Slöpp fyrirsögn

Er eiginlega hægt að hugsa sér verri fyrirsögn. en þá að vegna hvassviðris geti grill tekist á loft ...?

Af hverju bara grill? Hvers vegna gleyma blaðamenn oft einföldum sagnorðum eða kunna ekki að koma sér beint að efni máls?

Auðvitað hefði þarna átt að standa í fyrirsögn fréttar á mbl.is: Hætta á að hlutir fjúki.

Fleira en grill geta fokið og hlutir sem fjúka takast ekki alltaf á loft. Engu að síður getur mikill skaði verið af þeim.

Hætta á að grill takist á loft

Svartur, kúbverskur markaður

Stundum er eins og öll sund séu lokuð og maður telur sig vera í einhverri hættu. Ég rakst á gamlar Kúbumyndir í safni mínu og mundi þá hversu hræddur ég hafði verið eitt sinn þarna á eyjunni.

Þannig var að ég og Inga Jóna Halldórsdóttir, vinkona mín ákváðum að fara með flugfélaginu Atlanta til Kúbu í nóvember 1997. Þetta var nokkuð skemmtileg ferð og furðulegt að upplifa lífið í hinu volaða landi Castrós. Ef til vill finnst einhverjum gaman að lesa um lítið en merkilegt atvik sem henti okkur í þessari ferð. Ég legg þó mikla áherslu á að það sem hér fer á eftir er sannleikanum samkvæmt og ekkert fært í stílinn og frekar dregið úr hættulegustu köflunum til að ofbjóða nú aungvum.

Dag einn tókum við ásamt tveimur vinkonum okkar bíl á leigu og ókum um vesturhluta eyjunnar, sem í raun er engin smá eyja heldur aðeins stærra en Ísland. Stórkostlegt land og fallegt fólk, geðugt og hjálpsamt.

Meðal annars ókum við á okkar silfurgljáandi Ford inn í borgin Pinar Del Rio. Við hefðum vart getað verið meira áberandi enda fór það svo að er við voru í umferðaröngþveiti við borgarmörkinn að tveir hjólreiðamenn nánast hertóku okkur. Þeir kváðust ætla að vera leiðsögumenn okkar, hlustuðu ekki á nein mótmæli, og vegna umferðarinnar komumst við varla lönd né strönd og þeir áttu alls kostar við okkur á hjólunum sínum.

Þeir hjóluðu á undan, höfðu gætur á okkur milli þess að þeir spörkuðu í aðra sem einnig vildu segja okkur til vegar. Túristar eru auðlind þarna eins og annars staðar. Við báðum þá að finna veitingahús fyrir okkur. Þeir voru ekki í vandræðum með það en veitingahúsið var nú ekkert venjulegt heldur áreiðanlega bara pallurinn ofan á bílskúrinn heima hjá frænda eða frænku annars hvors þeirra. Gamall skipsstigi var reistur upp við húsið og tipluðum við upp í halarófu. Maturinn var annars alveg þokkalegur þó svo að viðvarandi skortur hafi þá verið á almennilegu hráefni til matargerðar á Kúbu nema á hótelum og viðurkenndum veitingastöðum. Okkur var talin trú um að hænan sem við átum hafi heitið kjúklingur meðan hann var lífs. Bjórinn var engu að síður skárri. 

Eftir matinn veltum við því upp við leiðsögumennina hvort hægt væri að sjá vindlaverksmiðju. Við höfðum heyrt svo mikið af slíkum látið. Þá byrjaði pískur og handapat hjá leiðsögumönnunum og nærstöddum heimamönnum. Við skildum þá ekki mjög vel en áttuðum okkur á því að þarna var eitthvað verið að tala um vindla. Þeir spurðu hvort við vildum líka kaupa sígars. Einhver líkindi gáfum við út á það.

Þá tók við eitt undarlegasta ferðalag sem ég hef lent í. Leiðsögmennirnir hjóluðu allt hvað tók, hingað og þangað, í hringi og þvers og kruss, ugglaust til að rugla okkur í ríminu. Loks komum við í lágreist raðhúsahverfi. 

Okkur var sagt að fara út úr bílunum og samþykkti ég og vinkona mín það en tvær vinkonur okkar urðu eftir, líklega í öryggisskini.

