Orð bera keim af þeim sem þau mæla

Þú getur ekki vaðið tvisvar í sömu ánni. Það er alltaf nýtt vatn sem leikur um fætur þér.

Svo mun vera um vatnið eins og Heraklítus sagði í Grikklandi fyrir um 2500 árum. Og eins er það með vatnið og tímann, hvort tveggja er alltaf nýtt sé rétt talið.

Ári að ljúka og nýtt að byrja. Þetta nefnast oft tímamót og æði margir upphefjast rétt eins og að áramót hafi í för með sér náttúrulegar breytingar. Svo er nú ekki. Hinn 1. janúar er litlu frábrugðinn 31. desember. Eini munurinn er talning tímans. Rétt eins og þegar sekúnda verður að annarri, mínúta mætir þeirri næstu, klukkustundir raðast í tímanna safn og svo gerist með daga, vikur, mánuði og endanlega hvert ár.

Þrátt fyrir óteljandi slík mót gerist ekkert í náttúrunni, að minnsta kosti ekkert sem við leikmenn greinum. Hún heldur ekki upp á neitt. Engin uppstytta verður í tilefni áramóta, himinninn mun ekki skjóta eldingum og þeyta þrumum. Sólin mun ekki gægjast óvænt fram úr skýjunum eða hitastig dagsins breytast. Ekkert tekur tillit til tímans þó svo að hann sé alls staðar allt um vefjandi. Náttúran er einfaldlega blind, miskunnarlaus og ópersónuleg. Allt fram streymir endalaust. Jafnvel dýrin skynja ekki nokkra breytingu nema hugsanlega fyrir tilstilli manna. Kýrnar tala ekki mannamál um áramót. Hvorki hundur né köttur tárast og óska hvorum öðrum gleðilegs árs.

Jafnvel klettarnir opnast ekki og huldufólk syngur ekki messu í Tungustöpum landsins og óskasteinninn er ófundinn. 

Svona er þetta nú gjörsamlega gerilsneytt og leiðinlegt þegar litast er um með gagnaugunum. 

Samfélag manna er hins vegar með allt öðrum brag og þar er lífið miklu bjartara en kuldaleg náttúran gefur tilefni til. Við njótum tímans, teljum hann, söfnum honum og geymum til upprifjunar. Dagsmótin eru raunveruleg. Við leggjumst til svefns að kvöldi dags og vöknum að morgni annars. Fyrr en varir fögnum við vikulokum og þannig eru vikumótin nær áþreifanleg. Svo er um mánaðamót, árstíðir og áramót.

Af tilefninu eru ávörpin eru lík og af tilfinningu veitt. Góðan dag, góða helgi, til hamingju með afmæðið, gleðileg jól, gleðilegt sumar ... og gleðilegt ár.

Allt beinist þetta að því sama, að við og allir aðrir getum glaðst. Þannig er lífið bara  okkuð indælt hvort sem við erum búsett hér á landi eða annars staðar enda eiga flestir þá ósk æðsta að njóta lífsins með sínu fólki. Eða eins og Tómas Guðmundsson, skáld orðaði það í ljóðinu „Ljóð um unga konu frá Súdan“:

Samt dáðist ég enn meir að hinu, 
hve hjörtum mannanna svipar saman
í Súdan og Grímsnesinu.

Skrýtilegt er það nú samt hversu fáir virðast gera sér grein fyrir einföldum sannindum.

Í takti við annað fólk er ekki úr vegi að ég snýti mér, þurrki tárin af hvörmum og manna mig upp í að óska lesendum mínum gleðilegs og ekki síst gæfuríks komandi árs. Svo held ég til þess fólks sem ég unni mest. En fyrst þetta:

Lítill drengur spurði föður sinn hvort Neró hefði ekki verið slæmur maður. 

„Gerspilltur,“ svaraði faðir hans ...

Löngu síðar spurði annar drengur föður sinn hins sama.

„Ég veit ekki hvort hægt er að segja það,“ svaraði faðirinn. „Maður má ekki dæma of hart. en því verður ekki neitað að hann fór oft miður heppilega að ráði sínu.“

Hér á landi tíðkast að dæma hart. Virkir í athugasemdum ræða smámál líkt og morð og þar af leiðir að þegar um morð er fjallað er munurinn á því á smáatriðum enginn. Þannig er líka pólitíkin, umræðuhefði. Óþrifatalið ræður öllu enda er það tilgangurinn sem helgar meðalið eins og svo oft áður.

Þessu verður að breyta í stjórnmálum og umfjöllun um þau, jafnt á Alþingi, í fjölmiðlum, í athugasemdakerfum fjölmiðla sem og á kaffistofum og heita pottinum.

Staðreyndin er einfaldlega sú að orð bera keim af þeim sem þau mæla. Orðum sínum getur enginn afneitað. Betra er því að hugsa sig um áður en illt er mælt.

Ég óska lesendum mínum og nokkrum öðrum landsmönnum gleðilegra áramóta og öllum farsældar á komandi ári.

Tuttugu punktar úr pistlum ársins

Á árinu 2015 ári skrifaði ég samtals eitthundrað áttatíu og fimm pistla á þessum vettvangi.

Maður er að slappast, það verður að viðurkenna.

Þegar litið er yfir það sem ég hef skrifað á árinu 2015 er vekur eftirfarandi að minnsta kosti athygli mína:

1. Fyrir hönd ríkissjóðs keypti skattrannsóknarstjóri lista yfir skattsvikara og greiddi fyrir án reiknings, sem sagt á svörtu. Skyldi Ríkisskattstjóri gera athugasemdir við viðskiptin?
2. Samstöðuganga þjóðarleiðtoga vegna morðanna í útgáfufyrirtækinu Charlie Hebdo var sviðsett. Íslenski forsætisráðherrann tók ekki þátt í leikritinu og fékk miklar ákúrur frá stjórnarandstöðunni.
3. Á landsfundi Samfylkingarinnar fór allt í handaskolum. Rafræn kosning klikkaði, gerð var tilraun til valdaráns, þeir sem máttu kjósa fengu það ekki, þeir sem ekki máttu kjósa fengu leyfi til þess og formaðurinn var endurkjörinn með einu atkvæði. Ríkisútvarpið hafði ekkert við þetta að athuga. En hefði sonalagað gerst hjá Sjálfstæðisflokknum ...
4. Árangur Pírata í skoðanakönnunum helgast af því að Sjálfstæðismenn eru of latir til að berjast og of feitir til að flýja. Grínlaust virðist sem að Sjálfstæðisflokkurinn sé orðinn kerfisflokkur en Píratar verndarar einstaklingsfrelsisins.
5. Þetta höfðu Staksteinar í Mogganum um náttúrupassann að segja og ég er sammála: „Passinn hafði það þó umfram gistináttagjaldið að hægt var að nota hann til að abbast upp á, angra og auðmýkja landann þegar hann labbaði inn á forna slóð.“
6. Hver skyldi hafa fundið upp á þeirri vitleysu að kalla leikmenn í boltaliði „lærisveina“ þjálfarans? Sumir fjölmiðlamenn halda þessu statt og stöðugt fram sem ber ekki vitni um annað en þekkingarleysi og skort á málskilningi.
7. Vitræn umræða um kjarasamninga og verkföll er útilokuð nema launþegafélög og atvinnurekendur gefi réttar upplýsingar um kjör launþega, heildarlaun og útgreidd laun. Ef ekki heldur leikritið í kjarasamningum áfram en það var skrifað fyrir fimmtíu árum.
8. Kosningaúrslitin í Skotlandi síðasta vor urðu þau að flokkur sem fékk 50% atkvæða fékk fimmtíu og sex þingmenn. Aðrir þrír flokkar sem fengu tæplega 47% atkvæða fengu þrjá þingmenn kjörna. Háværar kröfur eru um að sama kerfi verði tekið upp hér á landi.
9. Páll Einarsson, jarðeðlisfræðingur, varaði við því að flugvélar geti flogið inn í gosmökk Heklu án þess að flugmenn sjái hann. Starfsmaður Samgöngustofu sem er ekki jarðfræðimenntaður taldi viðvaranir Páls ekki á rökum reistar. Við svo situr enn í dag.
10. Margir halda að fjölgun ferðamanna sé af hinu góða. Svo er ekki. Alvarleg náttúruspjöll fylgja séu engar gagnráðstafanir gerðar.
11. Lúpínan er þjóðarblóm, engin önnur jurt má kallast landgræðslujurt.
12. Menningararfurinn í gömlum húsum í Reykjavík týnist óðum.
13. „Þetta var svo kröft­ug spreng­ing að ég blést hrein­lega um koll og það gerðist líka fyr­ir aðra. Það féll mikið til ofan á mig,“ seg­ir Si­efert. „Ég var smurður svo miklu blóði að ég var ekki viss um hvort ég væri sjálf­ur særður. En það kom í ljós að ég var það ekki. Þetta var blóð úr öðrum.“ Svona var skrifað í Morgunblaðinu á árinu.
14. „Sterk rök benda til að ódýrara, fljótlegra og betra verði að byggja nýjan Landspítala frá grunni á besta mögulega stað, í stað þess að byggja við og endurnýja gamla spítalann við Hringbraut.“
15. Eitthvað mikið virðist að í umferðinni á höfuðborgarsvæðinu og það bætir ekki úr skák að lögreglan virðist víðsfjarri.
16. Sú hugsun að gott sé að breyta klukkunni svo bjartara verði fyrr á daginn er skiljanleg. Hugsunin gengur þó frekar skammt. Í dag er birtutíminn rétt rúmar fimm klukkustundir. Hann lengist ekki við það að breyta klukkunni.
17. Svokallaður aðgerðarhópurinn Anonymous telst vera pólitískur sértrúarhópur sem hefur umfangsmikla sérþekkingu á tölvutækni og internetinu. Hann er eins og önnur glæpasamtök, mafían, Daesh eða Isis í heimi íslamista. Hópurinn telur hefndina vera sína af því að hann hefur tæknikunnáttu til að beita henni. 
18. Staðreyndin er sú að opin og lýðræðisleg samfélög í Evrópu eru miskunnarlaust misnotuð af glæpamönnum undir margvíslegu yfirskini, meðal annars trúarlegu. Ekki er hægt að búa við slíkt, það liggur í augum uppi. Ef eftirlit Schengen-svæðisins hefur brugðist að þessu leiti þarf að lagfæra misfellurnar og bregðast við af hörku. Sé niðurstaðan sú að taka upp vegabréfaeftirlit að nýju þá verður svo að vera.
19. Hvenær er maður kjörin á þing og hvenær ekki? Þetta er ein mikilvægasta spurningin sem hrokkið hefur upp úr þeim stjórnmálamanni sem telur sig hvorki kjörinn né ókjörinn. Líklegast er Mörður Árnason hálfkjörinn.
20. Sé einhver þannig gerður að hann vilji afsala sér hlutverki sínu sem uppalandi til einhverra óskilgreinds fólks úti í bæ þá verður bara svo að vera. Er hins vegar nokkur vissa fyrir því að þetta fólk boði annað en það sem slæmt er? Þegar öllu er á botninn hvolft er frekar líklegt að börnin læri fátt mikilvægt utan heimilisins ... og auðvitað skólans.

