Stefnir ríkisstjórnin að tvöfaldri sniðgöngu

Allt var það með miklum endemum er stjórnalagaráðið var kosið á Alþingi og ekki var aðdragandinn skárri. Þetta orðar Salvör Nordal mjög skýrt í bréfi því sem hún sendi Alþingi. Hún segir m.a.

Afgreiðsla og málatilbúnaður um skipun stjórnlagaráðs hefur valdið verulegum vonbrigðum. Eins og ályktunin er úr garði gerð er umboð þeirra sem setjast í ráðið veikt svo ekki sé meira sagt. Skipaður er 25 manna hópur með vísan í kosningar sem Hæstiréttur hefur ógilt en þeim ekki veitt umboðið persónulega eins og vera ber þegar Alþingi skipar í nefndir og ráð. Einnig var í undirbúningi málsins gengið gegn ráðgjöf helstu sérfræðinga sem mæltu gegn því að þessi leið væri farin og hafa sumir þeirra nefnt mögulega sniðgöngu við Hæstarétt máli sínu til stuðnings. Þegar kom að afgreiðslu málsins var enda ekki mikil sátt um tillöguna þar sem einungis 30 þingmenn greiddu henni atkvæði og óeining var um hana í þremur stjórnmálaflokkum. Þá sátu bæði forseti Alþingis hjá við atkvæðagreiðsluna og tveir ráðherrar, þar á meðal innanríkisráðherra, yfirmaður dómsmála í landinu. Þessi veiki grunnur sem lagður var við afgreiðslu málsins getur ekki talist gott veganesti fyrir þá sem setjast í stjórnlagaráð sem ætlað er að endurskoða stjórnarskrá lýðveldisins, grundvallarlög landsins.

Það sem Salvör gleymir að nefna er að frumvarpið til laga um stjórnlagaþing var þingmannafrumvarp. Ástæðan var einfaldlega sú að ríkisstjórnin, sem að öðru jöfnu hefði átt að leggja frumvarpið fram, gat ekki gert það. Hún gat bar ekki sett nafn sitt við frumvarpið, henni hafði verið ráðlagt að gera það ekki. Ekki frekar en innanríkisráðherran gat stutt frumvarpið. Þess vegna lætur hún leppa frumvarpið, fær hlýðna þingmenn til að leggja það fram. Þeir sömdu ekki frumvarpið, það var samið í stjórnarráðinu.

Vissulega er sá grunnur afar veikur sem stjórnlagaráð byggir á af. Þar af leiðandi er það þvílík ósvífni sem komið hefur fram hjá einstaka ráðsliðum að tillögur þess eigi að fara beint í þjóðaratkvæðagreiðslu. Það væri nú eftir öðru ef meirihluti ríkisstjórnarinnar myndi samþykkja það. Ekki nóg með að fara skuli framhjá niðurstöðum Hæstaréttar heldur skuli líka fara framhjá löggjafarþinginu. Tvöföld sniðganga.

Veikt umboð stjórnlagaráðs