Okkur varð boðið inn í hús nokkurt og þá var farið hratt yfir, raunar varð úr eitt lítið maraþonhlaup innandyra. Gengið var í gegnum fyrsta húsið og yfir í hið næst, inn um bakdyr, yfir hjónarúm, inn í faldar dyr, í aðra íbúð, nær því yfir matarborðið í annarri, um herbergi heimasætunnar, inn í eldhús, út úr því og yfir í þarnæsta hús, framhjá sjónvarpi á stofugólfi og loks var staðnæmst við hjónarúm. Tvennum dyrum var skellt aftur og önnur hurðin læst.

Við köstuðum mæðinni. Veltum fyrir okkur hvað ætti að gera þarna í skuggalegum herberginu. Mér datt ýmislegt í hug en sá að þetta var engin vindlaverksmiðja. Læddist að mér óþægileg tilfinning enda hafði ég séð svona atriði ótal sinnum í bíómyndum. Ég litaðist um, hvað gæti orðið mér til bjargar með einn aumingjans íslenskri konukind gegn þremur fílefldum kúbverskum náungum sem áreiðanlega voru stórglæpamenn og ætluðu að hirða af okkur allan gjaldeyri og til viðbótar hjörtu og nýru. 

Eftir að hafa fullvissað sig um að við hefðum ekki verið elt, þá lagðist einn kúbverjinn mér til mikillar undrunar á hnéin og þreifaði undir rúmið. Þaðan dró hann fram nokkrir kassa og lagði á bleika sængina og opnaði. Blöstu þá við nokkur vindlabox í kössunum. Af látalátum heimamanna að dæma voru þetta áreiðanlega hinir allra fínustu kúbversku vindlar sem hugsast gat. Mér fannst nú lítið til um annað en verðið. Mörg hundruð dollarar hver askja. Montecristo, Cohiba, Upman Magnum, Partagas Piramides og hvað þeir nú allir heita. Þeir heimamenn litu allir í lotningu til mín og bjuggust við að ég gerði hið sama, felldi tár um leið og ég dreifði seðlum.

Ég skoðaði nokkrar öskur og hristi höfuðið. Inga, vinkona mín, sem var meðan á þessu stóð miklu rólegri en ég, sagðist á kjarngóðri íslensku ekki nenna þessu rugli, hún ætti sko ekki eftir að kaupa einhverja vindla á svörtum markaði, raunar alls ekki heldur á neinum opinberum heldur, og rauk út. Við það kom gríðarlegt los á öryggismálin en enginn hafði þó vit á því að halda eftir af henni. Og þarna stóð ég einn eftir eins og illa gerður hlutur en stórglæpamennirnir héldu að ég væri aðalgæinn og ætlaði að kaupa og þess vegna hafi ég sent kellinguna út á meðan. Þeir voru hattlausir en hefðu án efa tekin ofan mér til heiðurs.

Höfuðhreyfing mín olli nokkurra dollara verðlækkun á öllu heila klabbinu. Þeir reyndu að tala mig til á spænsku en dugði lítið, hana skildi ég ekki og þeir voru slakir í ensku. Leiðsögumennirnir höfðu ekki fengið að koma með. Ég hristi bara áfram höfuðið og verðið lækkaði aftur um nokkra dollara til viðbótar. Þeir reyndu að tala mig til. Ég þagði og litaðist um eftir útgönguleið. Kaldlyndi mitt virtist lækka verðið.

Fifty dollars, sagði ég og benti að handahófi á eina öskjuna sem var meira en helmingslækkun. No, no, no, sögðu þeir hneykslaðir. Þung loftið, spennufallið, svitinn og hitinn gerði mig leiðann og gekk því að opnum dyrunum sem Inga hafði ruðst út um. Við þessi tvö skref hrapaði verðið allsnögglega niður í fimmtíu dollara en bara ekki á þeirri öskju sem ég hafði benti á. Ég hristi höfuðið enn og aftur, var eiginlega kominn með hausverk af þessum sífellda hristingi. Gekk rösklega út og þeir á eftir mér. Komst þá að því að leiðin að bílnum var allt í einu miklu styttri en þegar við komum.