Auðvitað hljóp ég bara á hundavaði yfir það sem ég skrifaði. Eflaust kemur í ljós við nánari rýni að þetta er allt tóm vitleysa.

Er pólitík Ólínu Þorvarðardóttur uppbyggileg og vönduð?

Á forsíðu Fréttablaðsins í dag er mynd sem gengur fram af mér. Hún virðist nógu sakleysisleg þó. Tveir æðstu ráðamenn þjóðarinnar blómum skrýddir og skælbrosandi ásamt ritstjóra Fréttablaðsins framan við kyrfilega merktar höfuðstöðvar 365. „Gerðu viðskipti ársins“ segir í myndatexta þar sem vísað er til samnings stjórnvalda við kröfuhafa föllnu bankanna að mati dómnefndar Markaðarins, Stöðvar 2 og Vísis.

Svo ósmekklega ritar Ólína Þorvarðardóttir, varðaþingmaður Samfylkingarinnar í pressan.is. Við þetta er fjölmargt að athuga og ekki úr vegi að spyrja og svara nokkrum spurningum.

Er Ólína stuðningsmaður ríkisstjórnarinnar?

Nei, hún er andstæðingur hennar og finnur henni allt til foráttu. 

Var Ólína stuðningsmaður síðustu ríkisstjórnar?

Já, það var hún.

Hafði hún einhverjar athugasemdir við að Jóhanna Sigurðardóttir, forsætisráðherra, væri valin kona ársins af tímaritinu Nýju lífi?

Nei, síður en svo.

Kallaði hún myndina af Jóhönnu „mellumynd“?

Nei, guð hjálpi þér.

Skrifaði Ólína við það tækifæri eitthvað á þessa leið til ófrægðar Jóhönnu: 

Hér er skólabókardæmi um það hvernig hagsmunatengsl fjölmiðils og valdhafa tvinnast saman á einni mynd. „Mellumynd“ gæti einhver kallað þetta (afsakið orðbragðið). Hér má sjá fjölmiðil koma sér í mjúkinn hjá valdhöfum, sem aftur njóta góðs af hinni jákvæðu birtingarmynd þeirra framan við vörumerki mikilsráðandi fjölmiðils.

Nei, en hún skrifaði þetta í í dag í vefritið pressan.is. Hún var ekki að tala um Jóhönnu heldur vondu kallanna.

Gat verið að Nýtt líf hefði kosið Jóhönnu til að „koma sér í mjúkinn hjá valdhöfum góðs af hinni jákvæðu birtingarmynd þeirra framan við vörumerki mikilsráðandi fjölmiðils“?

Nei, auðvitað ekki.

Og af hverju er þá Ólína að tuða yfir öðrum sem fá viðlíka sæmd?

Það er einfalt. Ólína er bara á móti núverandi ríkisstjórn og hún studdi síðustu ríkisstjórn og Jóhönnu Sigurðardóttur með ráð og dáð.

Allir aðrir en eru vondir og illa meinandi, þó ekki hún Jóhanna sem þó tók við svipaðri sæmd af fjölmiðli árið 2009.

Svona eru sumir stjórnmálamenn vanir að ausa aðra auri, rétt eins og einhver taki mark á Gróu greyinu á Leiti. 

Sannast sagna eru svona skrif hundleiðinleg rétt eins og sá stjórnmálamaður sem ritar. Hún er með óþrifin upp á baki eftir að hafa rægt vondu kallanna. 

Óskaplega hlýtur svona fólk að vera illa innrætt og í eðli sínu leiðinlegt. Finnst einhverjum svona pólitík skemmtileg og innihaldsrík?

 

 

Svindl fjölmiðla um völvur og spádóma fyrir næsta ár

Meirihlutinn í borgarstjórn Reykjavíkur á í vök að verjast allt árið að því er fram kemur í kristalskúlu Völvu DV. Kúturinn sem Dagur B. heldur í raun í og heldur honum á floti, er máttlaus stjórnarandstaða í borginni. Sú lélegasta um áratugaskeið.

Fjárhagsstaða borgarinnar er myllusteinn Dags og þegar sífellt kemur betur í ljós að embættismenn og kjörnir fulltrúar draga ekki úr utanlandsferðum og dagpeningagreiðslum molnar úr undirstöðum sem Dagur hefur treyst á.

Svo segir völva dv.is um framtíðina í borgarstjórn Reykjavíkur. Afar sennilegt ...

Óvandaðir fjölmiðlar halda því fram að hægt sé að horfa fram í tímann og segja til um hvað þá gerist. Auðvitað er það ekki hægt. Enginn getur spáð fyrir um hvað gerist.

Sannarlega er hægt að giska á hvað muni gerast með því að draga ályktanir af því sem þekkt er. Þannig er mjög líklegt að kalt verði fram á vor og hlýrra að sumarlagi en að vetri til.

Gera má ráð fyrir að ríkisstjórn sem situr með stuðningi þrjátíu og átta þingmanna af sextíu og þremur muni halda áfram út kjörtímabilið. Um leið er líklegt að illskeytt stjórnarandstaða muni ekki láta af þeim tilburðum sem hún hefur sýnt síðustu mánuði. Ekki þarf völvu eða spámann til að semja líklega atburðarás með þessari forskrift.

Um veðrið er auðvelt að spá, það er í raun og veru alltaf eins frá ári til árs en þó koma af og til fram einhverjir ófyrirséðir atburðir til dæmis miklir stormar.

