Þegar götulýður ákærði og dæmdi Steinunni Valdísi

Ofstækið í fjölda manna gagnvart Steinunni Valdísi Óskarsdóttur, fyrrum borgarfulltrúa og þingmanns var hryllilegur. Fjöldi fólks sat um heimili hennar og enn fleiri leyfðu sér að sakfella hana og dæma á einhverjum vafasömum grundvell.

Þann 20. apríl 2010 var mér nóg boðið og skrifaði þennan pistil hér á þessum vettvangi:

Ef eitthvað er verra en sönnuð sök á Steinunni þá eru það rangar sakagiftir. Sök er alltaf vond, hvort sem hún hefur verið sönnuð fyrir dómstóli eða með því að viðurkenning liggur fyrir. Sök er vond því hún hefur áhrif á samfélagið en við því er ekkert að gera.

Verst af öllu er sú árátta margra að kanna ekki málavöxtu heldur sakfella og dæma. Þegar slíkt er gert er litið framhjá siðferðilegum gildum og ákærandinn verður verri en sá sem fingurinn bendir á. Honum skiptir það engu hvort sektin er sönnuð. Hann hefur kveðið upp sinn dóm. 

Í öllum frumstæðum þjóðfélögum hefur verið til fólk sem taldi sig mega sakfellfella, dæma og refsa. Þannig var farið að á miðöldum þegar galdraofsóknirnar stóðu sem hæst. Þannig gerðist það þegar gyðingar voru hundeltir um alla Evrópu og teknir af lífi. Þannig fóru menn að í suðurríkjum Bandaríkjanna er svörtu fólki var kennt um glæpi og refsingin var aldrei í neinu hlutfalli við meinta sök. Nú er nákvæmlega hið sama er að gerast á Íslandi þegar leitað er uppi stjórnmálamenn og þeir kallaðir mútuþegar fyrir þá sök eina að hafa fengið styrki frá fyrirtækjum útrásarvíkinga.

Þannig hagar sér illa upplýst fólk, lýðurinn, dómstóll götunnar, þeir sem vilja sjá blóð renna. Slíkir leita ekki sannleikans heldur taka þátt leiksins vegna. Þetta er sama fólkið og barði á lögreglumönnum í búsáhaldabyltingunnu-i, braut rúður, kveikti elda og felldi jólatré með undir tryllingslegum fagnaðarlátum. Slíkt fólk er ekki þjóðin. 

Ég er langt í frá sammála Steinunni Valdísi Óskarsdóttur í stjórnmálum en ég hef enga trú á því að hún hafi þegið mútur og gengið erinda útrásarvíkinga. Hún er ekki verri þó hún hafi fengið styrki frá fyrirtækjum sem við metum núna lítils. Fleiri en hún fengu styrki og eru ekki verri fyrir þá sök.

Það er bara ekki þannig að þeir sem voru í sama herbergi og svokallaðir útrásarvíkingar hafi orðið fyrir einhverju smiti og sé síðan óalandi og óferjandi.

Mótmæli fyrir utan heimili fólks sem hvorki hefur verið ákært né saksótt er ógeðfelldur leikur sem verður að hætta.

Þó því sé ekki saman að jafna má minna á ofsóknir götulýðs gagnvart öðrum stjórnmálamönnum og einstaklingum. Lýðurinn hefur safnast saman fyrir utan heimili fleiri stjórnmálamanna en Steinunnar Valdísar, þó enginn hafi orðið fyrir öðrum eins viðbjóði og hún.

„Öskureið að rifja þetta upp“

Er bókaútgáfa hornsteinn, eftirlæti eða atvinnugrein?

Bóka­út­gáf­ur eru einn af horn­stein­um sam­fé­lags­ins og gegna mik­il­vægu hlut­verki sem menn­ing­armiðlun.

Þetta segir í grein­ar­gerð með frum­varpi Lilju Alfreðsdóttur, þingmanns og nú mennta- og menningarmálaráðherra. Fullyrðingin er röng. Bókaútgáfa er ekkert öðru vísi en aðrar atvinnugreinar. Hún byggist á markaðssetningu og sölu, rétt eins og verslun með aðrar vöru.

Hins vegar er afar flott að segja að bókaútgáfan sé einn af hornsteinum samfélagsins. Sé svo eru hornsteinarnir æði margir og varla pláss fyrir fólk á milli þeirra.

Hafi bókaútgáfa dregist saman undanfarin ár má fleiru en virðisaukaskatti kenna um. Hér eru nokkur atriði sem skipta máli:

1. Margar bækur eru leiðinlegar
2. Bækur geta verið illa skrifaðar
3. Markaðssetningin bókar getur hafa verið árangurslaus
4. Yngra fólk les síður bækur (og dagblöð)
5. Menntakerfið hefur brugðist, bóklestur er ekki hluti af því
6. Kennarar eru ekki nægilega góðir í bókmenntum
7. Facebook og aðrir samfélagsmiðlar eru með stutta texta, ungt fólk ræður ekki við lengra mál
8. Uppalendur yngstu kynslóðanna eru síður bókmenntalega sinnuð en eldra fólk

Eflaust er hægt að telja upp fleiri skýringar á minnkandi bóklestri og hnignandi sölu bóka.

Staðreyndin er hins vegar sú að ef markaðurinn hefur ekki sama áhuga á bókum og áður þá verður svo að vera. Verðlækkun hjálpar lítið til ef áhuginn fyrir bókum er ekki fyrir hendi.

Verði framtíðin sú að „bókaþjóðin“ verði í framtíðinni ekki bókaþjóð þá er lítið sem hægt er að gera. Jú, eitt ráð er til og það er vænlegt. Gerum eins og í fótboltanum, byggjum upp unga fólkið, glæðum áhuga þess á bóklestri. Sérmenntum kennara í bókmenntum, virkjum menntakerfið, kynnum foreldrum dásemd barnabókmennta. 

Bækur eru frábrugðnar öllum öðrum markaðsvörum. Hins vegar eiga allir sín eftirlæti og þau spilla hins vegar fyrir og þar af leiðandi verður verðið hærra á þeim vörutegundum sem ekki njóta eftirlætis. Er þá ekki betra að haga skattheimtunni þannig að allar vörur beri lágan virðisaukaskatt og stjórnvöld freistist ekki til að lækka eða afnema hann af eftirlæti sínu.

Hornsteinar samfélagsins eru margir og ýmis konar hagsmunir felast í því að lækka virðisaukaskatt af hinum og þessum vörutegundunum. Því meir sem það er gert því flóknara verður kerfið. Ef ég fengi að velja myndi ég hafa virðisaukaskatti 11% og engar undanþágur. Það væri nú almennilegur hornsteinn fyrir samfélagið, eftirlætislaus.

 

Ríkisstjórnin boðar afnám bókaskatts