Aldrei í samanlagðri sögu svartrar vindlasölustarfsemi á Kúbu höfðu heimamenn lent í öðrum eins prúttara og mér. Einhliða samningaviðræður þeirra héldu áfram allt að bílnum og þvert gegn viðurkenndum öryggisstaðli var reynt að prútta við mig í myrkrinu á bílastæðinu. Mig vantaði hins vegar ekki vindla, reykti ekki og hef raunar aldrei reykt.

Loks kom einn með vindlakassann sem ég hafi bent á og boðið fimmtíu dollara í. Núna gat ég sem sagt fengið hann á því verði. Ég opnaði dyrnar á bílnum og fólkið á bílastæðinu tók andköf. Ég setti í brýnnar og sagðist ekki vilja prútta meira. Hafni menn tilboði mínu einu sinni stendur það þeim ekki til boða aftur. Svo flýtti ég mér að loka, við ókum við á brott í loftköstum og skyldum eftir agndofa Kúbverja.

Ég þóttist hafa sloppið vel og hafði orð á því við stelpurnar. Þær hlógu og skræktu og sögðu að þetta hefði verið mátulegt á mig fyrst ég hefði viljað skoða einhverja árans vindlaverksmiðju. Svo héldu þær því fram að ég hefði bara viljað sjá einhverja kellingu vefja vindil á læri sér ... en það ku vera virðuleg þjóðaríþrótt á Kúbu.

Ég reyndi að útlista fyrir þeim hættuna sem við hefðum verið í og aðeins fyrir hiklausan framgang minn gerðist ekkert ægilegt. Þær hlógu bara. Undarlegt hvað konur geta verið meðvitundarlausar um umhverfi sitt.

Myndir  

1. Efsta myndin er af framboði svartamarkaðsbraskaranna sem þeir settu fram á hjónarúmið. Tók þessa mynd með dulinni ljósmyndavél sem var í efsta hnappinum á stuttermaskyrtunni minni ...
2. Næsta mynd er af innganginum í húsið þar sem hin langa ferð að hjónarúminu hófst. Eins og sjá má eru aðstæður frekar sakleysislegar.
3. Inga Jóna, Elín og Anna Gyða fyrir framan bílinn okkar eftir kvöldverð á óopinberum veitingastað í Pinar del Rio. Annar leiðsögumannanna í gulri peysu og drengurinn í hvítu peysunni gætti bílsins meðan og fékk dollar fyrir. Alltof mikið, fullyrtu leiðsögumennirnir.
4. Leiðsögumennirnir okkar i „aksjón“, annar í gulum bol og hinn í dökkbláum. Sá í brúnu skyrtunni er njósnari á vegum leyniþjónustu Kastrós sem hefur það verkefni að fylgjast með silfurlituðum Ford bílnum.
5. Loks er hér ein mynd af ferðafélögum mínum. Ég sýndi þeim risastóra sykurekru og hvatti þær til að bragða á sykurreyrnum. Sér til mikillar undrunar fundu þær engan sykur en jöpluðu samt lengi á reyrnum. Ég sagði ekki orð.

 

 

Með Davíð og höfund Reykjavíkurbréfs á heilanum

Nú er sláturtíðin að hefjast í sveitum landsins. Í stjórnmálunum stendur hún sleitulaust árið inn og árið út. Sjaldnast er gaman að sjá er blóðið rennur en ekki verður kjötið til á lagernum í Krónunni eða Bónusinu. Og ekki heldur verða menn allir stórir af blaðaskrifum sínum hversu mjög sem þeir rembast og tvinna saman gáfuleg ummæli.

Fyrir nokkrum dögum ritaði hagfræðingurinn Jón Steinarsson grein í Fréttablaðið og lofaði þar og prísaði verk ríkisstjórnar norrænnar velferðar. Hann sagði í upptalningu sinni greininni:

4. Seðlabankinn: Hún rak Davíð Oddsson úr Seðlabankanum. Ég hvet lesendur til þess að reyna að hugsa þá hugsun til enda að Davíð væri enn seðlabankastjóri.

Það þurfti sem sagt hagfræðing til að koma með þá tilgátu að brottrekstur Davíðs Oddssonar úr Seðlabankanum hafi verið þáttur í velferðarstörfum ríkisstjórnarinnar.