Verða einhver eldgos á næsta ári? Hugsanlega. Engin gat þó spáð fyrir um eldgosin á Fimmvörðuhálsi, í Eyjafjallajökli, Vatnajökli eða í Holuhrauni. Enginn spáði fyrir um efnahagshrunið 2008.

Svona spámennska í fjölmiðlum er auðvitað ekkert annað en tilraun til að selja blöðin. Völvur eða spákonur eru einfaldlega samantekin ráð á ritstjórnum um sennilegar ágiskanir. Síst af öllu eru þetta staðreyndir og fjarri lagi um einhver vísindi að ræða.

Jarðskjálftahrina mun lengi vel hrista Suðurland og miðhálendið áður en krafturinn leysist í læðingi. ­Mikið jökul­vatn mun hlaupa fram en á óbyggðu landi. Rafmagn mun fara af og bæir einangrast en mannskaði verður ekki. Umbrotin standa ekki lengi.

Þessi auma spá kemur líka úr dv.is. Er eiginlega ekkert frambærilegra en þetta að fá frá völvu DV?

Jarðskjálftar sem munu „lengi vel hrista Suðurland og miðhálendið ...“ en umbrotin standa ekki lengi ... en samt „lengi vel“. Þvílíkt bull og vitleysa. Látum það þó vera en kann enginn að skrifa á DV og er enginn yfirlestur greina á fjölmiðlinum.

Verst að ekki finnast neinir fjölmiðlar sem geta flett ofan af svindli fjölmiðla í spámennsku fyrir næsta ár.

Þeir sem klappa tröllin upp viðhalda vondri umræðuhefð

Við verðum að breyta umræðuhefðinni, er niðurstaða greinar sem einn stofnenda Pírata, Smári McCarthy, skrifar í Stundina í dag. Greinin birtist í kjölfar frétta um vandræðagang á spjallsvæði Pírata, þar sem of mikið mun hafa þótt vera af því sem Smári kallar „fávitalegar skoðanir.“

Í grein sinni, þar sem hvatt er til kurteisi og yfirvegaðrar umræðu, kallar Smári valdhafa „siðlaus, mannvond fífl.“ Hann segir einnig fjölda fólks á alþingi „tala viðstöðulaust með rassgatinu.“

Um fjölmiðla hefur hann það meðal annars að segja, að „svokallaðir blaðamenn skófla upp hverskyns bulli“ og að flestir fjölmiðlar virðist „sáttir við að láta frá sér hvaða rætnu drullu sem er.“

Smári varar við því, að óvönduð umræða og fjölmiðlun verði til þess að sá tími komi þegar enginn hreinlega muni lengur hvernig á að vera „kurteis og gagnrýninn.“

Þannig stendur skrifað í vefriti sem nefnist Herðubreið, höfundurinn er Karl Th. Birgisson ritstjóra. Við fyrstu sýn er þetta svo sem gott á Smára McCarthy.

Hér hef ég nokkrum sinnum gert athugasemdir við hina margumræddu umræðuhefð sem einna helst er óþrifalegust í stjórnmálum. Spara þar margir ekki stóru orðin sem er svo sem allt í lagi ef ekki fylgja formælingar og uppnefni. Ástæðan er eflaust sú að mörgum er heitt í hamsi og láta vaða, ekki aðeins í athugasemdadálkum fjölmiðla heldur einnig á hinu háa Alþingi.

Líkur benda til að sá sem tvinnar saman óhróðri og andstyggilegheitum um annað fólk þjáist af öðru eða hvort tveggja þessu:

• Sá sem lætur svona út úr sér er fyrst og fremst að upphefja sjálfan sig. Þekkt er að upphafning á eigin verðleikum á uppruna sinn í aumu sjálfsáliti, þörf á viðurkenningu annarra og oftar en ekki slæmu uppeldi. Til viðbótar er afar líklegt að sá sem niðurlægir aðra trúi því innst inni að fyrir vikið upphefjist hann sjálfur
• Viðkomandi heldur að einhver trúi óhróðrinum og missi álit á þeim sem um er rætt. Sé einhverjum nógu illa borinn sagan; sönn, hálfsönn eða ósönn, sé mannorðið ónýtt. Þetta er aðferð sem kennd er við Gróu á Leiti.

Ofangreint er auðvitað þvert á alla málefnalega umræðu þar sem rökræður um skoðanir og stefnu skipta öllu en sá sem orðar þær skiptir minna máli.

Hversu oft höfum við ekki séð og heyrt hinn háværa og freka taka yfir umræður og „rúlla andstæðingnum upp“ eins og það er oft nefnt. Staðreyndin er þó engu að síður sú að málstaður þess sem fer hallloka í umræðum þarf síður en svo að vera lakari eða verri en þess sem er talinn hafa haft yfirhöndina.

Þegar upp er staðið skiptir afstaða lesenda eða áheyrenda öllu máli, að þeir sjái í gegnum umræðuna, átti sig á því hvaða málstaður er góður. Þeir sem klappa tröllin upp, hvetja til vondrar umræðu og viðhalda hefðinni. Hinir halda sig frá henni, varast opinberlega að veita tröllunum athygli.

Í raun og veru er Karl Th. Birgisson, ritstjóri Herðubreiðar, að berja á pólitískum andstæðingi. Þetta er í hnotskurn hin vonda íslenska umræðuhefð í stjórnmálum. 

Eðlilegra hefði verið að hrósa Smára McCarthy fyrir að hafa snúið við blaðinu, tekið afstöðu gegn vondri umræðuhefð. Þess í stað leggur ritstjórinn á sig að rifja upp ill ummæli Smára til að gera lítið úr greininni og sinnaskiptum hans. 

Engin breyting verður á umræðuhefðinni í íslenskum stjórnmálum sé ráðist með illu á einn af boðberum breytinga.

Er ekki ráð að Ögmundur og Stefán sameinist?

Þeim virðist fjölga á Íslandi sem ekki sjá nekt keisarans. Auðvitað á allur ríkisrekstur að vera í stöðugri endurmótun. En það gildir um allt efnahagskerfið. Líka hið einkarekna. Stundum getur smá stofnun verið kröftugri en stór og síðan öfugt. Og stundum eru tillögur settar fram bara til að passa upp á hagsmuni. Það hefur Viðskiptaráðið gert svo lengi sem ég man eftir. En á meðal annarra orða, hví ekki sameina Viðskiptaráð og Samtök atvinnulífsins? Er þetta ekki sama tóbakið?

Svo segir Ögmundur Jónasson, alþingismaður á heimasíðu sinni, ég er „áskrifandi“ að pistlum hans, fæ tvær meldingar í hvert sinn er hann skrifar eitthvað þar. 

Stefán Ólafsson, prófessor við Háskóla Íslands, skrifar stundum pistla á vefritið Eyja. Stundum les ég greinar hans. Hann segir á í pistli: 

Kanski Viðskiptaráð ætti að líta sér nær. Það eru ansi margar stofnanir og samtök einkageirans að gera það sama og Viðskiptaráð, þ.e. að reyna að hafa áhrif á stjórnmálin í þágu eigin hagsmuna (SA, LÍU, SI, Samtök atvinnurekenda, SFF, o.m.fl.). Þarna mætti sameina og spara, í anda tillagna Viðskiptaráðs.

Þetta er allt fjármagnað með félagsgjöldum á fyrirtæki, sem fleyta kostnaðinum svo út í verðlagið. Við erum með eitt hæsta verðlag í heimi, án þess að hafa hæstu laun í heimi. Kanski það sé á ábyrgð einkageirans? Væri ekki verðugt verkefni fyrir Viðskiptaráð að lækka verðlag á Íslandi, með hagræðingu í einkageira, án þess að lækka laun vinnandi fólks?

Hérna eru komnar athyglisverðar tillögur um að frjáls félagasamtök sameinist og það leggja þeir vinstri mennirnir Ögmundur og Stefán fram hvor í sínu lagi.

Í anda tillögu þeirra sýnist mér tilvalið að Ögmundur og Stefán sameinist. Eru þeir ekki sama tóbakið?

Rökstuðningurinn er sá að þeir eyða hvorir um sig plássi á netinu við að messa um sömu málin. Væri ekki verðugra að þeir litu til hins fækkandi hóps vinstri manna á Íslandi og skrifuðu hér eftir sameiginlegar greinar til að auðvelda fólki lesturinn og afla upplýsinga.

