Er best að koma dauður heim?

Úr sófanum heima virðist ferð á jökul vera hið mesta glapræði, gönguferð á Esju lítur jafnvel út fyrir að vera hin mesta heimska þegar hreyfir vind.

Fólkið sem lenti í hrakningunum á Langjökli kunni til verka. Það nam staðar þegar veðrið versnaði, stefndi bílunum upp í vindinn, safnaðist saman í nokkra bíla og síðast en ekki síst, það gat komið skilaboðum til byggða. Fáir hafa bent á þessar staðreyndir.

Eilíft svartsýnisraus Ómars Ragnarsson og annarra af hans tagi hefur orðið til þess að fjölmargir fjallamenn kalla ekki á aðstoð björgunarsveita, ekki einu sinni þó allar bjargir virðast bannaðar. Menn treysta sér einfaldlega ekki til að lenda í strigakjöftum sófaliðsins og fjölmiðla sem verðleggja hvert einasta útkall björgunarsveita.

Sá sem lendir í þeirri ÓGÆFU að þurfa á aðstoð björgunarsveitar verður fyrir vikið stórskuldugur maður í augum fjölmiðla. Hvurn fjandann var hann að flækjast um fjöllin, sá hann ekki veðurspána?

Menn þurfa að varast þessa eftirábundnu gagnrýni. Eflaust á hún oft rétt á sér en sá sem lendir í svona aðstæðum gerir sér miklu betur grein fyrir þeim heldur en flestir aðrir. Hann lærir. En það sem Ómar veit ekki er að eftir áratuga gagnrýni hans og annarra fjölmiðlamanna á ferðamenn sem heimtir eru úr vanda á fjöllum hugsa fjölmargir fjallamenn, þeirra á meðal ég, sig að minnsta kosti tvisvar um áður en þeir kalla aftur á aðstoð hjálparsveita.

Þetta viðhorf er auðvitað stórhættulegt, ég viðurkenni það. Rökin eru þau að menn vilja einfaldlega komast hjá því að koma heim með þann stimpil á rassinum að þeir hafi ekki komist hjálparlaust úr þeim vanda sem skapaðist, hvort sem hann var þeim sjálfum að kenna eða tilviljunarkenndum aðstæðum. Ómar Ragnarsson ber stóra sök á þessu viðhorfi!

Hversu oft hefur ekki mátt ekki lesa í fjölmiðlum um þann fjölda björgunarsveitarmanna sem leitaði að einhverju fólki og hversu lengi, hvað margir bílar voru notaðir, vélsleðar og hundar. Allt þetta kostaði kannski fimmhundruð þúsund kall á hvern þeirra sem leitað var að. Skipta krónur og aurar einhverju í þessu sambandi.

Þegar öllu er á botnin hvolft er líklega einfaldast að koma dauður heim, að minnsta kosti minnist ég þess ekki að sófaliðið rísi upp á afturlappirnar og gagnrýni þann dauða fyrir að hafa ekki kunnað til verka eða hafa ekki fylgst með veðurspánni.

Hjálp ... hann Guð er farinn, horfinn!

„Ég yfirgaf í gærkvöldi biskup minn og skipti yfir á páfann ...", sagði séra Baldur Kristjánsson í jólabloggi sínu. Honum finnst sárlega vanta alvöruna í jólamessuna á aðfangadagskvöld í Sjónvarpinu. Hún var nefnilega ekki í beinni útsendingu, safnaðurinn var enginn, aðeins kór, organisti og biskupinn.

Bragð er að þá barnið finnur. Baldur er skýr maður og skynsamur og auk þess prestur. Þegar einn hinna innvígðu finnur loks að jólamessunni í Sjónvarpinu þá er eitthvað að. Og augum mín lukustu upp gat verið að í þessu fælist einn lítill sannleikur. Sannleikur sem er svo beittur að hann hann ristir upp sálina og í ljós kemur að þar eru einungis eftir leyfar af barnatrúnni, en hann Guð er farinn, horfinn. Hjálp ...

Þessi bitra staðreynd fær mann til að líta um öxl. Hvað varð það sem gerðist? Hvers vegna var allt í einu ekkert pláss fyrir þann milda Guð sem maður lærði ungur hjá pabba og mömmu, þann Guð sem KFUM dró upp skýrum dráttum, þann Guð sem maður játaðist í fermingunni, þann Guð sem maður gaf börn sín til í skírninni? Hvar er þessi mikilvægi fylginautur sálarinnar?

Getur verið að sýndarmessa sé haldin víðar en í Sjónvarpinu á aðfangadagskvöld? Getur verið að þjóðkirkjan sé svo feit og sælleg í allsnægtum sínum að hún skilji ekki mig, skilji ekki fólkið í landinu? Getur verið upplýsingin, fróðleikurinn, menntunin, hraðinn og fjölbreytnin hafi einfaldlega verið þjóðkirkjunni ofviða? Þorri fólks hugsar, það beitir rökum í daglegu lífi sínu, dregur lærdóm af því sem það sér og heyrir og beitir því sem það þekkir til að gera lífið sér bærilegra.