Jón Steinarsson hefur hins vegar ekki sýnt annað í fræðum sínum en pólitíska sleggjutóma og mistök. Um hann segir meðal annars höfundur Reykjavíkurbréfs Morgunblaðsins þessa helgina:

 Hagfræðingurinn Jón Steinsson kvartaði yfir því opinberlega skömmu fyrir bankahrun haustið 2008, að SÍ lánaði íslensku bönkunum ekki nóg! Eftir bankahrun lýstu hann og Már Guðmundsson og fleiri slíkir því yfir við ríkisstjórnina að henda hefði átt gjaldeyrisvarasjóði Seðlabankans lóðbeint ofan í bálið. Slík dæmi um ráðleggingar hagfræðinga segja ekki alla söguna um stöðu hagfræðinnar, en þær segja kannski meiri sögu um þá sem þarna eiga hlut að máli og eru enn að þenja sig.

Jón Steinarsson er með Davíð Oddsson á heilanum. Líklega verður hann með þá báða á heilanum hér eftir, Davíð og höfund Reykjavíkurbréfsins. Líklega er fullt starf að hafa bara annan þeirra á heilanum.

 

Skrifborðið heima

Stundum finnst mér alltof mikið vera á skrifborðinu heima hjá mér.

Þá gríp ég til þeirra ráða sem margir brúka. Ég hreinsa vel til vinstra megin á skrifborðinu og legg allt sem þar var skipulega niður á hægri helming borðsins.

Þegar ég lít á skrifborðið uppgötva ég að borðið lítur miklu betur út en áður. Hins vegar hefur ekkert annað gerst en að ekkert er öðru megin á borðinu en staflarnir hinum megin.

Ef ég þyrfti gæti ég svo sem hælt mér af þessu, rétt eins og ríkisstjórnin gerir. Ég veit þó betur. 

Fjálgur Guðni Ágústsson veit eiginlega ekkert

Guðni Ágústsson ritar grein í Morgunblaðið í morgun og býsnast yfir því að fréttamaður hafi verið látinn hætta hjá Ríkisútvarpinu. Um leið finnst honum hræðilegt hversu fyrirtækið hefur verið mistækt í starfsemi sinni. Sagt Spaugstofunni upp og jafnvel Hemma Gunn.

Ríkisútvarpið, sem vill nú láta kalla sig RUV til að beina athygli almennings frá þeirri óumflýjanlegu staðreynd að ríkið á og rekur fyrirtækið. Á sama tíma þarf ríkið að setja milljarða króna árlega inn í reksturinn svo það geti staðið undir afþreyingardagskrá sinni. Jafnframt því er afnotagjaldið dregið af okkur almenningi með sérstökum sköttum sem nema tæplega tuttugu þúsund krónum á ári. Engu að síður bægslast fyrirtæið um á auglýsingamarkaði og berst þar við fyrirtæki sem hafa jafnvel einu tekjur sínar af auglýsingasölu.

Ríkisútvarpið er ekkert annað en venjulegt fyrirtæki sem lýtur öllum lögmálum rekstrarins. Nema auðvitað að því leyti að stjórnendurnir búa við þann lúxus að geta rekið það með halla á hverju ári. Ríkið borgar hann.

Þetta á Guðni Ágústsson, fyrrum þingmaður og ráðherra að vita. Honum á einnig að vera það ljóst að á aðra rekstraraðila í sjónvarps- og útvarpsrekstri hallar verulega. Þó gerir Ríkisútvarpið ekkert meira eða betra en aðrir gera nema vegna þess að það getur seilst í vasa skattborgara til að greiða hallareksturinn og dugar það varla til.

Nú bið ég minnv góða vin Pál Magnússon að opna dyr og gluggann hjá sér í risinu í Efstaleiti svo arnsúgur leiki um stofnunina og súrefni komist til „svefnugra seggja“, sem virðast ekki vita hverjir eru þeirra áhorfendur. Skerið en skerið ekki mjólkurkýrnar eða fólkið sem aflar RÚV vina og virðingar .

Ég skora á sem flesta að lesa þessa grein Guðna. Hann er einn af þeim brúkar fjálgu orðin sem missa þó alla merkingu þegar Ríkisútvarpið er um að ræða. Ekki dettur honum í hug að beina þeim athugasemdum til síns góða vinar Páls Magnússonar að reka nú stofnunina réttu megin við núllið.