Þrjú þúsund og þrjú hundruð jólakveðjur út í tómið

Í morgun gekk ég út á svalir, eins og ég geri jafnan árla á Þorláksmessu, dró nokkrum sinnum djúpt andann og hrópaði síðan af öllum kröftum:

Sendi ættingjum og vinum bestu óskir um gleðileg jól og heillaríkt nýtt ár. Þakka allt á árinu sem er að líða.

Svo beið ég í dálitla stund þangað til svörin bárust:

Já, sömuleiðis, gleðileg jól, kallaði einhver.

Haltu kjafti, helv... þitt. Fók er að reyna að sofa hérna, öskraði rámur kall.

Ha ..., kaseiru? hrópaði skræk kona.

Hundur gelti, annar tók umsvifalaust undir og köttur mjálmaði.

Ég gekk inn í stofu, nennti ekki að hlusta á hundgá, jafnvel þótt fyrr eða síðar myndi hundur sonar míns, hann Fróði (sko hundurinn heitir Fróði ekki sonurinn) hugsanlega gelta, mér eða einhverjum öðrum til ánægju.

Engu að síður velti ég því samt fyrir mér hvort ekki væri skynsamlegra að senda jólakort eða tölvupóst. Þetta hef ég hins vegar gert á Þorláksmessu frá því ég var barn og með því sparað mér ótrúlegar fjárhæðir í kaupum á jólakortum og frímerkjum.

Nú kann ábyggilega einhver að misskilja mig og halda að ég sé að gagnrýna þann hálfra aldar gamla sið að senda jólakveðjur á gufunni Ríkisútvarpsins.

Nei, nei, nei ... Því er nú víðsfjarri, en úr því að verið er að brydda upp á þessu, man ég aldrei eftir að hafa heyrt jólakveðju til mín eða þeirra sem ég þekki.

Nú má vel vera að enginn sendi mér jólakveðju í útvarpinu, sem í sjálfu sér er dálítið sorglegt. Hitt kann þó að vera jafn líklegt að útilokað sé að hlusta með einbeittri athygli á þrjú þúsund jólakveðjur lesnar í belg og biðu í tvo daga samfleytt og ná að grípa þá réttu. Ýmsum kann að finnast það álíka sorglegt.

Fyrst verið er að misskilja viljandi tilganginn með þessum skrifum mínum vil ég nefna, í fullkominni vináttu, kurteisi og virðingu fyrir hefðum fólks, þá staðreynd að það er ábyggilega ódýrara og markvissara að hrópa kveðjur af svölunum en að borga Ríkisútvarpinu fyrir að lesa þær út í tómið.

Þá hrekkur þetta eflaust upp úr lesandanum:

En það er svo gasalega jólalegt að hlusta á jólakveðjulesturinn á gufunni.

Já, því skal ég nú trúa. Það er líka obboðslega jólalegt að tala til þjóðarinnar úti á svölum á Þorláksmessumorgni.

(Vilji svo til að einhver glöggur lesandi telji sig hafa lesið ofangreindan pistil á Þorláksmessu á síðasta ári skal tekið fram að höfundur fer jafnan út á svalir þennan dag)

(Myndin er af sérútbúnu ökutæki við dreifingu á jólakveðjum Ríkisútvarpsins. Hugsanlega  blandast einhver snjór með kveðjunun, en það er nú bara svoooo jólalegt)

3.300 jólakveðjur lesnar í ár

Hvað er eiginlega rangt við það sem forsetinn sagði?

Sýnist ÓRG vilja nýja forgangsröðun. Hvað með að hætta að úthluta forsetanum milljónum fyrir stórveislur þar sem veisluborðin svigna?

Þetta mun Bjarni Benediktsson, formaður Sjálfstæðisflokksins og fjármálaráðherra, sagt á Twitter vegna þessara orða forseta Íslands, Ólafs Ragnars Grímssonar, í Ríkisútvarpinu (feitletrun er undirritaðs):

Satt að segja er mér það óskiljanlegt að í svona litlu landi með svona öflugar og margþættar stofnanir og alla þessa umræðu um velferðina og samhjálpina skuli okkur ekki takast að skipuleggja okkur á þann hátt að það geti allir gengið að því vísu að þeir geti haldið hátíðir af þessu tagi á mannsæmandi hátt. Að þurfa að standa hérna í biðröð í kuldanum til þess að fá skyr og mjólk og brauð og kjöt og smá gjafir handa börnunum sínum. Það er mér gjörsamlega óskiljanlegt að þessari þjóð takist ekki að leysa þetta vandamál.

Ég fæ ekki betur séð en að Ólafur Ragnar mæli hér fyrir munn flestra, að minnsta kosti þeirra sem ég þekki til sem og þeirra er tjáð sig hafa í fjölmiðlum og samfélagsmiðlum. Hvað er eiginlega svo slæmt við þessi orð forsetans. Þau eru einfaldlega rétt, skiptir engu hver starfi hans er eða hver laun hans eru. 

Formaður flokksins míns fellur hér í þá gryfju að snúa í fljótfærni út úr orðum forsetans á þann veg sem ekki er hægt að verja. Orð hans eru með miklum ólíkindum og jafnvel ég verð að setja þau í samhengi við kröfur sem fengu ekki brautargengi við afgreiðslu fjárlaga næsta árs. Hér er að sjálfsögðu átt við kröfu um að að bætur aldraðra og öryrkja væru afturvirkar á sama hátt og laun ráðherra og þingmanna samkvæmt leiðréttingu kjaradóms.

Flestir gera þá kröfu til formanns Sjálfstæðisflokksins að hann stundi ekki þá umræðuhefð sem einkennt hefur vinstri menn framar öðrum. Ég hef áður skrifað hér um þá áráttu margra að stunda persónulegar árásir og illdeilur í stað málefnalegra rökræðna. Eftir hrunið vildu margir breyta þessari margumræddu hefð og ekki síst voru vinstri menn háværir um þessi efni.

Þingmenn og aðrir forystumenn vinstri flokka gleymdu samt hratt og markvisst öllum heitstrengingum og hafa sokkið æ dýpra í hyldýpi skítlegs orðalags en nokkur dæmi eru um á síðustu áratugum. 

Telji formaður Sjálfstæðisflokksins að hann megi vegna orða forsetans atyrða hann fyrir ofangreindar skoðanir þá er illt í efni. Þetta endar aldrei vel nema annar hvort sitji á strák sínum. Við slíkar aðstæður varð til málshátturinn „Sá vægir sem vitið hefur meira“. Hann er einfaldlega hvatning til að enginn fari í tilgangslaust orðaskak, það skilar aldrei neinu.

Og núna fyrir örstutti segir á visir.is að Gísli Marteinn Baldursson, sjónvarpsstjarna, skipti sér að málum með eftirfarandi orðum:

Kommon- hann er að benda á að þetta hangir allt saman. ÓRG ætti amk að þurrka kavíarinn úr munnvikunum.

Hvernig getur sjónvarpsmaður látið svona út úr sér. Þó hann beri ekki virðingu fyrir forsetaembættinu né þeim sem gegnir starfanum ætti Gísli Marteinn að bera þá virðingu fyrir sjálfum sér og reyna ekki að vera fyndinn eins og óuppdreginn götustrákur.

Ég er einfaldlega sammála forsetanum og held þó engar stórveislur þar sem veisluborðin svigna hvað þá að ég smjatti á kavíar.

Ný Þjóðmál komin út með fjölbreyttu efni

Guðirnir Frjáls Verslun og Frjálsir Fjármagnsflutningar byggja heimsveldi sitt á því að hægt sé að flytja allt um heim allan á tiltölulega auðveldan og ódýran hátt. Það er enn hægt. Í leiðinni er dreift sjúkdómum og meinsemdum, en þó einsleitni á öllum sviðum. Störf eru flutt þangað sem vinnuaflið er ódýrast. Stjórnendurnir eru ósnertanlegir og njóta annarra kjara en verkalýðurinn. Gróðinn á lögheimili í skattaskjólum. Þetta er hin nýja nýlendustefna fjármagnsins.

Þannig ritar Tómas Ingi Olrich, fyrrum þingmaður, menntamálaráðherra og sendiherra, í stórmerkilegri og vel skrifaðri grein undir fyrirsögninni „Fullveldi smáríkja á öld mandarínanna“ (feitletrun er undirritaðs). Hún er í nýjasta hefti Þjóðmála sem kom út í síðustu viku. Fullyrða má að það er óvenjulegt að einn af fyrrum forystumönnum Sjálfstæðisflokksins sé svo gagnrýninn á alþjóðavæðinguna.

