er miklu algengara í framburði en í rithætti, samanber orðin Árni, perla og skalli og mörg fleiri dæmi mætti nefna um framburð sem fer illilega á skjön við hefðbundinn rithátt. 

Fyndnast þykir mér þó dæmið um danska manninn Höst sem fékk stöðu hjá alþjóðlegri stofnun í París:

Hann varð því miður að binda skjótan enda á dvöl sína því að hann hét ekki neitt á frönsku. Í þeirri tignu tungu er h ekki borið fram í upphafi orða, ö er ekki til og –st ekki borið fram í enda orðs.

Í sama blaði er viðtal við Þór Stefánsson sem er ljóðskáld og ljóðaþýðandi af áráttu og kallar hana sjúkdóm. Í blaðinu eru birt tvö frumsamin ljóð og tvö þýdd.

Ljóðið „Kostir stjórnmálamannsins, 1. maí“ er einstaklega drjúgt ef svo má segja. Það byrjar háleitt en endar í hrikalegu háði.

Ég leyfi mér að birta það hérna og bið lesendur endilega að finna út á hvaða stjórnmálamann megi heimfæra lýsinguna:

Kostir stjórnmálamannsins
1. maí

Að missa ekki sjónar 
á markmiðum sínum. 

Að vera fastur fyrir 
í skoðunum. 

Að verða ekki 
orðs vant. 

Að láta engan eiga 
neitt inni hjá sér. 

Að svara aldrei 
óþægilegum spurningum. 

Að þrástagast 
á flottum frösum. 

Að styðja tilhæfulausar fullyrðingar 
haldgóðum rökum .