Lélegar fyrirsagnir og ofnotuð, furðuleg og vannýtt orð

Ég leit út um gluggann og horfði á Esjuna, færði mig í annan glugga og, jú, þarna var Hengill, Vífilsfell, Bláfjöll, Þríhnúkar, Grindaskörð, Húsfell og Helgafell. Já, útsýnið heiman frá er stórbrotið (nota ekki orðið sjónarspil). 

Undanfarin tvö ár hef ég verið að hnýta í málfar í fjölmiðlum. Fer þá vel á því nú í lok ársins að segja frá því sem ég hef heyrt eða lesið og settist eitthvað skakkt í hausinn á mér og svo hinu sem mætti nýta betur.

Íslenska er stórkostlegt tungumál, fjölbreytt og auðnotað. Þó gildir það sama hér og annars staðar í veröldinni. Fáir ná góðum tökum á þjóðtungu sinni nema hafa alist um við lestur frá barnæsku. Þetta má glögglega sjá í fjölmiðlum. Víðlesið fólk skrifar þróttmikinn texta og hefur úr drjúgum orðaforða að velja. Aðrir njóta ekki þessara hlunninda en rembast þó við.

Hér eru ýmislegt úr íslenskum fjölmiðlum sem hefur ýmist gert mig dapran eða fengið mig til að skella upp úr. Loks eru svo nokkur orð sem mætti nota oftar. Þykir leitt að hafa stundum gleymt að vitna til heimildar.

Ofnotuð orð og orðasambönd

  1. Gera það að verkum …
  2. Glatt á hjalla
  3. Hafna á …
  4. Heyrðu
  5. Í sínu fínasta pússi …
  6. Innviðir
  7. Ítrekað
  8. Klárlega
  9. Labba
  10. Mikið um dýrðir
  11. Óhætt að segja …
  12. Orðræða
  13. Pomp og prakt
  14. Samanstendur af …
  15. Sannkallað
  16. Sjónarspil
  17. Skartar sínu fegursta
  18. Stíga til hliðar, stíga niður, stíga fram
  19. Tímapunktur
  20. Það má með sanni segja …

Furðuleg orð og orðasambönd

  • Misvarir,
    • „Íbúar í Grímsey urðu misvarir við jarðskjálftann.“ Stöð2.
  • Persónugallerí.
    • „Í Flatey er þessi líka fína leikmynd sem lítið hefur þurft að breyta og þar hitti Jóhanna fyrir áhugavert persónugallerí …“. Morgunblaðið.
  • Ókjörinn.
    • „Ókjörnir fulltrúar sem styddu 90% af brjáluðum stefnum forsetans …“ visir.is. 
  • Standa með sjálfum sér.
    • „MaCain var maður sem stóð með sjálfum sér.“ Ríkisútvarpið.
  • Með sigur á bakinu.
    • „Markmiðið að allar komi heim með Evrópuleik á bakinu.“ Morgunblaðið.
  • Öfgavæða.
    • „Talið er að honum hafi tekist að öfgavæða einhver þeirra.“ visir.is. 
  • Spila handbolta í fyrirsögnum.
    • „Óðinn spilar handbolta í fyrirsögnum.“ Morgunblaðið.
  • Snjóstormur.
    • Ríkisútvarpið.

Lélegar fyrirsagnir í fjölmiðlum

  • „Valtar White aftur á skjáinn?“
    • Morgunblaðið, lesbók bls. 36, 21.07.2018.
  • „Sigraði anor­ex­í­una,“
    • mbl.is. 
  • „Valur féll ekki í sömu gryfju.“
    • Bls. 2, íþróttablað Morgunblaðsins 03.08.2018. 
  • „Markmiðið að allar komi heim með Evrópuleik á bakinu.“
    • Íþróttablað Morgunblaðsins 07.08.2018.
  • „Sara vongóð um að geta leikið „úrslitaleikina“.
    • Íþróttablað Morgunblaðsins 07.08.2018.
  • „Ég kom að konu sem lá við hlið stígsins og emjaði úr sársauka“.
    • dv.is. 
  • „Spillingarmál ógnar argentínskri elítu – Bílstjórar voru látnir flytja peningapoka á milli staða.“
    • dv.is. 
  • „Lyfjabanni Rússa lyft: „Mestu svik íþróttasögunnar“.
    • visir.is. 
  • „Óðinn spilar handbolta í fyrirsögnum.“
    • Fyrirsögn bls. 2 íþróttablaði Morgunblaðsins 20. febrúar 2018.
  • „10 salerni gerð til þess að fríka þig út.“
    • dv.is. 
  • „Barði konuna sína á Kvennafrídaginn.“
    • dv.is.

Vannýtt orð

  1. Minnast; orðasambandið minnast við e-n: „kyssa, heilsa eða kveðja með kossi“, 
  2. Öngvegi; þröngur vegur
  3. Hugrenning; hugsun, þanki
  4. Dagrétting (e. update)
  5. Mænir; hæsti hluti á hallandi þaki
  6. Öndverður; mótstæður, sem snýr á móti, snemma, fremstur
  7. Setja ofan, setja niður
  8. Útsynningur; suðvestanvindur
  9. Blómi; eggarauða
  10. Bágrækur; erfiður í rekstri
  11. Vogrek; reki á fjöru
  12. Hvinnskur; þjófóttur
  13. Hætta; (stíga niður, stíga til hliðar)
  14. Fegurð; (sjónarspil)
  15. Ganga; (labba)
  16. ; (tímapunktur)
  17. Er; (samanstendur af)
  18. Sannarlega; (klárlega)
  19. Rekast á; (hafna á, klessa á)
  20. Aftur; (ítrekað)

 

brosÓska lesendum mínum gleðilegra ára (ég á við mörg ár en ekki kátra púka).


« Síðasta færsla | Næsta færsla »

Athugasemdir

1 identicon

Mér er orđa vant..... af hverju er fòlk svona illa máli fariď? Ein sem vill láta taka mark á sér vitnađi ì þjòđsönginn: Eitt tindrandi tár..... haltu áfram međ òsk um gæfurìka ìslensku

gudlaug hestnes (IP-tala skráð) 1.1.2019 kl. 03:46

Bæta við athugasemd

Ekki er lengur hægt að skrifa athugasemdir við færsluna, þar sem tímamörk á athugasemdir eru liðin.

Innskráning

Ath. Vinsamlegast kveikið á Javascript til að hefja innskráningu.

Hafðu samband