Nú ber til tíðinda að útgefandi og ritstjóri Þjóðmála er Óli Björn Kárason, varaþingmaður Sjálfstæðisflokksins. Jakob F. Ásgeirsson er hættur sem útgefandi ritsins en hann stofnaði það fyrir um ellefu árum varð það á hans vegum afar fjölbreytilegt og áhugavert rit um stjórnmál hér á landi og erlendis.

Nýja ritið er fullt af fróðlegum greinum eftir skarpa og vel skrifandi áhugamenn um íslensk stjórnmál og samfélag; Björn Bjarnason, Gísla Hauksson, Friðrik Friðriksson, Skafta Harðarson, Jóhann J. Ólafsson, Tómas Inga Olrich, Hannes H. Gissurarson og Sigurð Má Jónsson.

Höfundur þessara lína fékk að auki að birta grein eftir sig í ritinu. Greinin ber nafnið „Þversögnin“ og fjallar um umhverfismál og náttúruvernd hér á landi. Í henni er fjallað á nokkuð gagnrýnan hátt um málin og vakin athygli á þeirri staðreynd að þrátt fyrir nokkuð skýr lög og reglur um umhverfismál er illa gengið um náttúruna.

Um leið hefur orðið grundvallarbreyting á viðhorfum almennings til útiveru og ferðalaga. Eðlilegt er að í ljósi þess sé spurt hvort hnignandi fylgi Sjálfstæðisflokksins í skoðanakönnunum geti tengst því að ekki aðeins vinstri menn vilji vernda náttúru landsins. Getur verið að flokkurinn hlusti ekki á fólkið sem ann náttúru Íslands?

Ekki er ráðlegt að rekja efni greinarinnar frekar en þess engu að síður ber að geta þess að nú er þörf á því að Sjálfstæðisflokkurinn taki sig á í náttúruvernd og umhverfismálum. Honum dugar ekki lengur að benda til fortíðar og vitna til löngu látinna forystumanna flokksins sem létu sér náttúruvernd og umhverfismál skipta. Nú er knýjandi nauðsyn á að flokkurinn líti til framtíðar. Stuðningur við hann byggir ekki síst á stefnu hans í þessum málum, ekki stefnuleysi.

Þjóðmál kostar aðeins 1.500 krónur í lausasölu. Áskrift kostar 5.000 krónur, [e-mail].

Úldin skata mengar í gegnum síma

Rétt eftir hádegi á Þorláksmessu í fyrra hrindi í mig maður út af verkefni sem við vorum að vinna saman. Áttum við stutt spjall. Að því loknu þurfti ég í verslun og er ég greiddi fyrir kaupin spurði afgreiðslustúlkan hvort ég hefði verið í skötuveislu. Ég neitaði því, sagði sem satt var að úldin skata væri það versta sem ég hefði nokkru sinni bragðað. Hún sagði engu að síður að af mér væri eimur af þessari leiðu skötulykt.

Ég var dálítið hugsi eftir þetta og komst að þeirri niðurstöðu að viðmælandi minn í símanum hefði verið að koma úr skötuveislu þar sem boðið var upp á svo úldna og eitraða skötu að lyktin hefði bókstaflega mengað í gengum símann. Alveg satt, eins og börnin segja.

Þetta datt mér í hug er ég las pistil Árna Matthíassonar, blaðamanns, í Morgunblaði dagsins. Hann segir frá manni sem hafði hitt skötuneytanda á götu og sá hafi lagt hönd á öxl hans. Afleiðingin varð sú að sá fyrrnefndi lyktaði eins og úldin fiskur.

Þessaar tvær sögur eiga það sameiginlegt að af Þorláksmessuskötunni er fýla mikil sem vekur ógleði hjá flestu sómakæru fólki. Það sem er hins vegar jákvætt er að skoðanakannanir sýna að ungt fólk étur síður skötu en það eldra. Þetta er því ósiður sem um síðir mun deyja út.

Ég er ákveðinn í því að svara ekki í símann í dag fyrr en eftir klukkan fjögur.

Hálfkjörinn þingmaður situr í stjórn Ríkisútvarpsins

Hvenær er maður kjörin á þing og hvenær ekki? Þetta er ein mikilvægasta spurningin sem hrokkið hefur upp úr þeim stjórnmálamanni sem telur sig hvorki kjörinn né ókjörinn. Líklegast er hann hálfkjörinn.

Málavextir eru þeir að varaþingmaður Samfylkingarinnar, Mörður Árnason, situr á vegum hennar í stjórn Ríkisútvarpsins. Svo segir í lögum íslenskum að sá megi ekki sitja í stjórninni sem er kjörinn á þing eða í sveitarstjórn.

Mörður segist varaþingmaður og þurfi því ekki að víkja nema þegar hann sitji þingfundi til vara fyrir þann sem er aðal. Hann sé því ekki kjörinn, bara hálfkjörinn.

Engu að síður bauð hann sig fram í kosningum, var í fjórða sæti Samfylkingarinnar í Reykjavíkurkjördæmi suður. Það var sumsé staðföst ákvörðun frambjóðandans og flokksins hans að hann færi á framboðslista og með hálfum huga samþykktu kjósendur flokksins í þingkosningunum 2013 að Mörður væri hálfkjörinn en ekki alkjörinn.

Ekkert segir um hálfkjörna menn í lögum um stjórnarsetu hjá Ríkisútvarpinu. Mörður getur því skákað í því skjólinu að hann megi sitja í stjórn fyrirtækisins. Hér er alveg hægt að taka undir þessa frumlegu lögskýringu ... og þó.

Hvenær er annars Mörður kjörinn á þing og hvenær ekki? Sá má teljast óétinn sem sest við matarborðið en fyllir ekki maga sinn. Fór sá ekki í sund sem lét sér nægja að fara í heita pottinn? Gekk sá á Esjuna sem fór aðeins upp að „steini“? Er hægt að vera hálffullur eða alfullur? Er hægt að hálfbrjóta lögin ...? 

Má vera að þetta sé tóm vitleysa og misskilningur, að minnsta kosti hálfvitleysa og hálfmisskilningur. Auðvitað er þetta hálfvitagangur hjá mér enda jólaundirbúningur að hálfdrepa mig.

Myndin er af þeim hluta Marðar sem var kjörinn á þing.

Á heimilið eða gatan að sjá um uppeldi barnanna?

Ég hef ekki nennt að hafa mikla afstöðu til þess hvort fara eigi með börn í kirkju fyrir jólin. Er reyndar helst á því að börnin eigi að ráða þessu sjálf? Maður ætti að gera sem minnst af því að troða trú eða pólitík upp á börn. Það fer best á því að þau uppgötvi slíka hluti sjálf. Líklega er það þó fremur lítil trúarupplifun að fara í stórum hópi í kirkju, eins og börn eru oft fyrir jólin, uppnumin og spennt.

Þetta segir Egill Helgason í fróðlegum pistli sínum á vefsíðunni Eyjan. Um orð hans má ábyggilega deila. Ég hef hins vegar haft þá skoðun að farsælla sé að foreldrar sjái um uppeldið á börnunum sínum heldur en að þau „uppgötvi“ hlutina sjálf.

Uppeldið gengur yfirleitt út á það að kenna börnum góða siði. Allir foreldrar telja sig geta miðlað af eigin þekkingu og reynslu. Þannig berst það sem gott þykir á milli kynslóða ... og hugsanlega einnig það sem miður þykir.

Varla kennir nokkurt foreldri barni sínu að reykja. Þau finna það út einhvers staðar annars staðar. Varla kenna foreldrar börnum sínum að stela, segja ósatt, meiða aðra, leggja aðra í einelti ... Allt þetta og meira til lærist annars staðar en á heimilinu. Hlutverk foreldra er að leiðrétta það sem miður hefur farið, í því er uppeldið fólgið.

Sé einhver þannig gerðurað hann vilji afsala sér hlutverki sínu sem uppalandi til einhverra óskilgreinds fólks úti í bæ þá verður bara svo að vera. Er hins vegar nokkur vissa fyrir því að þetta fólk boði annað en það sem slæmt er? Þegar öllu er á botninn hvolft er frekar líklegt að börnin læri fátt mikilvægt utan heimilisins ... og auðvitað skólans.