Nei, hann á aðeins að halda öllum starfsmönnum sem augu og eyru neytenda hafa vanist. Hina nefnir hann ekki, fólkið sem Guðni sér aldrei, en reksturinn byggir svo mikið á. Guðni heldur nebbnilega að fréttamaðurinn á Suðurlandi hafi verið sá eini sem látinn var fara frá Ríkisútvarpinu í síðustu viku.

 

 

Sá hljóp á sig

Í leiðara Morgunblaðsins er rætt um birtingu skattaupplýsinga. Höfundur hefur einstakt lag á því að setja hluti í samhengi en eins og kunnugt er skiptir það öllu máli. Ein einstök vitneskja segir oft ekki mikið fyrr en aðrar upplýsingar tengjast. Þetta kann leiðarahöfundur. Hann segir:

Eftir stendur þá að með birtingunni er verið að greiða fyrir útrás venjulegrar hnýsni um einkahagi manna, og auðvelda birtingu hennar í hagnaðarskyni. Í flestum fyrirtækjum landsins er litið svo á að samningar þeirra og einstakra launþega séu trúnaðarmál sem verði ekki upplýst nema báðir aðilar samþykki. Auðvitað gildir annað að lögum um þá sem lúta ákvörðunum opinberra kjararáða, enda má oftast auðveldlega lesa um þær á viðkomandi vef.

Ef framhjá því kerfi er farið eru stundum til aðrar leiðir, svo sem eins og ef einn ráðherra lekur upplýsingum um skrítnar ákvarðanir annars. Því víðar er rotið en í ríki Dana. Aukin hætta er á slíkum lekum ef formannsslagur er í farvatninu. Það hefði Guðbjartur átt að hafa hugfast áður en hann hljóp á sig nú síðast. 

Og þá glotti ég. 

Þegar við handsömuðum bankaræningjann Lugmeyer

Eitt það merkilegasta og fróðlegasta sem ég hef tekið mér fyrir hendur var að vera í lögreglunni tvö sumur, var sumarlögga, eins og það var kallað. Þar kynntist ég fjölmörgum eftirminnilegum mönnum. Marga þeirra þekki ég enn þann dag í dag.

Meðfylgjandi mynd var tekin af vaktinni hans Þorsteins heitins Sturlaugssonar, varðstjóra, en hann er lengst til hægri. Mikill ágætismaður sem hann var.

Þessi hópur vann sér það til ágætis ásamt nokkrum öðrum að grípa þýskan bankaræningja sem lifið hér í stuttan tíma við gott atlæti sem hann hafði vissulega efni að veita sér.

Þannig var að við fengum útkall seint á laugardagskvöldi í ágúst vegna manns sem hafði ótrúlega mikla peninga á sér og fannst þeim sem lét af því vita málið hið dularfyllsta. Við ókum sem leið lá í Álfheima og komum við í Glæsibæ og svipuðumst eftir Volkswagen bíl sem maðurinn átti að vera í. Þá kom tilkynning um að bíllinn væri á leið til okkar þar sem við ókum austur Gnoðavog. Við stoppuðum bílinn kammt frá austustu blokkinni sem þar er milli Gnoðarvogs og Suðurlandsbrautar.

Þórður Hilmarsson (fjórði frá vinstri á myndinni) og Ómar Smári Ármannsson (þriðji frá vinstri á myndinni) voru reynslumiklir og gengu að bílnum. Okkur hinum höfðu þeir Doddi og Ómar sagt að vera á varðbergi ef eitthvað kynni að gerast. Ég gekk út úr bílnum að aftan og var á leið vinstra megin við hann í áttina að fólksvagninum. 

Þá gerast hlutirnir hratt. Einhver hleypur í myrkrinu í fangið á mér svo ég næstum dett og hleypur síðan í burtu. Grípið hann, grípið hann er kallað. Og ég snarsnýst og hleyp á eftir manninum sem nær hafði kollvarpað mér. Hann hleypur yfir gangstéttina og út á grænt grasið og stefnir á Suðurlandsbraut. Ég var þó miklu sprettharðari en hann, náði honum fljótlega og geri þá eins og sést oft í betri löggubíómyndum, skutla mér áfram og gríp um lappirnar á kauða svo hann skellur allharkalega niður. Þá var leikurinn búinn og gafst hann fljótlega upp enda fjöldi lögreglumanna komnir á staðinn.

