Mörg mál og margir meirihlutar í stjórnmálaflokki

Fyrri leiðari Morgunblaðsins í dag, þriðjudag, er mjög merkilegur. Hann nefnist: „Flokkar lýðræðisríkja lúta lögmálum“. Að hluta til er hann um svipað efni og ég skrifaði um í gær, sá pistill fjallaði um einnota stjórnmálaflokka, þá sem byggjast í kringum eitt mál.

Mér þykir eftirfarandi klausa úr niðurlagi leiðarans afskaplega góð og lýsandi fyrir það sem stjórnmálaflokkar og raunar margvíslegur annar félagsskapur gengur út á:

Mat vilhallra fréttaskýrenda um að viðkomandi flokkur hafi skaðast mjög við að missa hótunarmenn úr sínum röðum stenst sjaldan skoðun. Þvert á móti anda flokksmenn oftast léttara þegar slík niðurstaða er loks fengin og andrúmsloftið hreinsast. Það þýðir ekki að mistök hafi verið að taka nokkurt tillit til sjónarmiða sem voru á skjön við ótvíræða afstöðu meirihluta viðkomandi flokks. Menn eru saman í flokki vegna samstöðu um meginsjónarmið, sem standa ofar flestum dægurmálum. Flokksþátttaka þýðir ekki að þar séu menn sammála um hvað eina. En tillitið til minnihlutasjónarmiða innan flokks á sín takmörk og það hljóta flestir að skilja.

Það segir sig sjálft að fæstir eru sammála um nærri tuttugu málefni sem fram eru sett í tiltölulega löngu máli hjá einum stjórnmálaflokki. Um eftirfarandi mál er til dæmis rætt í nefndum á landsfundi Sjálfstæðisflokksins:

1. Almenn stjórnmálaályktun
2. Efnahags- og skattamál
3. Fjölskyldumál
4. Heilbrigðis- og tryggingamál
5. Jafnréttismál
6. Landbúnaðarmál
7. Málefni eldri borgara
8. Menningarmál
9. Réttarfars- og stjórnskipunarmál
10. Samgöngumál
11. Sjávarútvegsmál
12. Skóla- og fræðslumál
13. Sveitarstjórnar- og skipulagsmál
14. Umhverfismál og auðlindanýtingu
15. Utanríkismál
16. Viðskipta- og neytendamál
17. Vísinda- og nýsköpunarmál

Hundruðir manna koma  að gerð hverrar tillögu. Í upphafi er hún samin af málefnanefnd sem fjöldi manns situr í. Drög að ályktun er fyrirfram send út til landsfundarfulltrúa og á sjálfum landsfundinum er nefnd um hverja ályktun og í þeim sitja tugir ef ekki hundruðir manna.

Á síðasta landsfundi sat ég í nefnd sem ræddi almenna stjórnmálaályktun undir forsæti Einars K. Guðfinnssonar, alþingismanns. Nefndin ræddi fyrirfram samin drög að ályktun. Svo mikil óánægja var með hana að henni var hent eftir kona kom með einfaldari og betri ályktun. Hún var engu að síður rædd og talsverðar breytingar gerðar á textanum.

Þó svo að vel og lýðræðislega sé unnið þurfa menn ekki að vera sammála öllu. Sjaldnast eru ályktanir samþykktar með öllum greiddum atkvæðum. Oft eru fjölmargir á móti og það er eðlilegt. Þeir sem bíða lægri hlut hlaupa ekki út og boða stofnun stjórnmálaflokks vegna minnihlutaskoðunar í landbúnaðarmálum eða sjávarútvegsmálum. Þeir sem starfa svo þröngt innan stjórnmálaflokks, hafa ekki víðsýni að skilja þá einföldu staðreynd að meirihlutinn ræður, eiga ekki að starfa innan stjórnmálaflokks. 

Já, meirihlutinn ræður. Það er svo skrýtið með þennan meirihluta. Hverjir tilheyra honum? Margir þeirra sem eru í meirihluta í einu máli eru ef til vill í minnihluta við atkvæðagreiðslu annars. Þannig gerast nú hlutirnir. Meirihluti er sjaldnast sami hópur. Ég gæti trúað því að um helmingur landsfundarfulltrúa hafi í einhverju tilviki verið í minnihluta í atkvæðagreiðslu, einu sinni eða oftar.

Og hvað með það þó ég nái ekki öllum mínum áhugamálum fram. Ég er þó þess fullviss að ég næði ekki meiri árangri innan annarra flokka.

Svo má ekki gleyma grunngildum stjórnmálaflokks sem hljóta að standast tímans tönn þó ályktanir séu breytilegar frá einum tíma til annars. Stjórnmálaflokkur er auðvitað ekkert annað en fólkið sem er í honum - og fólk breytist.

Athugasemdir

[Ólafur Örn Jónsson, 24.8.2011 kl. 08:53]

Sigurður undir Davíð Oddssyni formanni voru engin skoðana skipti leyfð í Sjálfstæðisflokknum og farið á eftir krítík með heift og offorsi. Hann framkvæmdi sín sóðaverk í krafti stöðu sinnar og með stuðingi fámennis klíku.

Þegar sala BÚR var notuð sem skálka skjól til að hysja buxurnar upp um Ísbjanar strákana sem komnir voru á hausinn.

Ríkisstjórnar samtarf við FRAMSÓKNARFLOKKINN og kvótaplottið. Banka fjárdrátturinn út á kvótaveðin og einkavinavæðingin. 

Allt voru þetta einhliða ákvarðanir Davíðs Oddssonar.  Með háði og spotti sýndi þessi maður Sjálfsæðismönnum og kjósendum flokksins megnustu fyrirlitningu. Eftir hann liggur ónýtt samfélag þar sem þegnarnir hafa verið svívirtir og margir gerðir gjaldþrota fyrir það eitt að hafa freistað þess að koma sér upp eigin húsnæði í "anda stefnu hvaða flokks"?

Nei Sigurður menn geta reynt að þvo skítinn af verkum þessa manns og eyðileggingunni sem hann olli en sannleikurinn liggur fyrir kristaltær. 

[S i g u r ð u r S i g u r ð a r s o n, 24.8.2011 kl. 09:03]

Kannast ekki við þessa lýsingu, Ólafur. Sýnist lítið að baki hjá þér. En síst af öllu ætla ég að reyna að rökræða við þig um það sem ég hef reynt og það sem þú kannt að hafa heyrt.