Klár kollur er góð vöggugjöf

Sigurður Bogi Sævarsson, blaðamaður á Morgunblaðinu, ritar Pistil í blað dagsins. Hann ræðir um nýútkomna skýrslu rannsóknarnefndar Alþingis um Íbúðalánasjóð og telur, eins og svo margir aðrir, að „mikið beri í millum skýrsluhöfunda og andmælenda þeirra og munurinn er raunar í stjarnfræðilegum tölum“.

Og svo segir Sigurður:

Hins vegar vekur athygli að þegar leitað er skýringa á þessum hrakförum skuli rannsakendur fleyta kerlingar með ódýrum frösum um hverskonar amlóðar hafi verið við stjórnvölinn. Þeir hafi margir hverjir verið með litla menntun en ein alvarlegasta feilnótan í ferilskrá þeirra er sögð sú að margir hafi á fyrri stigum haft afskipti af stjórnmálum. 

Og hann er ekki sammála skýrsluhöfundum og hefur ágæt rök fyrir skoðun sinni þegar hann segir: 

Ekkert vantaði uppá að þjóðargæðingar þeir sem stýrðu bönkunum fyrir hrun höfðu háskólamenntun af hæstu gráðu. Höfðu numið fjármálafræði í flottum skólum, urðu þannig gjaldgengir í allskonar fínimannafélög og flestir vegir færir. Eða svo töldum við. Lukkuriddarar þessir voru líka með tiltölulega hreina áru og höfðu lítið gefið sig að stjórnmálum sem þótti óneitanlega mikill kostur. Og rétt eins og Ólafur Liljurós riðu stertimennin með björgum fram, brimandi af sjálftrausti, spenntu bogann í botn og húrruðu svo fram af hengifluginu svo úr urðu einhver stærstu gjaldþrot heimssögunnar. Skýringarnar á því eru í sjálfu sér margar, en í meginatriðum að bankastjórnendurna skorti kannski skynsemi, hógværð og búhyggindi sem ég veit ekki til að sé kennd í háskólum. Græðgin fór alveg með þessa gauka og marga fleiri, sem þó áttu langa skólagöngu að baki.

Í niðurlagi Pistilsins orðar Sigurður Bogi hugsun sína svo einstaklega vel er hann segir:

Gleymum samt ekki að klár kollur, góð félagsfærni, umhverfislæsi, tilfinningagreind og styrkur til að halda vel á sínum spilum er góð vöggugjöf. Þá hæfileika skortir marga sem komast hafa langt í krafti prófgráða. Fyrir vikið finnst mér umræða um skóla- og menntamál Íslendinga að sumu leyti á hálfgerðum villigötum. 

Vissulega er þetta rétt og nefna má að til dæmis vinnumiðlanir eins og Capacent, Hagavangur og fleiri gera ekkert í því að kynnast umsækjendum um störf. Þær byggja alfarið á prófgráðum. Því fleiri og fínni því betra að þeirra mati. Þessi fyrirtæki líta alfarið framhjá skapandi hugsun, félagsfærni og drifkrafti.

Ég þekki fjölda manns sem hefur ekkert annað en grunnskólamenntun en reka fyrirtæki af slíkri getu að doktorar og rekstrahagfræðingar gætu ekki gert betur. Sem betur fer byggir atvinnulíf landsins ekki eingöngu á skólamenntun heldur líka menntun sem fæst aðeins í skóla lífsins. Þess vegna er fyrirsögnin á Pistli Sigurðar Boga hárrétt enda fæ ég hana hér að láni.