Lífið er orðið svo óskaplega fjölbreytt að kirkjan hefur í raun tapað athygli fólks. Hún er tyllidagastofnun. Ef til vill lifir trúin enn í sálum fólks en fyrir hverju tapaði kirkjan. Í svarinu felast þversagnir kirkjunnar, það sem hún segir ekki en hefði átt að tjá sig um, þar sem hún gerði ekki en hefði átt að hafa í sér þann manndóm að láta verkin tala.

Kirkjan tapaði fyrir versluninni sem að hætti sigurvegarans tók lykilinn að því allra helgasta og það sem mætti verða til hins mesta gróða. Verslunin tók barasta jólin og eignaði sér þau. Hún helgaði sér aðventuna og fann líka upp „for-aðventuna" ef svo má nefna tímabilið frá á að giska miðjum október og fram undir lok nóvember.

Verslunin tók svo yfir kenningar Biblíunnar og hagræddi þeim eftir þörfum. Sem fyrr er sælla að gefa en þiggja en sögnin að gefa á nú aðeins beina skírskotun í nafnorðið gjöf sem fæst aðeins fyrir greiðslu í peningum, debetkorti eða kreditkorti í Kringlunni, Smáranum, á Laugaveginum eða annars staðar.

„Þá gekk Jesús í helgidóminn og rak út alla, sem voru að selja þar og kaupa, hratt um borðum víxlaranna og stólum dúfnasalanna og mælti við þá: „Ritað er: Hús mitt á að vera bænahús, en þér gjörið það að ræningjabæli."

 

Verslunin lét ekki þar við sitja, heldur réði Jesú í vinnu og fyrirgaf Júdasi og setti hann á launaskrá. Fyrir er þar fjölbreyttur hópur listamanna sem hefur í krafti trúarsannfæringar sinnar tilbeðið Guð sinn, fagnað komu frelsarans og flutt list sína sem enn lifir þó höfundarnir séu löngu farnir. Sálmar eru nú söluhvatar, markaðssetning  á gjafavöru gengur betur með gömlu jólalögunum, jólasveinarnir drýgja lagerinn hjá sér með því að koma við í „ToysAreUs" eða „JustforKids", jólin byrja í Ikea, Bónusinu, Nettóinu, Samkaupinu og Nóatúninu. Og jólalögin eru sungin í boði KókaKóla og NóaSíríusi.

Þó það sé mín skoðun að sýndarmessa og sýndarmennska í þjóðkirkjunni sé trúareyðandi staðreynd þá held ég að það bæti ekki úr skák að fara að ráðum séra Baldurs og fá einhvern viðskiptajöfur til að hlaupa undir bagga með Sjónvarpinu og kosta stórmessu á aðfangadagskvöldi. Hann Guð kemur ekki í leitirnar eftir því sem kirkjunar verða stærri eða meiru verði kostað til messuhaldsins. Sýndarmennska er og verður alltaf sýndarmennska hversu mikill eða lítill auðurinn er.

Ég sakna Guðs, en ég finn hann bara ekki lengur í sálu minni lengur. Þar er óþægilegt tóm, myrkur. Og ekki get ég alfarið skellt skuldinni á kirkjunna, sem er þó engan vegin saklaus í ómeðvituðu limbói sínu. Eitt er þó víst, að hafi Guð minn týnst mér þrátt fyrir tilvist þjóðkirkjunnar þá get ég trauðla sótt til hennar í leit minni.

Ef til vill er Guð á fjöllum og kannski mun þessi villuráfandi sauður rekast þar á hann einn góðan veðudag. Þá verður fagnaðarfundur.

Afar slæmt PR fyrir Sjálfstæðisflokkinn

Meðal okkar Sjálfstæðismanna hefur það löngum verið talið til dyggða að vera „loyal" eins og yfirleitt höfum við tekið þann pól í hæðina að efna ekki til óvinafagnaðar. Þess vegna skil ég ekki þessa tilnefningu á Þorsteini Davíðssyni lögmanni í starf héraðsdómara á Norðurlandi eystra og Austurlandi.

Frá sjónarhorni almannatengsla og ímyndarmála var skipunin afleikur, færði loksins andstæðingum flokksins kraft til kjaftagangs og bloggfærslna fram yfir áramót. Vel má fullyrða að það hafi ekki verið rétt að umsagnarnefndin legði mat á annað en hvort umsækendur væru hæfir eða óhæfir. Hins vegar situr sá einstaki heiðursmaður Pétur Kr. Hafstein sem formaður nefndarinnar og hví skyldi gengið gegn áliti hans?