Náunginn, Lugmeyer, minnir mig að hann hafi heitið, var svo settur í fangaklefa, yfirheyrður og síðar framseldur til Þýskalands þar sem hann tók út refsingu fyrir brot sín. Auðvitað var þetta dálítið skemmtilegt atvik en svo gleymdist það þar til blaðamaður og ljósmyndari komu frá einhverju þýsku tímariti og óskuðu eftir að fá að taka viðtöl og mynda okkur sem höfðum unnið þetta mikla afrek að handsama bankaræningja.

Meðfylgjandi myndir fékk ég svo sendar frá þessu þýska tímariti. Auðvitað gerðist margt skemmtilegt í löggunni en þetta var nú einna frægast og var maður rosalega montinn í nokkra daga. 

Lögreglan opnar ljósmyndasíðu

Fullur menntskælingur

Lögreglunni á höfuðborgarsvæðinu barst tilkynning um ofurölvi pilt sem var á busaballi Menntaskólans við Hamrahlíð sem haldið var í Vodafone-höllinni. Pilturinn var vistaður í fangageymslu lögreglu þar sem hann var ekki í ástandi til að fara til síns heima.

 

Þori að veðja að þetta er í fyrsta sinn sem menntaskólanemi verður ofurölvi á busaballi. Þess vegna er þetta frétt.

 

Guðmundur Páll Ólafsson

Ég las í morgun í Morgunblaðinu fjölda minningargreina um Guðmund Pál Ólafsson sem þekktastur var fyrir fjölda glæsilegra bóka um náttúru Íslands og baráttu sína fyrir umhverfi og náttúru. Persónulega þekkti ég ekki Guðmund en var aðdáandi hans og las bækurnar og fylgdist með baráttu hans. Aldrei þorði ég að banka upp á hjá honum og segja honum frá mínu stærsta lífsins máli og pólitískum viðhorfum mínum tengdum þeim. 

Þegar talið barst að landsins gagni og nauðsynjum endaði hann oft á því að hnýta í íhaldið, sem í hans augum var upphaf og endir alls ills. Þá hvarf fallega brosið. 

Ég leyfi mér að vitna í eina minningargreinina þar sem ofangreind orð er að finna. Guðmundur Páll var vægast sagt óhress með íhaldið, Sjálfstæðisflokkinn. Það þykir mér auðvitað leitt en sýnir í raun hversu litla áherslu þessi flokkur minn hefur lagt á umhverfismál og náttúruvernd. Þetta hefur þó breyst mikið á undanförnum árum. Ég er þess fullviss, veit það af viðræðum á síðustu tveimur landsfundum flokksins og samskiptum við fjölda samflokksmanna. Hvernig má annað vera? Tuguþúsundir landsmanna hafa öðlast áhuga á útivist, gönguferðum og ferðalögum. Nýjar kynslóðir meta landið á allt annan hátt en foreldara og forfeður. Þar er ekki lengur aðeins vænt þar sem vel er grænt. Væn eru líka fjöll, hamrar, eyðisandar.

Sjálfstæðisflokkurinn þarf að taka upp nýja stefnu sem byggir ekki aðeins á nýtingu lands til raforkuframleiðslu heldur not þeirra sem áhuga hafa á ferðalögum og vilja njóta landsins, nýta það fyrir ferðaþjónustu.

Hver í ósköpunum gæti viljað virkja Hólmsárlón? Lítum á Langasjó sem margir vilja eyðileggja. Hvað með Torfajökulssvæðið? Menn vilja sökkva landi við Þjórsá og jafnvel setja Langadal á kaf. Verðmæti litlu og stóru náttúruminja þessa lands eru síst af öllu hægt að mæla í krónum eða gígavatnsstundum. Það vita Íslendingar, stór hluti þeirra sem styður Sjálfstæðisflokkinn, af því að þetta fólk hefur ferðast um landið og þekkir það. Af hverju að breyta landinu stöðugt? Er ekki eftirsóknarvert að geta farið um landið með barnabörnunum og sýnt þeim það óbreytt? Hérna fór afi forðum daga, hér tjaldaði hann ...