Svo kann það að gerast að einn góðan veðurdag uppgötvi foreldrarnir að börnin þeirra vilji ekkert með það sem þeir meta mikils. Hvort hefur þá brugðist, heimilið eða gatan sem uppeldið var útvistað til.

Væntanlega er þá skólinn sá varnagli sem bjargað getur barni frá því að hafa engan heima sem tekur þátt í uppeldinu. Um það eru mörg dæmi, líka um heimilin sem brugðust.

Staðreynd lífsins að minnihluti er minnihluti sagði Steingrímur

Málþóf er óaðskiljanlegur hluti þingræðis. Á stundum hefur stjórnarandstaðan ekki önnur vopn til að verjast. Málþóf er vopn sem stjórnarandstaða á hverjum tíma verður að hafa tiltækt til að hafa áhrif á gang mála og koma í veg fyrir að ríkisstjórn og meirihluti þingsins „valti yfir“ minnihlutann með óbilgirni.

Vopnið er vandmeðfarið og það er auðvelt að misnota það. Oft snýst það í höndunum á þeim sem því beita.

Þetta segir Óli Björn Kárason, varaþingmaður Sjálfstæðisflokksins í stórmerkilegri grein í Morgunblaði dagsins. Hann ræðir um málþóf stjórnarandstöðunnar og tekur dæmi um ótrúleg sinnaskipti alþingismanna sem eitt sinn voru algjörlega á móti málþófi en eru nú önnum kafnir í skipulagningu og framkvæmd þess. Ég skora á lesendur þessara lína að verða sér út um Morgunblaðið og lesa greinina. Hún afhjúpar tvískinnung.

Svo sannarlega kann málþófið að snúast í höndunum á þeim sem beita því. Sá sem er í ríkisstjórn verður fyrr eða síðar í stjórnarandstöðu. Þá er spurningin hvernig fyrrum minnihluti eða meirihluti fer með vald sitt, munum að minnihlutinn hefur vald. 

Óli Björn rekur ummæli núverandi stjórnarandstöðuþingmanna þegar þeir voru í ríkisstjórn og mislíkaði umræðan um Icesave. Ríkisstjórnin ætlaði að troða frumvarpinu í gegnum þingið, tókst það raunar, en fékk það í andlitið eftir að forsetinn neitaði að undirrita lögin og svo var hún flengd í þjóðaratkvæðagreiðslu um málið.

Steingrímur 2. desember 2009:

„Það er auðvitað geysilega vel boðið af minnihlutanum að taka völdin á þinginu og ráða dagskrá þingsins og ráða framvindu og fyrir hönd ríkisstjórnarinnar að ráða áherslu mála,“ sagði Steingrímur J. Sigfússon, þáverandi fjármálaráðherra um fundarstjórn forseta Alþingis 2. desember 2009. Þá var Icesave-samningur á dagskrá þingsins. Stjórnarandstaðan var sökuð um málþóf. Af yfirlæti benti fjármálaráðherrann þingmönnum Sjálfstæðisflokksins á að þeir yrðu að „horfast í augu við þá staðreynd« að þeir hafi verið kosnir »frá völdum af þjóðinni sl. vor“.

Össur 27 nóvember 2009:

„Málþóf er tvíeggjað sverð. Menn mega að sjálfsögðu tala eins og þeir vilja. Ég hef alltaf varið rétt stjórnarandstöðunnar til þess, en það er stundum hættulegt og nú er Sjálfstæðisflokkurinn, sem hefur leitt Framsóknarflokkinn inn í málþóf í þessu máli, orðinn hræddur um sína stöðu vegna þess að Sjálfstæðisflokkurinn skynjar að hann hefur engan stuðning úti í samfélaginu fyrir því að halda öllum brýnustu fjárlagamálum ríkisstjórnarinnar í gíslingu til að tala sig hásan um Icesave án þess að það komi nokkru sinni neitt nýtt fram í þeim ræðum. Sjálfstæðisflokkurinn ætti bara að skammast sín til þess að hætta málþófi ef hann er hræddur við sína eigin þátttöku í því.“

Ólína Kjerúlf 27. nóvember 2009:

»Ég mótmæli því að stjórnarandstaðan geti talað þannig að hún geti boðið meirihluta þingheims þetta eða hitt. Það er þingræði í þessu landi og það er meirihluti þingheims og vilji hans sem hlýtur að stjórna störfum þingsins.«

Steingrímur 2 desember 2009:

»Það er auðvitað geysilega vel boðið af minnihlutanum að taka völdin á þinginu og ráða dagskrá þingsins og ráða framvindu og fyrir hönd ríkisstjórnarinnar að ráða áherslu mála. En það er einu sinni þannig að minnihluti er minnihluti og meirihluti er meirihluti. Það er ein af staðreyndum lífsins og þetta verða menn að horfast í augu við. Sjálfstæðisflokkurinn verður m.a. að horfast í augu við þá staðreynd að hann var kosinn frá völdum af þjóðinni sl. vor. Hann var kosinn frá völdum.«

Og nú er Steingrímur J. Sigfússon ásamt þeim félögum hans sem hér eru nefndir til sögunnar, kominn í stjórnarandstöðu eftir að hafa verið „kosinn frá völdum af þjóðinni“. Hann býðst núna til „að taka völdin á þinginu og ráða dagskrá þingsins og ráða framvindu og fyrir hönd ríkisstjórnarinnar að ráða áherslu mála“. Ábygglega kunna margir honum þakkir fyrir fórnfýsina.

Svona snúast nú vopnin í höndum fólks. Steingrímur og Össur í stjórnarandstöðu hafa greinilega ekki sömu áherslur og Steingrímur og Össur sem ráðherrar. Hvers vegna gilda ekki sömu rök á Alingi árið 2015 og fullyrt var að giltu árið 2009?

Að lokum þetta: Veit einhver hvers vegna minnihlutinn æfir málþóf í sölum Alþingis?

Jón Gunnarsson og orð hans um Björku Guðmundsdóttur

Nær ósjálfrátt láta menn vaða. Jafnvel „góða fólkið“ sem að eigin sögn má ekkert aumt sjá án þess að leggja til styrktarfé úr ríkissjóði á það til að kunna sig ekki. Illt skal með illu út reka er jafnan viðkvæðið.

„Þú ert helv... aumingi og vitleysingur,“ er oft viðkvæðið þegar til vamms er sagt. Afleiðingin er því miður að sá hreinskilni sér sitt óvænna og hreytir úr sér álíka formælingum og fyrr en varir er komið inn á kunnuglegar slóðir rifirildis og leiðinda. 

Til hvers leiða fúkyrði eða rifrildi? Satt að segja gagnast þau engum nema í því augnabliki sem þau eru sögð. Eitt andartak lætur reiðin manni líða vel eitt andartak, og maður finnur upphafninguna og vellíðanina. Þegar upp er staðið er þetta svona svipað eðlis og að pissa í kaldan skóinn sinn sér til hlýinda (ekki það að ég hafi reynt slíkt). 

Um daginn varð listamanninum Björku Guðmundsdóttur það á í viðtali að kalla forsætisráðherra og fjármálaráðherra „rednecks“, sem þýða má sem sveitalubba í neikvæðri merkingu þess orðs. Eflaust hefði Björk átt að gæta orða sinna og tala af meiri hófsemd en að sjálfsögðu má hún nýtt sér málfrelsi eins og hún vill.

Jón Gunnarsson, alþingismaður, kunni henni litlar þakkir fyrir og trúr hefðinni vó hann að Björku persónulega.

Hann veltir því fyrir sér hvort Björk telji fram til skatts á Íslandi og hún sé frekar dauf til augnanna ... Auðvitað er hann  að gera lítið úr skoðunum Bjarkar í náttúruverndarmálum vegna þess að þær eru honum ekki að skapi.

Af þessu tilefni tók Andri Snær Magnason, rithöfundur og náttúruverndarsinni, svo til orða á Facebook:

Jón Gunnarsson er dæmi um menn sem hafa málað sig svo gjörsamlega út í horn að sjálf náttúran og sköpunarkrafturinn er ,,óvinurinn" en sjálft ósjálfstæðið - að fórna landi sínu fyrir nokkur störf hjá alþjóðlegu stórfyrirtæki er æðsta dyggðin. Lágpunktur Jón Gunnarssonar, nota bene - valdamanns sem situr á alþingi - eru dylgjur um skattamál, sem er fasísk aðferð - á sama tíma og blinda auganu er snúið að þeim milljörðum sem Alcoa hefur skotið undan skatti. Ég skora á alla vini mína í Sjálfstæðisfloknum að lýsa yfir sjálfstæði, að þeir séu ósammála og ótengdir Jóni Gunnarssyni, ég skora á þá að skora á hann að biðjast afsökunar. 