Vissulega hlýtur reglan hlýtur að vera sú að hæft fólk skuli ekki gjalda ætternis síns. Kjaftagangur um að ráðherra ráðið hann vegna föður hans var óhjákvæmilegur. Það vissi bæði Þorsteinn og ráðherrann. Hvers vegna í ósköpunum dró Þorsteinn ekki umsóknina til baka, ekki hefur hann sýnt flokkum annað en trúnað hingað til? Og hvað gekk honum Árna til með ráðningunni?

Þetta var afar slæmt PR fyrir Sjálfstæðisflokkinn og vatn á myllu þeirra sem hafa ásakað hann um spillingu. Rök þeirra hafa hins vegar verið afar þunn, svo ekki sé meira sagt. Nefna má til dæmis ásakanir á hendur Birni Bjarnasyni.

Og hvað nú? Jú, maður þegir bara í pottinum í sundlaugunum og vonar að kunningjarnir mæti ekki á sama tíma. Ég þegi þetta af mér en óvíst er hvort að flokkurinn minn geti það.

Vilja mótmæla pólitískri spillingu við embættisveitingar

RÚV stendur höllum fæti

Á nútímamáli nefnist það almannatengsl þegar einhver reynir að koma sér í mjúkinn hjá fjöldanum. Gamanið kárnar hins vegar þegar tilraunin mistekst.

Í augnablikinu stendur Ríkisútvarpið höllum fæti gagnvart almenningsálitinu, sérstaklega fyrir það að koma auglýsingu fyrir í miðju áramótaskaupinu. Spekingar fullyrða þetta jaðri við skemmdarverk. Og hverjir eru þessir spekingar? Tja, varla eru þeir neinn minnihlutahópur, líklega bara 90% þjóðarinnar.

Til viðbótar hafa tveir mætir tenglar úttalað sig um ráðabrugg RÚV.

Ómar R. Valdimarsson, almannatengill, telur það litla visku að reyna skemma skemmtistund á gamlaárskvöldi með birta auglýsingu á helgasta tíma. Það skari nú lítið upp í uppsafnað milljarða tap stofnunarinnar.

Gunnar S. Pálsson, almannatengill, fullyrðir að auglýsingin sé að öllum líkindum ekki góð fyrir auglýsandann. Hún pirri fólk einfaldlega á gamlaárskveldi og þannig sé alls endis óvíst hvort seljandi eða kaupandi hagnist á viðskiptunum.

Eftir stendur RÚV og auglýsandinn (Remax eða einhver annar) og sá síðarnefndi mun líklega þurfa að grípa til neyðarráðstafanna til að endurheimt glatað álit.

Seljandanum er líklega nokk saman, RÚV er opinber stofnun sem hefur vanist því að komast upp með hvað sem er í skjóli stóra bróðurs, hvað svo sem almenningi finnst.

Sannast nú orðatiltækið að betri er krókur en kelda. Þá rifjast ennfremur upp hið gullvæga ráð sem almannatenglar gefa stundum viðskiptavinum sínum: Ekki gera neitt! Alls ekkert!

Og svona fer nú oft þegar PR málin eru í rugli. Þá vaða menn bara áfram án þess að líta til hægri eða vinstri.

Bandaríska hrifningarvísitalan hrapar

Vandræði bandarískra stjórnvalda virðast engan enda taka hér á landi, að minnst kosti ekki að áliti almennings

Margt smátt getur valdið breyttum viðhorfum. Ef til vill byrjaði þetta með því að hið stóra ríki tugtaði til barn af íslenskum ættum, svifti það æsku sinni fyrir tiltölululega saklaus brek. Þá fannst íslenskri þjóð hið bandaríska ríki leggjast frekar lágt.

Svo lagði hið bandaríska land undir fót og fór að stríða í Írak, vildi stilla þar til friðar. Árangurinn hefur lítið verið í samræmi við hinn upphaflega tilgang. Það finnst íslenskri þjóð slæm stjórnmál.

Einn góðan veðurdag hvarf bandaríska varnarliðið af landi brott. Þá varð íslensk þjóð doldið hissa. 

Þá gerðist það að íslenskur maður gerist brotlegur við bandarísk lög og til betrunar er hann sviftur allri allri mannlegri reisn og reynt með skipulögðum hætti að eyðileggja sálarlíf hans. Íslenskri þjóð finnst þetta ill meðferð.

Ung íslensk kona kom um daginn í heimsókn til New York og fékk svipaðar viðtökur og hinn illræmdi aðalritari alkaída myndi fá, dytti honum í hug að skreppa í helgarreisu til „borgarinnar sem aldrei sefur“. Íslensk þjóð þakkar bara fyrir að konan fékk að snúa heim aftur.

Nú lítur út fyrir að bandaríska hrifningarvísitalan sé í botnlausu hrapi hjá íslenskri þjóð og viðsnúningurinn verði þungt og erfitt verkefni í almannatengslum. Spurningin er bara sú hvort Bandaríkjamönnum sé bara ekki nokk sama um álit þessara Íslendinga.

Mál Erlu til rannsóknar