Þjóðin hefur misst góðan mann. Guðmundur Páll Ólafsson vann þrekvirki, hann breytti viðhorfum fjölda fólks en átti engu að síður svo óskaplega mikið ógert. Eða eins og Þröstur Ólafsson, bróðir hans segir í minningargrein sinni: 

Ég hélt alltaf að ég hefði nægan tíma“, hvíslaði hann í eyra mér, þegar ljóst var í hvað stefndi.

 

 

 

Hvers vegna óx í Fremri-Emstruá?

Búist er við gosi úr Mýrdalsjökli. Sumir segja hvað úr hverju, aðrir eru þolinmóðari og segja að fyrr eða síðar gjósi. Í fyrra varð eitthvert skot undir jöklinum, hlaup kom í Múlakvísl og brúnna tók af eins og frægt er orðið.

Jarðfræðingar segja að hugsanlega hafi kvika komið upp undir yfirborð, undir jöklinum, og hitinn hafi hraðbrætt jökulinn og þess vegna hafi flóðið komið.

Þá rifjaðist upp fyrir mér ferð sem ég fór 3. ágúst 1995 sem fararstjóri hjá Útivist. Við buðum upp á trússferð milli Landmannalauga og Bása, nokkuð sem ekki hafði verið gert áður

Þetta var stórskemmtileg ferð, þátttakendur um þrjátíu og sumir þeirra hefðu aldrei getað gengið þessa leið með allan farangur sem nauðsynlegur er.

Fyrstu tvo dagana var rigningarúði, þó ekkert meiri en gengur og gerist. Þó óx aðeins í ám. Til dæmis var svo mikið í Innri-Emstruá að hún flæddi framhjá brúnni þannig að það þurfti að vaða að henni. Eftir það var sól og blíða.

Þegar komið var að Fremri-Emstruá, þeirri sem göngubrúin er yfir, brá svo við að afskaplega mikið vatn var í henni og það var ekki skolbrúnt eða grátt heldur dökkgrátt.

Hið fyrsta sem okkur datt í hug var að nú væri eitthvað að gerast í Mýrdalsjökli og jafnvel væri von á gosi. 

Mér datt í hug að vera gáfulegur og sótti plastflösku og tók sýni úr ánni, hálfan lítra af drullumalli. Gáfulegheitin rjátluðust svo af mér, ég týndi flöskunni og gleymdi myndunum ... tja, þangað til núna. Og þá vaknaði athygli mín að nýju. 

Fyrsta myndin er tekin við Markarfljótsgljúfur þar sem Fremri-Emstruá mætir Markarfljóti. Gríðarlegur litamunur er á þessum tveimur fljótum þó skýringin geti verið einföld. Emstruáin er styttri, rennur nokkra kílómetra frá jökli meðan hin, Markarfljót, er blönduð, kemur að nokkru leyti úr Tindfjallajökli. Innri-Emstruá er jökullituð og kemur meðal annars úr Kaldaklofsjökli og Torfajökli.

Næsta mynd er tekin með aðdráttarlinsu og sýnir nánar litamuninn á þessum tveimur fljótum.  

Síðar þennan dag óðum við Þröngá nálægt Rjúpnafelli. Hún kemur sem kunnugt er úr Mýrdalsjökli og var þarna verulega lituð, rétt eins og Fremri-Emstruá.Þriðja myndin er tekin við Þröngá. Þar stekkur einn unglingurinn yfir eins og ekkert sé.

Þó Þröngá sé mórauð var liturinn þó alls ekki eins og á Fremri-Emstruá eins og raunar má sjá þegar myndirnar eru bornar saman. 

Skömmu síðar óðum við Krossá sem var eins og hún átti „vanda til“, skolgrá en ekki vatnsmikil.

Og hvað skyldi nú þessi frásögn af vexti í Fremri-Emstruá hafa kennt manni? Jú, í fljótum vex af og til. Stundum er ástæðan úrkoma eða sólbráð á jöklum. Þetta er eiginlega allt og sumt. Ég hef eiginlega ekki hugmynd um hvers vegna það óx í Fremri-Emstruá, finnst þó ólíklegt að ástæðan hafi verið úrkoma eða sólbráð.