Fimm krimmar

Um jólin las ég aðeins fimm bækur í spennusagnaflokki. Hafði af því gagn og gaman, var ánægður með sumar en varð fyrir vonbrigðum með aðrar. Þetta eru bækurnar í þeirri röð sem ég las þær:

1. Paganini samningurinn eftir Lars Kepler 
2. Einvígið eftir Arnald Indriðason
3. Feigð eftir Stefán Mána
4. Brakið eftir Yrsu Sigurðardóttur
5. Órólegi maðurinn eftir Henning Mankel 

Mig langar til að segja aðeins frá hugsunum mínum eftir þennan lestur. Lklegast er best að koma sér beint að efninu.

Mér fannst bókin Órólegi maðurinn eftir Henning Mankel ótvírætt best. Frásögnin er afar sannfærandi og söguhetjan, Kurt Wallander, rannsóknarlögreglumaður, er ósköp mannlegur. Hann virðist seinfær, hugsar djúpt og pælir mikið en áttar sig um síðir á glæpunum sem voru flóknari og erfiðari en manni gat dottið í hug. Ég hef lesið nokkrar bækur um Wallander og kunnað afar vel við þessa sænsku spennu.

Feigð, ók Stefáns Mána kom mér mikið á óvart. Ég hafði áður lesið bókina Skipið sem kom út fyrir tveimur árum, held ég. Mér þótt hún ekki góð. Feigð er aftur á móti góð saga.

Atburðarásin er ofsalega hröð sem gerir hana svo skemmtilega að maður stendur sig að því að hraða lestrinum sem mest má. Gallinn við bókina er líklega sá að hún er eiginlega of mikill leiðarvísir. Mér finnst að höfundurinn hefði til dæmis mátt sleppa nákvæmum lýsingum á ökuferðum um Reykjavík, frá Ísafirði til Reykjavíkur og um Þingmannaheiði.

Einnig eru óþarflega miklar lýsingar á tilfinningum fólks. Dæmi eru „kaldhæðnisglott“, „móðursýkislegur“, „náfölur“, „flissandi“ og „pirruð“. Allir virðast vera með einhvern svip, enginn er bara venjulegur.

Einvígið eftir Arnald Indriðason byggist á svipuðum forsendum og þessar bækur sem ég las um jólin. Einn góður gæi, lögga, klár, á í persónulegum erfiðleikum, en fattar allt í lokin. Persónulega finnst mér Marion Briem dálítið ósannfærandi. Mikið er lagt upp úr persónulegum erfiðleikum hans í sögunni, lesandinn fær samúð með honum og andstyggð á umhverfi hans. Hann er eiginlega alinn upp af eldri manni sem kemur honum til manns.

Þrátt fyrir allt virðist Marion þessi aldrei hafa gengið í skóla, óljóst hvað hann heitir eða hvort hann er bara utanveltu í þjóðfélaginu fram til þess tíma er hann gerist lögreglumaður. Hins vegar er plottið dálítið skemmtilegt en eiginleg er verður alltof lítið úr því í lokin.

Paganini samningurinn er svona „lala“ krimmi, gaman að lesa hann, en skilur fátt eftir. Plottið er dálítið gott þó það sé nú svona dálítið barnalegt. Vondu kallarnir og góðu gæjarnir eiga við og endirinn er í svona hefðbundnum amrískum stíl þó bókin sé sænsk. Jón Daníelsson þýddi söguna og gerir það bara vel eftir því sem ég best veit.

Brakið eftir Yrsu Sigurðardóttur finnst mér eiginlega lökust af þessum fimm bókum. Einhvern veginn er öll sagan svo óskaplega ósannfærandi.

Aðalsöguheitjan er lögfræðingurinn Þóra. Sagan segir frá rannsókn hennar á fólki sem hverfu af snekkju sem siglt er frá Portúgal og kemur svo mannlaus inn á höfnina í Reykjavík. Talsmátinn er dálítið skrýtinn, höfundur virðist ráða öllu, ekkert er skilið eftir fyrir ímyndunarafl lesandans.

Dálítið óþægilegt að finna fyrir höfundinum sem andar ofan í hálsmálið á manni: „Þær tóku starf sitt föstum tökum ...“ segir í bókinni. „Skartgripirnir virtust ekki ekta en Þóra var svo sem ekki dómbær um það enda lítt fyrir glingur.“

Mér finnst eins og Þóra ráði ekki alveg við sögugerð og lætur allt vaða. Engu líkar er en að hún byrji á því að finna út plott, skipti síðan sögunni í nokkra hluta og reynir síðan að fylla þá með orðum. En hvað er ég svosem að vilja upp á dekk, fólk virðist kunna miklu betur við bókina en ég. 

 

Athugasemdir

[Jón Valur Jensson, 5.1.2012 kl. 06:58]

Þetta hafa verið sannköllu krimmajól hjá þér, Sigurður minn.

Gleðilegt nýtt ár.