Ég er sammála þessum orðum Andra Snæ enda er ég Sjálfstæðismaður og hvet samflokksmenn mína til að skora á Jón Gunnarsson að biðjast afsökunar á ummælum sínum. 

Svo rífa þeir gamla KFUM húsið eins og önnur gömul hús

Frá átta ára aldri og líklega þar til ég varð ellefu ára var ég í KFUM. Fór í sparifötunum með strætó úr Hlíðunum og niður á Torg á hverjum sunnudegi yfir vetrartímann til að sækja samkomur sem haldnar voru í húsnæði samtakanna að Amtmannsstíg.

Ekki man ég hvernig það kom til að ég byrjaðií KFUM, minnir að Gaui, Guðjón Eiríksson, æskuvinur minn hafi dregið mig í þann hóp. Okkur þótti afar gaman á fundunum í Amtmannsstíg. Þar var mikið fjör, sagðar sögur, sungið og jafnvel farið í leiki, allt á trúarlegum forsendum. Auðvitað var þetta trúarleg innræting og til þess var leikurinn gerður, skaðaði ekki nokkurn dreng. Þó minnist ég stympinga á ganginum fyrir framan salinn meðan beðið var eftir að hleypt væri inn. Þær voru ekki allar friðsamlegar. Þegar opnað var ruddist strákaskarinn inn til að ná sem bestum sætum og þurfti stundum að beita hörðu til að ná sæti á fremsta bekk.

Svo voru sungnir sálmar og jafnvel ættjarðarljóð og ég stóð í þeirri meiningu að rödd mín væri undurfögur eins og englanna sem foringjarnir sögðu frá. Það leiðrétti söngkennarinn í Hlíðaskóla allsnarlega er hún bað mig tíu ára strákinn að syngja ekki með hinum börnunum því ég truflaði þau. Það er nú eiginlega ástæðan fyrir því að ég varð aldrei stórsöngvari eða kannski tónandi prestur. Fannst mér viðhorf söngkennarans skrýtið því enginn í KFUM gerði athugasemdir við söng minn enda tíðkaðist þar að syngja af miklum krafti svo þakið bifaðist bókstaflega þarna á Amtmannsstígnum.

Mörgum árum síðar hóf ég nám í Menntaskólanum í Reykjavík, þeirri virðulegu stofnun. Hús Kristilegt félags ungra manna var og er norðaustan við gamla skólahúsið. Félagið byggði síðar upp nýja aðstöðu við Langholtsskóla og MR fékk húsnæðið á Amtmannsstíg til afnota og nefndist það upp á latnesku Casa Christi (hús Krists), en þá var ég fyrir löngu horfinn á braut með stúdentspróf uppi á vasann.

Og þess vegna rifja ég þetta upp núna að MR ætlar að rífa gamla KFUM húsið og byggja skólastofur fyrir nokkra milljarða þarna fyrir ofan gamla skólahúsið, á milli Fjóssins og Casa Nova.

Svona er allt breytingum undirorpið. Gamli miðbærinn tekur hefur tekið gríðarlegum breytingum á undanförnum áratugum. Allt er metið í nýtingu per fermetra, gömul hús fjúka og gömul gildi sem varðveisla húsa á Bernhöfstorfureitnum byggðust á eru löngu gleymd.

Aðeins tvennt mun minna á fundi Kristilegs félags ungra manna á sunnudögum klukkan hálf tvö á Amtmannsstíg 2B í gamla daga. Hið fyrra er styttan af séra Friðriki Friðrikssyni á grasbalanum við Lækjargötu, fyrir neðan turnhúsið, og ... minningar þeirra sem þessa fundi sóttu. Þeim fer þó eðlilega fækkandi eftir því sem tímar líða. Svo má búast við því að styttan af séra Friðriki og litla stráknum verði flutt út í úthverfi enda líklegt að trúarlegar vísbendingar verði bannaðar í Reykjavík framtíðarinnar.

Hvað sem þessu líður er hugsanlega von til að MR haldi áfram að þrífast án Casa Christi og innan skamms verði til annað Casa sé hægt að skrapa saman aurum til byggingarinnar.

„Afar ánægjulegur áfangi“

Stefán J. Hafstein kallar þjóðina aula fyrir stuðning við Ólaf Ragnar

Líkur benda til að forseti Íslands, Ólafur Ragnar Grímsson, sé nú búinn að glata öllum fyrrum vopnabræðrum sínum í pólitík liðinna ára, samherjum úr Alþýðubandalaginu gamla, Vinstri grænum og Samfylkingunni og öðrum álíka.

Eflaust þykir forsetanum þetta slæmt, að hafa misst sína gömlu félaga sem flest allir hafa snúist hatramlega gegn honum. Þó er huggun harmi gegn að hafa stuðning yfirgnæfandi meirihluta þjóðarinnar. Þegar þetta er vegið og metið skiptir þjóðin meira máli.

Einn þeirra sem doldið mikið langar til að verða forseti, Stefán Jón Hafstein, skrifar um margt í óvenju stuttri. Að hætti margra vinstri manna finnur hann upp skrýtinn frasa, „sjálfstraust kjósenda“. Hann  segir í upphafi greinarinnar (feitletranir eru mínar):

Traust á valdastofnunum og áhrifafólki er í lágmarki sem er hættulegt í lýðræðisríki, því slíkt grefur undan annars konar trausti sem þarf að vera til staðar: Sjálfstrausti kjósenda. „Þetta þýðir ekkert“ viðkvæðið heyrist æ oftar, vonleysi um nauðsynlegar breytingar tekur við og fólk kýs að grafa sig í fönn og reyna að gleyma með því að skipuleggja kósíkvöld til að lifa af. 

Mér þótti þetta athyglisvert og hélt nú að maðurinn myndi halda áfram með vangaveltuna um „sjálfstraust kjósenda“ en hann fimbulfambar bara áfram og gleymir allsnögglega frasanum um leið og hann hefur skrifað hann og heldur svo út á víðáttur algleymisins.

Að vísu viðurkennir Stefán Jón því fram að Ólafur Ragnar hafi fullt leyfi bjóða sig fram í fimmta sinn sem forseti lýðveldisins en sendir honum kalda sneið:

Ég ver því rétt frambjóðandans til að komast að niðurstöðu með sjálfum sér, því enginn áhrifamaður í þjóðfélaginu er jafn berskjaldaður gagnvart þjóðarvilja og forseti. Nú er gott tækifæri til að þakka forseta það sem vel hann hefur gert og kveðja fortíðina. Ef forseti þekkir ekki vitjunartíma sinn gerir þjóðin það.

Hér er sumsé hvatning um að Ólafur Ragnar bjóði sig ekki fram aftur. Svo tekur hann til við að nota orðið „þaulseta“ sem jafnan hefur verið haft um þann sem lengi situr í óþökk húsráðanda eða heimilisfólks. Þá er Stefán Jón kominn í hring og búinn að gleyma skoðun sinni um að kjósendur beri ábyrgð á þeim sem þeir velja sem forseta hverju sinni.

Varla þarf að skýra það út fyrir lesendum að þó Ólafur Ragnar Grímsson hafi setið á forsetastóli í fjögur kjörtímabil flokkast það ekki sem þaulseta. Hann var kjörinn í almennum kosningum og var því boðinn velkominn og situr í embætti sínu með fulltingi og velvild þjóðarinnar. Skiptir engu hvað Stefán Jón Hafstein eða aðrir andskotar forsetans segja og hugsa. Og eftirfarandi orð Stefáns Jóns í niðurlagi greinarinnar eru því óskiljanleg:

Ef núverandi forseti og þaulseta hans er vandamál, er það ekki hans vandamál. Forseti er á ábyrgð þjóðarinnar og ef hún aulast ekki til að skilja út á hvað lýðræði og samfélagsleg ábyrgð ganga fær hún bara það sem hún á skilið. Aftur, aftur, aftur, aftur og aftur. Fimm sinnum að lágmarki.

Ef við, þjóðin, kjósum Ólaf Ragnar enn og aftur sem forseta þá er það bara gott og bendir síst af öllu til þess að við, þjóðin, skiljum ekki hvað lýðræði og samfélagsleg ábyrgð er. 

