Einföld og skýr skoðun Sigurðar Líndals

Sú tillaga sem nú liggur fyrir er sett fram í þeirri ímyndun að með lagabókstaf megi breyta þjóðfélagi. Sú ímyndun verður einungis til að stuðla að réttaróvissu sem veldur deilum og sundrungu. Hún er ekki samfélagssáttmáli heldur sundrungarplagg. Þessar tillögur ber því að leggja til hliðar í heild.

 

Hins vegar má vinna á grundvelli gildandi stjórnarskrár við aðlögun stjórnskipunar landsins eftir því sem þörf knýr hverju sinni og þá mælir ekkert gegn því að skoða hugmyndir í þeim stjórnarskrártillögum sem fyrir liggja.

 

Stjórnlög þarf stöðugt að endurskoða og aðlaga að nýjum aðstæðum, ekki síst á breytingatímum eins og nú, en varast skal snöggar breytingar, hvað þá kollsteypur.

 

Svo segir Sigurður Líndal, prófessor í lögum, meðal annars í viðtali við Morgunblaðið í morgun (feitletranir og greinaskil eru mínar) um stjórnarskrá stjórnlagaráðs. Ég tek heilshugar undir flest það sem hann ræðir um í viðtalinu. Hvernig má eiginlega annað vera?

 

Í gamla daga þótti mér Sigurður Líndal undarlegur fýr. Ég gerði tvær tilraunir til að læra hjá honum almenna lögfræði við Háskóla Íslands en án árangurs. Mér þótti hann einfaldlega þurr og leiðinlegur og náði engu sambandi við hann. Löngu síðar sá ég að ástæðan var ekki sú sem ég nefndi heldur fyrst og fremst athyglisskortur hjá mér og gauf við allt aðra hluti en að ná árangri í lögfræði. Sé dálítið eftir því núna á gamalsaldri.

 

Eftir að ég komst til vits hef ég kunnað æ betur við Sigurð Líndal, þótt hann rökfastur og sterkur fræðimaður. Þessa skoðun komst ég á löngu eftir að leiðir mínar og Háskóla Íslands skildu. Ekki þannig að skilja að ég hafi alltaf verið sammála honum. Ég hef þó dáðst að getu hans til að leggja málin afar einfalt fram svo hver maður skilur. Til dæmis þetta:

 

Einnig ber að nefna 20. greinina þar sem er kveðið á um takmarkanir, þ.e. að ekki megi leysa upp félag með ráðstöfun stjórnvalds. Af hverju má ekki banna um sinn félag sem hefur ólöglegan tilgang, líkt og kveðið er á um í 74. grein núverandi stjórnarskrár? Af hverju þarf að fella þetta niður? Glæpasamtök láta nú heldur meira til sín taka en áður.