Það verður bara að hafa það að gáfumenni eins og Stefán Jón Hafstein sé ofboðið og kalli þjóðina aula fyrir vikið.

Í beinu framhaldi af þessu lýsi ég því hér með yfir að ég mun styðja Ólaf Ragnar gefi hann aftur kost á sér í embætti forseta Íslands næstu fjögur árin. Ég veit að þjóðin mín mun gera það líka.

Tóm rökleysa hjá Björgu Evu Erlendsdóttur

Formaður fjárlaganefndar ber nú á borð fyrir alþjóð ýmsar frumlegar og næstum hugvitssamlegar rangfærslur um fjármál Ríkisútvarpsins. Og virðist markmiðið vera að þokuleggja alla umræðu um hvert stefnir með almannaútvarpið, nú þegar menntamálaráðherra hefur ekki náð í gegn bráðnauðsynlegu frumvarpi um óbreytt útvarpsgjald í ríkisstjórn.

Þetta skrifar Björg Eva Erlendsdóttir, fyrrum fréttamaður á Ríkisútvarpinu, núverandi starfsmaður vinstri flokka í Norðurlandaráði, og hún situr í stjórn Ríkisútvarpsins og var áður stjórnarformaður þess. Þetta er nú langur listi og raunar hið eina sem telst fróðlegt úr greininni í Morgunblaði dagsins. 

Björg Eva leiðréttir engar rangfærslur um fjármál Ríkisútvarpsins. Þess í stað gerir hún eins og þrautþjálfaðir stjórnmálamenn, kastar fram frösum. „Árviss aðför ...“, „óvildarmenn“, „launsátur“, „almannaútvarp“ og álíka sem henni virðist tamara að nota en rök. Þar að auki tekur hún til við að spá fram í tímann og ályktar sem svo að það sé sannleikur rétt eins og þegar horft er til fortíðar. Til viðbótar vitnar hún í orð formanns Samfylkingarinnar í „röksemdafærslu“ sinni en því miður er ekki mikil hjálp í þeim.

Ég er bara engu nær um rangfærslur um Ríkisútvarpið eftir lesturinn. Greinin er einfaldlega illa skrifuð.

Hitt veit ég að Ríkisútvarpið er í miklum fjármálalegum erfiðleikum og Björg Eva ber ábyrgð á þeim rétt eins og aðrir. Ég veit einnig að þetta fyrirtæki er í samkeppni við önnur fjölmiðlafyrirtæki sem engan styrk fá frá hinu opinbera.

Krafa mín er því einfaldlega sú að stjórn fyrirtæksins reki það skikkanlega og verði aldrei baggi á hinu ríkissjóði. Annað er tóm vitleysa og rugl.

Ruddaskapurinn í umferðinni

Myndin hér til hliðar er tók ég í bílastæðahúsinu við Hverfisgötu þegar ég var að fara núna í lok vinnudags. Bíllinn minn er lengst til vinstri. Fólkið sem var á rauða bílnum hitti ég eftir að hafa tekið myndina.

Sá á þeim hvíta var hvergi sjáanlegur enda ábyggilega að flýta sér. Þess vegna lagði hann illa í stæðið, lokaði aðkomunu fyrir bílstjóra rauða bílsins og sýndi þar með af sér ókurteisi og leiðindi.

Þetta er alltof algengt í umferðinni í Reykjavík. Sumum er andsk... saman þó þeir trufli eða tefji aðra. Aðalatriðið er að komast sjálfur leiðar sinnar. Fólk á ekki að sætta sig við svona framkomu, láta viðkomandi vita eða birta myndir af „ódæðisfólkinu“.

Þegar ég ók heim á leið og þá lenti ég í því að ökumaður bíls á vinstri akrein ók löturhægt svo ekki var hægt að komast fram úr honum enda óslitin bílaröð hægra megin. Loks kom að því að hann beygði til vinstri og staðnæmdist við umferðaljós. Um leið og ég ók framhjá honum sá ég að blessaður maðurinn var upptekin við að senda SMS skilaboð í símanum sínum.

Mikið er nú gott að sumir getið gert hvort tveggja, ekið (þó hægt fari) og sent SMS. Ég gæti ábyggilega náð góðri færni í hvort tveggja ef ég legði mig fram, en held mig við aksturinn, enda farsælla og öruggara fyrir mig og umhverfið.

Af hverju á að loka hvítflibbaglæpona inni?

Við rekum refsistefnu. Ég vil að við vinnum í átt að betrun. Ef við lokum fólk inni á það að vera af því að það er hættulegt samfélaginu og við viljum ekki mæta því á götu því við erum ekki örugg. Ég tel að það séu fangar sem eiga ekki heima í fangelsi sem sitja þar núna. Ég nefni sem dæmi fanga sem mikið hefur verið rætt um, hvítflibbaglæpamenn sem sitja á Kvíabryggju. Ég veit ekki alveg af hverju við erum að loka þannig fólk inni. Verðum við hrædd við að ganga fram hjá þannig manneskju á Laugavegi? Er öryggi okkar ógnað? Við hljótum að þurfa að spyrja okkur að því hvort við séum að gera rétt. Það er heilmikið mál að loka fólk inni. Slík vist þarf að vera til betrunar en ekki bara til þess að refsa og niðurlægja.

Þetta segir Björt Ólafsdóttir, þingmaður Bjartrar framtíðar, í viðtali við Fréttablaðið í dag, 11. desember 2015. Henni mælist vel. Hefndarhugurinn er mikill meðal þjóðarinnar, og fer vaxandi. Gömlu bankarnir eiga stóran þátt í hruninu, raunar langmestan og ábyrgðin er þeirra sem áttu þá og stjórnuðu þeim. Þeir hafa verið sakfelldir og fjölmargir dæmdir í fangelsi. Fjölmargir fagna vegna þess að hefndin er svo rík.

Björt Ólafsdóttir leyfir sér þann munað að hugsa málið á annan hátt og hún er nægilega greind og skýr til að þora að segja frá vangaveltum sínum:

Ef fólk er hættulegt samferðamönnum sínum getur verið að það séu engin úrræði önnur en að loka það inni. Þá er líka eins gott að verið sé að vinna að því að skila betri manneskju út í samfélagið aftur. Annars er þetta tilgangslaust; geymsla og mannvonska í raun. Með aðra sem ættu ekki að vera hættulegir manneskjum úti á götu spyr ég, af hverju að loka þá inni, eins og með þessa bankamenn? Af hverju ekki himinháar sektir? Af hverju bönnum við þeim ekki að taka þátt í fjármálakerfinu? Skikkum þá í tíu ára samfélagsþjónustu? Ég er bara að nefna eitthvað. Hvað vinnst með því að loka þessa menn inni? Ég er bara að henda þessu út. Mig langar að fá svar við því. Ef svarið er, þetta er bara svo vont fólk að það verður að loka það inni – það er búið að stela öllum peningunum mínum, þá veit ég ekki hvort við séum nokkuð betri.

Mikið er nú ánægjulegt að vita af þingmanni með sjálfstæðar skoðanir sem hún þorir að viðra í útbreiddum fjölmiðli. Ég er fyllilega sammála henni og hrósa henni fyrir upphaf að því sem vonandi verður málefnaleg umræða.

Ástæða er til að hvetja fólk til að lesa viðtalið við Björt. 

Ólíðandi karp á Alþingi Íslendinga.

Í sannleika sagt er hræðilegt að hlusta á karpið á Alþingi. Ekki nokkur maður reynir að breyta umræðum þar í þá átt að gera þær betri.

Þingmaður hrópar: „Rautt“.

Annar þingmaður hrópar: „Blátt“.

Og svo endurtaka þeir sig þangað til þeir standa á öndinni eða hníga niður af súrefnisskorti. Þetta leiðir aldrei til annars en gagnslausra endurtekninga.

Í stað þess á að krefjast þess af þingmönnum að þeir sýni sér sjálfum og öðrum háttvísi og kurteisi.

Má ætla að allir þingmenn vilji gera gott? Sé svo er einfalt mál að breyta umræðum þingsins og í sannleika sagt gera það sem gera þarf. Hætta þessu karpi. Allt sem þarf er sameiginlegur vilji þingmanna sem þá leggja af gorgeir og ávirðingar.

Er viljinn fyrir hendi.

„Hræðilega aumkunarvert að hlusta á“